Αθηνά Μπερδέκα: «Καμμιά φορά το “μειονέκτημα” που προσάπτει η κοινωνία σε έναν άνθρωπο μπορεί να είναι τελικά το συγκριτικό πλεονέκτημα ενός παιδιού που θα σώσει τον κόσμο»

Συνέντευξη στη Μαριλένα Θεοδωράκου

Οι «Μικροί Ήρωες σε Κρίση», το καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του θεατρικού οργανισμού MeWe που εξειδικεύει την εκπαιδευτική του δράση στη δημιουργία παραστάσεων από τα παιδιά για τα παιδιά, παρουσιάζουν «Το παγάκι που δακρύζει». Η υπεύθυνη του εκπαιδευτικού προγράμματος Αθηνά Μπερδέκα, μιλάει στο theatermag για τη θεατρική παράσταση με θέμα την κλιματική κρίση, με live μουσική, πρωτότυπο κείμενο και ενήλικες επαγγελματίες ερμηνευτές επί σκηνής, τους οποίους σκηνοθετούν τα ίδια τα παιδιά. «Το παγάκι που δακρύζει» παρουσιάζεται στις 5 και 6 Αυγούστου στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2023» του Υπουργείου Πολιτισμού. Επί σκηνής η ηθοποιός Αθηνά Μπερδέκα και ο μουσικός Δημήτρης Παπαλάμπρου.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα για την παράσταση «Το παγάκι που δακρύζει»;

Θέλαμε να δημιουργήσουμε μία παράσταση που να μιλά για το περιβάλλον μέσα από μία ιστορία, έχοντας στην άκρη του μυαλού μας ότι αυτό το κείμενο θα ζητούσαμε από τα παιδιά να το σκηνοθετήσουν. Ο Στράτος Σωπύλης, συνάδελφος ηθοποιός, μέλος της θεατρικής μας ομάδας και συγγραφέας αρκετών από τα έργα που έχουμε παρουσιάσει, έγραψε το πρωτότυπο κείμενο της παράστασης, και μας έδωσε μία υπέροχη συγκινητική αλλά και αισιόδοξη ιστορία, που έχει γίνει καμβάς και έμπνευση για όλους μας.

Ποιο είναι το θέμα της;

Δύο αδέρφια σε μία επαρχιακή πόλη, ο Πέτρος και η Παυλίνα, ζουν ένα περίεργο καλοκαίρι όπου ο Πέτρος επηρεάζεται από την αδερφή του, που όντας στο φάσμα του αυτισμού, επικοινωνεί με τη φύση. Τα μηνύματα που έρχονται από τη φύση μέσω της Παυλίνας, δεν είναι καλά και ο Πέτρος φανερά επηρεασμένος αποφασίζει να κάνει κάτι. Οι αφορμές πολλές. ’Ενα μπαζωμένο ποτάμι, ένας μοναχικός πλάτανος, το τελευταίο πράσινο Πάντα και ένα παγάκι που λιώνει δακρύζοντας. Καμμιά φορά το «μειονέκτημα» που προσάπτει η κοινωνία σε έναν άνθρωπο μπορεί να είναι τελικά το συγκριτικό πλεονέκτημα ενός παιδιού που θα σώσει τον κόσμο.

Πρόκειται για μια παράσταση με ενήλικες επαγγελματίες ερμηνευτές επί σκηνής, τους οποίους σκηνοθετούν τα ίδια τα παιδιά. Πώς γίνεται αυτό;

Πολλά χρόνια ήθελα να βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες για να γίνει αυτό. Στα παιδιά βρίσκω τον πυρήνα της πηγαίας αγάπης μου για το θέατρο. Στα παιδιά δεν χρειάζεται να μιλήσεις για την αγάπη προς την ανθρώπινη φύση και το περιβάλλον. Δεν ξεχωρίζουν τον εαυτό τους, νιώθουν μέρος μιας μεγάλης κοινότητας και την αισθάνονται ιερή.

Έχουν περισσότερο από όλους μας, που θέλουμε να τους διδάξουμε, ξεκάθαρες μέσα τους τις αξίες της αγάπης και της ομάδας. Αυτό ακριβώς είναι το δικό τους «σκηνοθετικό σημείωμα»… Το καλοκαίρι για μία ακόμα φορά έχουμε πολλές πυρκαγιές, τεράστια οικολογική καταστροφή λαμβάνει χώρα μπροστά στα μάτια μας. Τα παιδιά δεν το συζητούν, τα μάτια τους δεν κρύβουν δικαιολογίες, είναι ξεκάθαρο το λάθος μπροστά τους. Το βλέπουν. Αυτή είναι η σκηνοθετική τους γραμμή και εμείς προσπαθούμε να της δώσουμε φως.

Έχουν στα χέρια τους ένα πρωτότυπο κείμενο, μία ηθοποιό, έναν μουσικό και τους βασικούς κανόνες του ecotheater και ως ομάδα δημιουργούν το δικό τους καινούργιο παιχνίδι, τη δική τους παράσταση που όπως λέμε και γελάμε με τα ίδια, θα ήθελαν πολύ να δουν τα ίδια.

