Πηνελόπη Φλουρή: «Η “Πανούκλα” είναι ένα πολιτικό, φιλοσοφικό κείμενο γεμάτο συμβολισμούς»

Sharing is caring!

Συνέντευξη στη Μαριλένα Θεοδωράκου

Για ακόμα μια φορά, η Πηνελόπη Φλουρή καταπιάνεται με ένα έργο του Αλμπέρ Καμύ και σκηνοθετεί την «Πανούκλα». Η σκηνοθέτις μιλάει για το έργο του Γάλλου συγγραφέα και την παράσταση η οποία ανεβαίνει από τις 27 Μαΐου στο Μπάγκειον. Eρμηνεύουν οι Τάσος Ράπτης, Ανδρέας Μυλόπουλος, Αναστασία Τζελέπη και Πηνελόπη Φλουρή, ενώ μουσικός επί σκηνής είναι ο Φίλιππος Δραγούμης.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το ανέβασμα αυτή της παράστασης;

Η ιδέα ξεκίνησε μόλις τελείωσα τις παραστάσεις για τον «Ξένο» του Αλμπέρ Καμύ το 2016 στο Bios. Αποφάσισα τότε, πως θέλω να πιάσω όλη την τριλογία: Ξένος – Πανούκλα – Πτώση. Η πρώτη εκδοχή της «Πανούκλας» ανέβηκε το 2019 στο Θέατρο Εμπρός, προ-Covid. Ύστερα, λόγω πανδημίας, πάγωσε και την πιάσαμε τώρα με φρέσκια ματιά. Η «Πανούκλα» του Καμύ είναι ένα πολιτικό, φιλοσοφικό κείμενο γεμάτο συμβολισμούς, που θέτει ζητήματα μοναξιάς, απώλειας, εξουσίας, και εν τέλει αποτελεί μια σιωπηλή κραυγή αγωνίας απέναντι στον θάνατο. Είναι η αρρώστια της ψυχής και όχι του σώματος, εκείνη που φωτίζει το κείμενο, γι΄ αυτό και είναι πάντα επίκαιρο, με ή χωρίς πανδημίες, εν καιρώ ειρήνης και εν καιρώ πολέμου. «Ακόμα κι αυτοί που δεν την έχουν την κουβαλούν στις ψυχές τους».

Ποια είναι η επαφή σας με το έργο του Αλμπέρ Καμύ και ποια η άποψή σας για τον Γάλλο φιλόσοφο, λογοτέχνη και συγγραφέα;

Η γραφή του Καμύ με γοητεύει και με ταρακουνά. Έχει μια βαθιά μελαγχολία και ταυτόχρονα ένα σκοτεινό χιούμορ. Κινείται συνεχώς σε πολύ λεπτά, αδιόρατα όρια. Μου προκαλεί ένα μειδίαμα στα χείλη, το οποίο επιθυμώ να το μεταφέρω επί σκηνής. Τα κείμενά του είναι πολιτικά, με την έννοια ότι θέτουν συνεχώς ζητήματα ηθικής και ταυτόχρονα υπαρξιακά, όπου κυριαρχεί το ζήτημα του θανάτου. Τα βρίσκω και άκρως ποιητικά. Ο τρόπος που αποτυπώνει την ατμόσφαιρα, το περιβάλλον, τον κάθε τόπο, τις εποχές, οι λέξεις που χρησιμοποιεί και ο ρυθμός του λόγου του, είναι ποίηση. Ο Αλμπέρ Καμύ καταφέρνει με πολύ απλά λόγια να μιλήσει για μεγάλα πράγματα. Δεν έχει τίποτα το επιτηδευμένο η γραφή του. Με μια φράση καταφέρνει πάντα να μιλήσει για το παράλογο του κόσμου. «Να αυτοκτονήσω ή να φτιάξω καφέ;». 

Πώς έγινε η επιλογή των ηθοποιών και πώς συνεργαστήκατε μαζί τους;

Ο Τάσος Ράπτης, η Αναστασία Τζελεπή και ο Ανδρέας Μυλόπουλος, πέρα από τις ικανότητες που έχουν φωνητικά και κινησιολογικά, μιας και πρόκειται για ταλαντούχους ανθρώπους, είναι ηθοποιοί που δουλεύουν ομαδικά και με συνέπεια. Τους γνώριζα από διαφορετικά περιβάλλοντα και ήμουν σίγουρη πως είναι ιδανικοί για να συνεργαστούμε στο έργο αυτό κι επιβεβαιώθηκα. Αυτό που έχει σημασία είναι πως χτίσαμε έναν κώδικα επικοινωνίας που μας απελευθέρωσε στην διαδικασία. Κι αυτό το καταφέραμε όλοι μαζί. Στις μέρες μας, αυτό το «μαζί» έχει αξία. Το αναζητώ.

