Μπέτυ Σαράντη: «Η συνεχής αναζήτηση πρέπει να μας συντροφεύει καθ’ όλη τη διάρκεια της επίγειας ζωής μας»

Συνέντευξη στη Μαριλένα Θεοδωράκου

Ερμηνεύει τη Τζάκι, την ηρωίδα του έργου «Makrocosmos» της Αλεξάνδρα Τσόμπου. Η Μπέτυ Σαράντη μιλάει στο theatermag για την ομότιτλη παράσταση που ανεβαίνει στο θέατρο 104, για τη συνεργασία της με τη σκηνοθέτιδα Περσεφόνη Παντοπούλου και για τον Μακρόκοσμος, που είναι ένα έργο για τα σύνολα των μικρόκοσμών μας και για τη σχέση μας με τα πρότυπα που μας επιβάλλονται.

«Makrocosmos». Τι σημαίνει ο τίτλος της παράστασης;

Η εγκυκλοπαιδική σημασία της λέξης μακρόκοσμος αναφέρεται σε μια άποψη του κόσμου, όπου το μέρος (μικρόκοσμος) αντανακλά το σύνολο (μακρόκοσμος) και αντίστροφα. Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα, σαν μακρόκοσμο ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα και σαν υποσύνολα (μικρόκοσμους) κάθε ένα πλανήτη ξεχωριστά. Για μένα, μακρόκοσμος σημαίνει και κάτι εντελώς διαφορετικό. Κάτι πιο εσωτερικό. Το σύνολο των συναισθημάτων, σκέψεων, εικόνων και αναμνήσεων που έχω μέσα μου και που συνεχώς με μεταβάλλουν, με μετατοπίζουν και με επαναφέρουν.

Ένα οκταώροφο κτίριο με σημείο αναφοράς ένα θυρωρείο. Ποιο είναι το θέμα του έργου της Αλεξάνδρας Τσόμπου;

Το έργο της Αλεξάνδρας Τσόμπου διαπραγματεύεται τις έννοιες της ταυτότητας και της απορρύθμισης και τη σύνδεση μεταξύ των δύο αυτών εννοιών. Με ποιόν τρόπο αυτό που είμαστε ή γινόμαστε επηρεάζει τις αισθήσεις μας και το αντίστροφο. Ποια είναι η θέση μας μέσα στο κοινωνικό σύνολο; Μέχρι πού είναι ικανός ο άνθρωπος να φτάσει για να βρει αυτό που είναι, να ανακαλύψει τί δεν είναι και με ποιόν τρόπο είναι διατεθειμένος να το πετύχει αυτό. Τι γίνεται όταν καταφέρει και αν καταφέρει να βγάλει κάποιου είδους συμπέρασμα. Είναι καλά μέσα του με αυτό που ανακάλυψε; Προσωπικά πιστεύω ότι αυτή η συνεχής αναζήτηση και αυτός ο συνεχής εσωτερικός διάλογος πρέπει να μας συντροφεύει καθ’ όλη τη διάρκεια της επίγειας ζωής μας.

Θα θέλατε να μας μιλήσετε για το ρόλο που ερμηνεύετε;

Η Τζάκι, η ηρωίδα του έργου, εργάζεται σε ένα οκταώροφο κτίριο. Ένα οκταώροφο κτίριο με σημείο αναφοράς ένα θυρωρείο. Ένα κτίριο που αντιπροσωπεύει το γρανάζι του συστήματος. Η Τζάκι θα γίνει αυτό που βλέπει, θα μεταλλαχθεί σε αυτό που βιώνει. Στο έργο βλέπουμε τρεις διαφορετικές εκφάνσεις της ηρωίδας. Σαν να λέμε τρεις διαφορετικές «φωνές». Τρεις διαφορετικές σκέψεις. Η δική μου «φωνή» είναι η πιο ορθολογική, είναι η «φωνή» της αλήθειας, χωρίς να χάνει το συναισθηματισμό της. Αντιθέτως, θα έλεγα ότι ο ορθολογισμός σαν μοντέλο συμπεριφοράς, είναι αποτέλεσμα μεγάλου συναισθηματισμού και μέσα από όλη τη διαδρομή του έργου η πλευρά της Τζάκι, που εγώ ενσαρκώνω, επιστρέφει στο κέντρο της μετά την απορρύθμιση που έχει υποστεί, έχοντας πλήρη διαύγεια για το τί της συνέβη και τί της συμβαίνει καταλήγοντας έτσι στη πλήρη συνειδητότητα.

