Κώστας Παπακωστόπουλος: «Η “Ιφιγένεια στη Χώρα του Πένθους” στη σύγχρονη προσέγγιση, συμβολίζει όλες τις χώρες και όλο τον πλανήτη που πέρασε από την πανδημία του κορονοϊού»

Sharing is caring!

Συνέντευξη στη Μαριλένα Θεοδωράκου

Η χώρα του Πένθους συμβολίζει μια χώρα-εφιάλτη! Μια χώρα στην οποία έχει ξεσπάσει μια φοβερή πανδημία με αμέτρητες συνέπειες για τον λαό της. Ο σκηνοθέτης Κώστας Παπακωστόπουλος μιλάει στο theatermag για την παράσταση «Ιφιγένεια στη Χώρα του Πένθους», η οποία παίχθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Urania της Κολωνίας και παρουσιάζεται για μια και μόνη φορά το Σάββατο 8 Οκτωβρίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Το κείμενο του Κώστα Παπακωστόπουλου επικεντρώνεται στους δύο πρωταγωνιστές της Ευριπίδειας τραγωδίας, την Ιφιγένεια και τον Ορέστη, και δημιουργεί έναν τρίτο ρόλο, τη λεγόμενη «Φωνή του Κράτους». Τα δύο αδέλφια εκφράζουν στο έργο τους νέους ανθρώπους που αναζητούν τη χαμένη τους ελευθερία, την ανοιχτή επικοινωνία, τη ζεστή αγκαλιά, σε μια εποχή που κρίνοντας ρεαλιστικά, όλα αυτά δεν είναι πλέον τόσο αυτονόητα.

«Στην ιστορική διαδρομή του θεάτρου μας, ένας σημαντικός δραματουργικός άξονας ήταν πάντα η ενασχόληση με το αρχαίο ελληνικό δράμα, είτε αυτό λέγεται κωμωδία είτε τραγωδία», εξηγεί ο Κώστας Παπακωστόπουλος, σκηνοθέτης, ιδρυτής και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ιστορικού Deutsch Griechisches Theater της Κολωνίας. «Εμείς βέβαια, μέσα από το αρχαίο δράμα αναδεικνύουμε διαχρονικά πολιτικοκοινωνικά ζητήματα, που συνδέονται με το σύνολο της ζωής μας και της καθημερινότητάς μας. Έτσι, λοιπόν, σε μια συνέχεια ενασχόλησης με το αρχαίο δράμα, ήρθε φέτος η σειρά της “Ιφιγένειας εν Ταύροις” του Ευριπίδη και όλα αυτά συνέβησαν, μέσα από την τραγική εμπειρία του κορονοϊού, που βιώσαμε όλοι μας και που μας ταλανίζει εδώ και σχεδόν τρία χρόνια.

Η παράσταση “Ιφιγένεια στη Χώρα του Πένθους”, προέκυψε έναν χρόνο από τότε που ξεκίνησε η περιπέτεια με τον κορονοϊό, μετά από έναν βαρύ χειμώνα του 2021, όπου όλα τα θέατρα είχαν κλείσει, όλοι είμασταν απομονωμένοι στα σπίτια μας, με την γνωστή έλλειψη επικοινωνίας, με την απόσταση από τους ανθρώπους μας.
Παράλληλα είχαμε αποκοπεί από το κοινό μας, με το οποίο έχουμε δημιουργήσει τόσα χρόνια μια επικοινωνία, πέρα από καλλιτεχνική, και συναισθηματική, αν θέλετε. Σε αυτό το σημείο της απόλυτης απομόνωσης, μού βγήκε η ανάγκη να μεταφέρω τις εμπειρίες αυτές και τα ερωτήματά μου στο θεατρικό σανίδι».