Ποια είναι η υπόθεση του έργου και τί συμβαίνει ανάμεσα στους ήρωες;

Η ιστορία με λίγα λόγια είναι η εξής: Ο αφηγητής (Ριέ) παρατηρεί και περιγράφει τα παράξενα γεγονότα που συνέβησαν σε μια πόλη τελείως μοντέρνα. Ενώ οι άνθρωποι ασχολούνται με τις επιχειρήσεις τους, σχεδιάζουν ταξίδια, τα ποντίκια κάνουν την εμφάνιση τους και άνθρωποι αρχίζουν να πεθαίνουν. Η ησυχία της ήρεμης μέχρι τότε πόλης διαταράσσεται. Η πόλη αναγκάζεται να ακολουθήσει αυστηρά μέτρα, θέτοντας τελικά τον αποκλεισμό της, λόγω Πανούκλας. Οι ήρωες ή καλύτερα οι αντιήρωες στην παράσταση μας , τραγουδούν, χορεύουν, γελούν , καταρρέουν, ξανασηκώνονται και περιμένουν ως το τέλος.

Το σώμα αποτελεί το πιο ισχυρό όπλο και μέσο για να ειπωθεί η ιστορία. Θα θέλατε να μας πείτε για τον τρόπο που χτίστηκε η παράσταση;

« Η δυστυχία δεν είναι στα μέτρα του ανθρώπου, η δυστυχία δεν είναι πραγματική, είναι ένα κακό όνειρο που θα περάσει » γράφει ο Α. Καμύ. Η φράση αυτή, αποτέλεσε την βάση της δημιουργικής διαδικασίας, πάνω στην οποία χτίστηκε η παράσταση όπου κινείται μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας. Μέσα σε αυτήν την ονειρική – εφιαλτική κατάσταση μας απασχόλησε η αποτύπωση σωματικών αντιδράσεων όταν κανείς βιώνει την απώλεια, την μοναξιά και την απειλή του θανάτου . Έτσι η κίνηση και η ακινησία αποτελούν δραματουργικό στοιχείο της κίνησης. Το σώμα λειτουργεί ως παλλόμενο μουσικό όργανο , που συμβολίζει την κατάρρευση, τη φθορά, την πτώση. Τον φόβο του θανάτου. Τον θάνατο.

Ο Φίλιππος Δραγούμης είναι ο μουσικός επί σκηνής. Πώς λειτουργεί η μουσική στην παράστασης;

Η μουσική (ηλεκτρική κιθάρα με λούπες) αποτελεί δομικό και δραματουργικό στοιχείο της παράστασης. Ο Φίλιππος αποδίδει με ακρίβεια την ατμόσφαιρα του κειμένου όπως την ανάγνωσα και θέλησα να του μεταφέρω με λέξεις, εικόνες, σχήματα και χρώματα μιας και δεν είμαι μουσικός. Η βασική ιδέα της μουσικής χτίστηκε πάνω στην περιγραφή της μονότονης, ήσυχης και σχεδόν άψυχης μοντέρνας πόλης του Α. Καμύ όπου οι ήρωες-πολίτες δρουν σα να βρίσκονται μέσα σε ένα κακό όνειρο . Είχαμε ουσιαστικό διάλογο για να βρούμε τον κατάλληλο ήχο με τις αποχρώσεις, τις σιωπές, τις εντάσεις, τις εναλλαγές που φωτίζουν το σύμπαν που φτιάξαμε. Είναι δώρο η συνεργασία αυτή.

Πώς εξυπηρετεί το Μπάγκειον τις ανάγκες της σκηνοθεσίας στις παραστάσεις σας;

Στο Μπάγκειον έχω κάνει τα « Γράμματα στη Νόρα» του James Joyce, την παράσταση «Van Gogh- Χαλεπάς /Ιδιοφυία και τρέλα» και αυτή είναι η τρίτη μου δουλειά. Με ενδιαφέρει πολύ η φορά που έχει και η ιστορία που κουβαλά, παρά τις δυσκολίες που έχει ως μη θεατρικός χώρος σε ζητήματα παραγωγής. Είναι ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα στο κέντρο της Αθήνας που εξυπηρετεί την ποιητικότητα των συμπάντων που μου αρέσει να φτιάχνω. Προσωπικά με ενδιαφέρουν οι μη θεατρικοί χώροι γιατί αισθάνομαι πιο άνετα να πειραματιστώ.

Πληροφορίες για την παράσταση «Πανούκλα»

Σκηνοθεσία-Διασκευή Κειμένου: Πηνελόπη Φλουρή / Ομάδα Abnormal
Σκηνικά – Κοστούμια: Μαρία Καραθάνου
Κίνηση: Ανδρονίκη Μαραθάκη
Σχεδιασμό Φωτισμού: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Σχεδιασμός αφίσας: Μαριθέα Χατζή

Αφηγητής: Τάσος Ράπτης

Παίζουν: Ανδρέας Μυλόπουλος, Αναστασία Τζελέπη, Πηνελόπη Φλουρή
Μουσικός επί σκηνής: Φίλιππος Δραγούμης

Πού: Μπάγκειον Ξενοδοχείο, Ομόνοια, τηλ. 6979 913244

Πότε: Από 27 Μάιου 2022 και κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.15. Έως 12 Ιουνίου 2022

Εισιτήρια: 14 ευρώ και 10 ευρώ (άνεργοι, φοιτητές)

Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά

Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/theater/panoukla/