Βασίλης Νανάκης: «Ο πειραγμένος χαρακτήρας του Γκράχαμ ήταν πρόσκληση να τον σκηνοθετήσω και να τον ερμηνεύσω»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Είναι η δεύτερη φορά που σκηνοθετεί έργο του Άλαν Μπένετ, η πρώτη ήταν με τον γυναικείο μονόλογο «Η ευκαιρία της ζωής της». O Βασίλης Νανάκης μας μιλάει για την παράσταση «Πατατάκι μέσα στη ζάχαρη» η οποία παρουσιάζεται στο Θέατρο Καλλιρρόης κάθε Δευτέρα και Τρίτη έως τις 14 Δεκεμβρίου.

«Με συναρπάζει η γραφή του Άλαν Μπένετ που έχω μελετήσει όπως και τους άλλους μονολόγους που περιλαμβάνονται στο βιβλίο του Talking Heads» λέει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Βασίλης Νανάκης. «Είχα αυτό το κείμενο στο μυαλό μου εδώ και μια πενταετία και περίμενα να βρω τους κατάλληλους συνεργάτες για να το πραγματοποιήσω. Μόλις βρήκα τον σκηνογράφο και τον μουσικό αποφάσισα να μπω στη διαδικασία του ανεβάσματος. Ο πειραγμένος χαρακτήρας του Γκράχαμ ήταν για μένα πρόσκληση να τον σκηνοθετήσω και να τον ερμηνεύσω».

Η σκηνοθεσία μετέτρεψε τον Γκράχαμ σε μαριονέτα

«Δουλεύοντας με το κείμενο είδα τη δυνατότητα να κατευθύνω τη σκηνοθεσία μακριά από τον ρεαλισμό, κάτι που με ενδιαφέρει πολύ» συνεχίζει ο Βασίλης Νανάκης.
«Μίλησα με τον σκηνογράφο τον Χρήστο Καραμέρο για το τι ταιριάζει στην παράσταση και καταλήξαμε σε ένα λιτό και αφαιρετικό ασπρόμαυρο σκηνικό -αυτή είναι και η οπτική της παράστασης- σε ασπρόμαυρα κοστούμια και σε μια παράσταση που μας πηγαίνει στις αρχές του βωβού κινηματογράφου. Όπως λένε και οι θεατές θυμίζει κάτι από Τσάλρι Τσάπλιν, Μπάστερ Κίτον, Μαρσέλ Μαρσό. Ουσιαστικά η σκηνοθεσία έφτασε να μετατρέψει τον Γκράχαμ σε μια μαριονέτα. Αυτό δημιούργησε μια υπέρβαση που μου έδωσε τη δυνατότητα να κατασκευάσω μια παράσταση που αποπνέει καθαρό θέατρο και να φέρω στη σκηνή ζωντανούς και τους υπόλοιπους χαρακτήρες του έργου μέσα από τεχνικές μίμησης και παντομίμας. Ερμηνεύω τον Γκράχαμ, τη μητέρα του, το φλερτ της μητέρας του, έναν γιατρό, έναν παπά.
Στη συνέχεια ήρθε η ώρα της μουσικής που έγραψε ο Μικές Σακελλίου για να απογειώσει την παράσταση, να της δώσει ρυθμό και μελωδία και να συμβάλει καθοριστικά στην εξέλιξή της. Όλα τα παραπάνω ενοποιούνται κάτω από τους αναπνευστικούς δρόμους. Όλη η παράσταση είναι αναπνοή, μια αναπνοή εδώ, μια εκεί, άλλα αναπνευστικά μονοπάτια εκεί και άλλα εδώ. Αυτό ήταν το concept που με οδήγησε στο να υπογράψω τη σκηνοθεσία και να ερμηνεύσω και να φέρω τους άλλους χαρακτήρες επί σκηνής».