Από την «Ιφιγένεια εν Ταύροις» στην «Ιφιγένεια στη Χώρα του Πένθους»

«Ο τίτλος “Ιφιγένεια στην Ταυρίδα”, μεταφράζεται στα γερμανικά «Iphigenie im Tauerland» λέει ο Κώστας Παπακωστόπουλος. «Βάζοντας, όμως, ένα μικρό “ρ” γίνεται ένα λογοπαίγνιο και η λέξη γίνεται Traueland, όπου Trauen σημαίνει πένθος και έτσι δημιουργείται η “Ιφιγένεια στη Χώρα του Πένθους”. Η χώρα του πένθους, στη σύγχρονη προσέγγιση, συμβολίζει όλες τις χώρες και όλο τον πλανήτη που πέρασε από την πανδημία του κορονοϊού. Μετατράπηκε, λοιπόν, η Ταυρίδα σε χώρα του πένθους, που στα ελληνικά δεν μπορεί βέβαια να αποδοθεί με ανάλογο λογοπαίγνιο.

Η χώρα του πένθους, είναι η χώρα που ζούμε εμείς οι άνθρωποι του σήμερα, εδώ και τρία χρόνια, βασανιζόμενοι από τον κορονοϊό. Η βάρβαρη Ταυρίδα, έχει μετατραπεί σε μια σύγχρονη χώρα, που μαστίζεται από έναν φοβερό λοιμό. Το κράτος, πρέπει να προσπαθήσει να προστατέψει τους πολίτες του. Η Ιφιγένεια δουλεύει ως θεραπαινίδα στο ναό της Αρτέμιδος, ένα σύγχρονο νοσοκομείο-κρεματόριο. Και καθώς όλα έχουν μια αλληγορική λειτουργία, είναι η Ιφιγένεια εκείνη που αποφασίζει επιλεκτικά ποιοι θα σωθούν. Αναφέρομαι έμμεσα στην εποχή, όπου στην Ιταλία πριν από δύο χρόνια οι γιατροί έπρεπε να αποφασίσουν ποιους θα σώσουν και ποιους όχι. Αυτή είναι η στρατιωτική μέθοδος triage – ο θάνατός σου, η ζωή μου – και έτσι η Ιφιγένεια πρέπει επιλεκτικά να σώσει το λεγόμενο παραγωγικό κομμάτι της χώρας και να αφήσει να πεθάνουν οι ξένοι, οι γέροι και οι ασθενείς.

Ο μύθος του Ευριπίδη, έχει προσαρμοστεί στη σημερινή πραγματικότητα, ωστόσο έχω παραμείνει πιστός στη δομή του πρωτότυπου που αποτελεί την έμπνευσή μου και μάλιστα έχω επικεντρωθεί στις δύο κεντρικές φιγούρες, την Ιφιγένεια και τον Ορέστη. Επίσης, στον Πυλάδη και σε μια τρίτη ακόμα, που είναι η φωνή του Κράτους, η οποία έχει έναν διπλό ρόλο. Από την μια πλευρά πρέπει να προστατέψει τους πολίτες, από την άλλη τους περιορίζει την ελευθερία τους. Εκεί, υπάρχει πάντα ένα μεγάλο θέμα: πού ξεκινάει η ασφάλεια, πού τελειώνει η ελευθερία, πού τα όρια του κράτους κτλ. Ερωτήματα που δεν απαντώνται καθόλου εύκολα, ειδικά σε μια δημοκρατικά δομημένη κοινωνία».