Πώς δουλέψατε με τη σκηνοθέτιδα Περσεφόνη Παντοπούλου;

Η Περσεφόνη, όταν μου έστειλε το κείμενο για τη πρώτη ανάγνωση, μου είπε χαρακτηριστικά ότι «αυτό το κείμενο θα σου αλλάξει τη ζωή και το τρόπο σκέψης». Εγώ θέλω να συμπληρώσω ότι όχι μόνο το κείμενο, αλλά και ο τρόπος δουλειάς της, το πώς είχε οραματιστεί από την αρχή μέχρι το τέλος τη δημιουργική διαδικασία, η πίστη της για τη δουλειά μας και η εμπιστοσύνη της στην ομάδα, αποτέλεσαν έμπνευση για εμένα. Δουλέψαμε μεθοδικά, με πολλούς αυτοσχεδιασμούς θέλοντας να μας δώσει χώρο να δημιουργήσουμε όλοι μαζί από το μηδέν. Μας έδινε το πλαίσιο και εμείς μέσα σε αυτό είμασταν ελεύθεροι να ζωγραφίσουμε. Κάθε πρόβα ήταν ένα πάρτυ! Η παράσταση όλη είναι ένα πάρτι! Δουλέψαμε και επιμείναμε πολύ στο λόγο. Στο να καταλαβαίνουμε τι λέμε και τι ακούμε. Ήταν εκεί κάθε φορά, να μας εξηγήσει και να δουλέψει προσθετικά, πάνω σε αυτό που προτείναμε. Δε μας φόρεσε τα «καλούπια» του σκηνοθέτη. Μας μετέφερε καθαρά και με λεπτομέρεια αυτό που ήθελε να μας πει και εμείς φτιάχναμε τις εικόνες. Όλα τα ενδεχόμενα ήταν ανοιχτά και αυτό για εμένα σαν ηθοποιό ήταν πολύ απελευθερωτικό. Είχε δίπλα της και τη Γρηγορία Μεθενίτη, μια εξαιρετική συνεργάτιδα που επιμελήθηκε την κίνηση της παράστασης και μαζί συνέθεσαν την τελική μορφή της.

Υπάρχει κάποια σκηνή ή ένας διάλογος του έργου, που σας έχει εντυπωθεί;

Το έργο αυτόν στο σύνολό του είναι ένα έργο που ενεργοποιεί τις αισθήσεις μας και όχι τόσο τη λογική μας. Υπάρχει μια στιγμή του έργου όπου η παράσταση σταματάει, γίνεται μια παύση και θέτουμε ένα ερώτημα στους θεατές από το οποίο περιμένουμε απάντηση σε πραγματικό χρόνο. Αυτή η στιγμή λόγω του εδώ και τώρα, λόγω της ζωντάνιας, της μη προβλεψιμότητάς της και της διαφορετικότητάς της από τη μια παράσταση στην άλλη, λόγω του ότι αλλάζει και το κοινό κάθε φορά, έχει κάτι στο οποίο σαν αίσθηση νιώθουμε ότι ακροβατούμε. Ενέχει μια επικινδυνότητα και ένα ρίσκο, κάτι διαπραγματευόμαστε όλοι μαζί εκείνη τη στιγμή. Θεατές, συντελεστές και ηθοποιοί. Κάτι ανθρώπινο. Είναι κάτι μαγικό.

Πληροφορίες για την παράσταση «Makrocosmos»

Σύλληψη κειμένου: Αλεξάνδρα Τσόμπου
Δραματουργία: Μαρία Σικιτάνο
Σκηνοθεσία: Περσεφόνη Παντοπούλου
Μουσική Επιμέλεια: SIGMATAF
Πρωτότυπη Μουσική Σύνθεση: SIGMATAF, Νικόλας Γιακουμής
Σκηνογραφία – Κοστούμια: Tsopan Theatre Company
Σχεδιασμός Φωτισμών: Δημήτρης Σαβουιδάκης, Λία Μιχάλη
Επιμέλεια Κίνησης: Γρηγορία Μεθενίτη
Φωτογραφίες – Trailer: Πάτροκλος Σκαφίδας
Graphic Design: Εύη Τσόμπου
Προβολή – Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παραγωγή: Tsopan Theatre Company

Ερμηνεία: Δήμητρα Κολοκυθά, Λίνα Κομνηνού, Μπέτυ Σαράντη

Πού: Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41, Γκάζι (Σταθμός μετρό: Κεραμεικός), Αθήνα, τηλ. 210 3455020 και 6951 26982 www.104.gr

Πότε: από 3 Μαίου 2023 και κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21.15

Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ (γενική είσοδος), 8 ευρώ (μειωμένο: φοιτητών – ανέργων)

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά χωρίς διάλειμμα

Προπώληση εισιτηρίων: https://www.viva.gr/tickets/theater/macrokosmos/