Η μουσική καθοδηγεί και κινεί τον ηθοποιό

«Με τον Μικέ Σακελλίου, ο οποίος παίζει κλαρινέτο, δουλέψαμε πάνω σε δύο εκδοχές» εξηγεί ο Βασίλης Νανάκης. «Η πρώτη ήταν πέρυσι πριν το lockdown, όπου δώσαμε λίγες παραστάσεις και στην οποία ηθοποιός και μουσικός σκιαγραφούν το ίδιο πρόσωπο, ο ένας με τη μουσική και ο άλλος με την πρόζα. Φέτος, η ανάγκη μάς πήγε σε κάτι άλλο όπου ο μουσικός είναι ο μαριονετίστας δηλαδή αυτός που κατευθύνει τον ηθοποιό – μαριονέτα. Φυσικά όχι με σκοινιά και με τα χέρια του, αλλά με τη μουσική του. Η μουσική καθοδηγεί και κινεί τον ηθοποιό και διαποτίζει όλη την παράσταση. Όταν ο πρωταγωνιστής κινείται με τη μουσική και χωρίς να μιλάει εμφανίζεται μια άλλη ποιότητα του χαρακτήρα, ενώ όταν κινείται και μιλάει εμφανίζεται μια διαφορετική ποιότητα. Αυτό δεν το επιδιώξαμε, αλλά συνέβη. Εμφανίζεται μια άλλη απόχρωση όταν ο Μικές παίζει το κλαρινέτο και άλλη απόχρωση όταν εγώ παίζω την πρόζα.
Η μουσική δίνει έναν εσωτερικό ρυθμό σε όλη την παράσταση που δεν θα μπορούσα να ξέρω πως θα ήταν χωρίς αυτήν. Της έδωσε μελωδία, ρυθμό και οντότητα και πάνω στη σκηνή σαν ηθοποιό με κρατάει, με καθοδηγεί, με πηγαίνει».

Ένας χαρακτήρας της διπλανής πόρτας

«Ο Γκράχαμ πηγαίνοντας σε ένα φαστ φουντ ανακαλύπτει ένα πατατάκι μέσα στη ζάχαρη, πράγμα που τον βγάζει εκτός εαυτού γιατί είναι αδιανόητο για την αισθητική του» σημειώνει ο Βασίλης Νανάκης. «Είναι κάτι που δεν κολλάει, κάτι που δεν είναι πρέπον. Βάλαμε την ταμπέλα “κωμικό θρίλερ”, γιατί έχω την αίσθηση ότι μέσω του χιούμορ θα μπορούσαμε να σκιαγραφήσουμε καλύτερα έναν χαρακτήρα, να τον συγχωρέσουμε, να μάθουμε από αυτόν, να τρομάξουμε από το πόσο του μοιάζουμε και εν τέλει να τον αποδεχτούμε και να τον κατανοήσουμε. Αυτό είναι το κωμικό θρίλερ.
Το πρόβλημα του Γκράχαμ είναι ότι δεν συνειδητοποιήσει πως συμπεριφέρεται σαν να είναι παντρεμένος με τη μητέρα του. Δεν έχει προσωπική ζωή, δεν έχει κοινωνική δραστηριότητα, είναι ένας αντιήρωας του αστικού περιθωρίου.
Η κινητήριος δύναμή του είναι οι νευρώσεις του και οι καταναγκασμοί του. Είναι ένας σπιτόγατος που ζει με τη μητέρα του αποκομμένος από τους πάντες και τα πάντα. Μοναδικός σκοπός του είναι να διατηρήσει πάση θυσία την ανιαρή καθημερινότητά του όπου δίνει και τη μόνη σταθερή στη ζωή του.
Έτσι, προσπαθεί να δημιουργήσει πραγματική ζωή με σαθρά υλικά. Είναι ένας χαρακτήρας της διπλανής πόρτας, ένας γείτονάς μας, ένας φίλος, ένας συγγενής μας, εμείς οι ίδιοι.
Αυτός ο χαρακτήρας -και εκεί ήταν η πρόκληση για μένα- όντας βουτηγμένος μέσα στο ιδιότυπο σοκαριστικό χιούμορ του Μπένετ μαζί με τη συγκεκριμένη σκηνοθετική προσέγγιση, χαρίζει στους θεατές μια πρωτόγνωρη απολαυστική σκηνική πραγματικότητα που είναι για γέλια και τροφή για παντός είδους σκέψεις».