Η συνεργασία με τους συντελεστές της παράστασης

«Χαίρομαι, γιατί αυτή τη φορά έχω δύο νέους ταλαντούχους Έλληνες ηθοποιούς που ζουν στη Γερμανία και στην Ελβετία» συνεχίζει ο σκηνοθέτης. «Τη Στέλλα Βεϊνόγλου και τον Αντώνη Μιχαλόπουλο, που ερμηνεύουν τον Ιφιγένεια και τον Ορέστη αντίστοιχα, αλλά και τη Γερμανίδα Ανίκα Βαϊτερσχάγκεν, ως Φωνή του Κράτους. Η μουσική του Χέρμπερτ Μίτσκε και τα βίντεο του Τζων Σάιντλερ, υποβάλλουν την καφκική ατμόσφαιρα μέσα στην οποία τα δύο αδέλφια, θα επιχειρήσουν ένα άγνωστο ταξίδι προς την ελευθερία. Σε μια εποχή στην οποία o απρόβλεπτος ιός μας τρομοκρατεί συνεχώς με νέες μεταλλάξεις, η αλληγορική παράσταση ανατρέπει στη σκηνή με έναν μαγικό τρόπο τα αδιέξοδά μας, προβάλλοντας την ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία και φωτίζοντας με ελπίδα την καθημερινότητά μας.

Χαιρόμαστε που σχεδόν μετά από τρία χρόνια, ερχόμαστε στην Αθήνα, διότι η παράσταση “Europa” που θα ανέβαζα το 2020 στην Εθνική Λυρική Σκηνή, κατέληξε να γίνει μόνο διαδικτυακά λόγω των μέτρων κατά του κορονοϊού. Οπότε, θα έχουμε μια επανένωση με την Ελλάδα μας μετά το 2018, όταν είχαμε παρουσιάσει το “Eurexit” στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν».

Πληροφορίες για την παράσταση «Ιφιγένεια στη Χώρα του Πένθους»

Σύλληψη, κείμενο, σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωστόπουλος
Μουσική: Χέρμπερτ Μίτσκε
Σκηνικά, κοστούμια: Τσέτσο Ντιν
Φωτισμοί: Τόμας Μερλ
Βοηθός Δραματουργού: Έρικα Βάλτερ
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αλίς Ρέσελ
Γραφική επιμέλεια: Αντρέας Τσορτανίδης
Μετάφραση υπέρτιτλων: Αλέξιος Μάϊνας

Ερμηνεύουν:
Ιφιγένεια: Στέλλα Βεϊνόγλου
Ορέστης: Αντώνης Μιχαλόπουλος
Φωνή του Κράτους: Ανίκα Βαϊτερσχάγκεν

Στα γερμανικά με ελληνικούς υπέρτιτλους.

Πού: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Κεντρική σκηνή, Πειραιώς 206, Ταύρος, τηλ. 210 3418550

Πότε: Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2022, στις 21.00 στα γερμανικά με ελληνικούς υπέρτιτλους

Διάρκεια: 75 λεπτά χωρίς διάλειμμα

Εισιτήρια:  15 ευρώ (γενική είσοδος), 12 ευρώ (μειωμένη τιμή: το μειωμένο εισιτήριο αφορά σε  ΑΜΕΑ,  κατόχους κάρτας ανεργίας, πολύτεκνους, σπουδαστές, φοιτητές (+Ανοικτό Πανεπιστήμιο / Εξωτερικού), 10 ευρώ (ειδική τιμή: Η ειδική τιμή αφορά σε μαθητές και ομάδες θεατών άνω των 10 ατόμων), κοινωνικό εισιτήριο Δήμου Μοσχάτου – Ταύρου: ενός (1,00) ευρώ που αφορά αποκλειστικά τους δημότες του Δήμου Μοσχάτου-Ταύρου, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι ως ωφελούμενοι από τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου (βλ. κοινωνικό παντοπωλείο κτλ.). Σημειώνεται ότι στην συγκεκριμένη κατηγορία θα διατίθενται έως δύο (2) εισιτήρια ανά παράσταση.

Η παράσταση τελεί υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών και πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού του Κρατιδίου Ρηνανίας – Βεστφαλίας της Γερμανίας και της Πόλης της Κολωνίας. Παράλληλα είναι ενταγμένη στις εκδηλώσεις που διοργανώνει το Ινστιτούτο Γκαίτε στο πλαίσιο του εορτασμού για τη συμπλήρωση 70 χρόνων λειτουργίας του στη χώρα μας.