Πώς θα δούμε εσάς και τον μουσικό Δημήτρη Παπαλάμπρου επί σκηνής;

Ακόμα και για μας υπάρχουν ακόμα ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί. Είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα και είμαστε και θα είμαστε σε ετοιμότητα, μέχρι την τελευταία στιγμή να δώσουμε πνοή σε κάθε πηγή έμπνευση του κάθε παιδιού της ομάδας μας.
Παρόλα αυτά μπορώ να σας πω τη βάση μας. Εγώ έχω το ρόλο της αφηγήτριας και ο Δημήτρης Παπαλάμπρου αυτή του πιανίστα και τραγουδιστή, δημιουργώντας ηχητικά περιβάλλοντα χωρίς καθόλου ρεύμα.

Θέλετε να μας δώσετε μας μιλήσετε για το καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μικροί Ήρωες σε Κρίση»;

Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μικροί Ήρωες σε Κρίση» προσεγγίζουμε δύο μεγάλα θέματα. Τη συναισθηματική διαχείριση της κλιματικής κρίσης από τα παιδιά και σε αυτό μας βοηθά πολύ και η παρουσία της μόνιμης συνεργάτιδά μας κοινωνιολόγου Λέας Ευσταθίου. Γίνεται μία προσπάθεια να επεξεργαστούμε με την ομάδα τους τρόπους που μπορούμε να οχυρώσουμε τον εαυτό μας στα «κακά μαντάτα». Όπως λέει και η Παυλίνα, η ηρωίδα μας, «Τίποτα δεν πεθαίνει. Ζει μέσα μέσα στους άλλους. Άμα υπάρχει αγάπη».Από την άλλη μεριά συστήνουμε στα παιδιά το ecotheater. Τους κανόνες του, τη θεματολογία του και τον πυρήνα του, που είναι ο σεβασμός στο περιβάλλον. Ανοίγουμε και μία μεγάλη κουβέντα αργότερα για το πόσο μας θυμίζει όλο αυτό το αρχαίο ελληνικό θέατρο, όπου δεν υπήρχε ρεύμα, οι ηθοποιοί δεν είχαν μικρόφωνα, οι παραστάσεις τέλειωναν με το ηλιοβασίλεμα.

Ποια είναι η MeWe Τeen;

Η MeWe Teen είναι ένα κομμάτι του Θεατρικού Οργανισμού MeWe που δημιουργεί μία σειρά από δράσεις, ταινίες, παραστάσεις από παιδιά για παιδιά με πρωτότυπο κείμενο και μουσική, οι οποίες
συνοδεύονται από θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα. Είχαμε την ευκαιρία να επιχορηγηθούμε από το Υπουργείο πολιτισμού και Αθλητισμού και να συνεργαστούμε και να δημιουργήσουμε ταινίες και ντοκιμαντέρ με παιδιά από την Κάλυμνο, τη Μήλο, την Τραγάνα Φθιώτιδας, αλλά και από την ελληνική ομογένεια της Μελβούρνης της Αυστραλίας.

Η MeWe Teen συνεχίζει με νέα σχέδια για το μέλλον με ένα καινούργιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για εφήβους από το Περιστέρι, που θα γνωρίσουν όλες τις ειδικότητες (διευθυντή φωτογραφίας, σεναριογράφο, μοντέρ, ενδυματολόγο, μουσικό κ.ά.) που χρειάζονται για να γυριστεί μία ταινία και θα αποτελέσουν αυτές τους οι συναντήσεις μία αρχή για να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν την δική τους ταινία. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «It’s a wrap» επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Πληροφορίες για την παράσταση «Το παγάκι που δακρύζει»

Υπεύθυνη εκπαιδευτικού προγράμματος: Αθηνά Μπερδέκα
Κείμενο: Στράτος Σωπύλης
Μουσική: Δημήτρης Παπαλάμπρου
Σκηνικό -Κοστούμι: Χάρης Σουλιώτης
Φωτισμοί: Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη
Κοινωνιολόγος: Λέα Ευσταθίου
Επικοινωνία: Άρης Ασπρούλης
Οπτική Ταυτότητα MeWe: Ελένη Παπαλάμπρου
Λογιστική υποστήριξη: Αργύρης Μπερδέκας
Οργάνωση Παραγωγής: Γιώργος Γερανάκης
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα

Επί σκηνής η ηθοποιός Αθηνά Μπερδέκα και ο μουσικός Δημήτρης Παπαλάμπρου

Πού: Λάρισα – Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας

Πότε: 5 και 6 Αυγούστου 2023

Ώρα έναρξης 20.00

Διάρκεια παράστασης: 50 λεπτά

Οι προκρατήσεις θέσεων θα ξεκινήσουν στις 24 Ιουλίου