Οι πειραγμένοι χαρακτήρες στο έργο του Μπένετ

«Ο Άλαν Μπένετ έχει γράψει ένα σύγχρονο κείμενο, με πειραγμένους χαρακτήρες σαν του Γκράχαμ οι οποίοι στις σημερινές κοινωνίες που ζούμε αυξάνουν και πληθαίνουν. Η μητέρα του στο τέλος του έργου του λέει “πώς θα καταλάβεις εσύ αφού δεν είσαι νορμάλ”. Αυτή η φράση σηκώνει μεγάλη συζήτηση. Ποιος είναι ακόμα νορμάλ, τι σημαίνει νορμάλ; Κανένας δεν είναι νορμάλ σήμερα, ωστόσο όλοι πρέπει να συμπεριφερόμαστε σαν να είμαστε.
Έτσι πιστεύω ότι όλοι μας σήμερα, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο, αποτελούμε ψηφίδες αστικού περιθωρίου μέσα στις απορυθμισμένες κοινωνίες που πλέον ζούμε. Αυτό που με ιντρίγκαρε στον Γκράχαμ είναι ότι πλέον άνθρωποι σαν αυτόν τον χαρακτήρα εμφανίζονται όλο και πιο συχνά στην κοινωνία μας. Έχει αυτό ο Μπένετ με τους χαρακτήρες ότι είναι πολύ σημερινοί, όλοι έχουμε κομμάτια τους και τους ξέρουμε. Ο χαρακτήρας αυτός είναι ένας ξεκάθαρος, ανάγλυφος χαρακτήρας που δεν κόπιασα να τον δω. Κοπίασα όμως να τον φτάσω στη μαριονέτα και να βγει κάτι άλλο».

Οι συνεργάτες της παράστασης «Πατατάκι μέσα στη ζάχαρη»

«Η Μαρία Αγγέλου και ο Γιάννης Κουρκουμέλης που έχουν το Θέατρο Καλλιρόης με αγκάλιασαν πολύ βλέποντας την ποιότητα της παράστασης, με ανθρωπιά, συναδελφικότητα και αλληλεγγύη και με βοηθούν τα μέγιστα ώστε να βγει αυτή η παράσταση προς τα έξω» λέει ο Βασίλης Νανάκης.
«Επίσης μας βοηθά πολύ η χορεύτρια και χορογράφος Βίκυ Φίλιππα, η οποία έχει κάνει την παραγωγή και την καλλιτεχνική διεύθυνση. Θα ήθελα επίσης να αναφέρω τον συνάδελφο και φίλο Μιχάλη Τσουρουνάκη που η βοήθειά του ήταν καθοριστική στις τελικές πρόβες, καθώς και την Ειρήνη Λαγουρού την υπεύθυνη επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων. Είναι η συνεργασία μιας ομάδας ανθρώπων που μας οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα και στην παρουσίαση της παράστασης “Πατατάκι μέσα στη ζάχαρη” στο φιλόξενο θέατρο Καλλιρόης».

Πληροφορίες της παράστασης «Πατατάκι μέσα στη ζάχαρη»

Συγγραφέας: Άλαν Μπένετ
Σκηνοθεσία /Φωτισμοί: Βασίλης Νανάκης
Πρωτότυπη μουσική /Μουσικός επί σκηνής: Μικές Σακελλίου
Σκηνικά – Κοστούμια: Χρήστος Καραμέρος
Παραγωγή: Quantum Body – Athens Butoh Dance Group

Ερμηνεύει ο Βασίλης Νανάκης
Σόλο κλαρινέτο Μικές Σακελλίου

Πού: Θέατρο Καλλιρρόης, Καλλιρρόης 10, τηλ. 6942 097395

Πότε: από 25 Οκτωβρίου 2021 και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.30. Έως 14 Δεκεμβρίου 2021

Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 10 λεπτά

Τιμή εισιτηρίου: 12 ευρώ (γενική είσοδος), 10 ευρώ (μειωμένο: (μαθητές, φοιτητές, άνεργοι))

Προπώληση: Ticketservices.gr, https://www.ticketservices.gr/event/patataki-mesa-sti-zaxari-theatro-tis-odou-kallirrois/

Για την είσοδο τους στο θέατρο και σύμφωνα με τα μέτρα προστασίας για τον κορωνοϊό, οι θεατές πρέπει να επιδεικνύουν το πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης εντός εξαμήνου.