Γιώργος Φριντζήλας: «Mέσα από τα viewpoints μπορούν άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι να γίνουν μια κοινότητα»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Στο πλαίσιο του ElaiΩnas Festival ο Γιώργος Φριντζήλας και η Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου παρουσιάζουν τις «Ευμενίδες» του Αισχύλου.
Με αφορμή το αρχαίο κείμενο, η παράσταση παρουσιάζει μια κοινότητα ανθρώπων που αφηγείται, θυμάται, δημιουργεί, κρίνει, δικάζει, συγχωρεί και τέλος επιχειρεί να κατανοήσει τη σχέση του ατόμου με την διαταραχή αλλά και την αποκατάσταση του κύκλου της αρμονίας.
Ο Γιώργος Φριντζήλας μιλάει στο theatermag για την παράσταση που είναι βασισμένη στις έννοιες – πυλώνες «Επιστροφή και ίαση» του φετινού Φεστιβάλ του Ελαιώνα.

«Η θεματολογία του φετινού Elaionas Festival με έναν ανοιχτό τρόπο σχετίζεται με την θεραπεία μέσω του ρόλου του θεάτρου στην αρχαιότητα» λέει ο σκηνοθέτης Γιώργος Φριντζήλας.
«Αυτός είναι ο κεντρικός άξονας. Όταν μου προτάθηκε να συμμετέχω στο Φεστιβάλ του Ελαιώνα (από τους καλλιτεχνικούς διευθυντές Φένια Παπαδόδημα και Γιώργο Παλαμιώτη) σκέφτηκα τις “Ευμενίδες” του Αισχύλου, λόγω της μεταστροφής τους στο τέλος του έργου σε Ευμενίδες, δηλαδή από εκδικητικές θεότητες που φέρνουν το θάνατο μεταστρέφονται σε θεές που φέρνουν την ευημερία σε όσους τις σέβονται και τις τιμούν. Το σχήμα αυτό μου θύμισε την ευχή που μου έδωσε πριν χρόνια ένας μοναχός στο Άγιον Όρος “Ήθε οι πληγές να γίνουν πηγές και να αναβλύσουν”. Στη φράση αυτή εμπεριέχεται η έννοια της θεραπείας και βάσει αυτού επέλεξα το συγκεκριμένο έργο, το οποίο είναι σύμφωνο με τη θεματολογία του φετινού φεστιβάλ».

Οι Ερινύες που γίνονται Ευμενίδες

«Είχα διαβάσει μια μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά για τις “Ευμενίδες” του Αισχύλου, ο οποίος δεν μένει στο κείμενο αλλά συνήθως οι μεταφράσεις του έχουν και κάτι από διασκευή» συνεχίζει ο Γιώργος Φριντζήλας.
«Σε αυτή τη μετάφραση οι Ερινύες πείθονται από την θεά Αθηνά να γίνουν Ευμενίδες επειδή η πόλη θα τους προσφέρει σεβασμό και τιμές. Οι Ερινύες την ρωτάνε αν αυτό θα κρατήσει για πάντα και η Αθηνά απαντά ότι ξέρω να μην υπόσχομαι αυτά που δεν γνωρίζω.
Τότε εκείνες λένε -σύμφωνα με τον Χειμωνά πάντα και όχι με τον Αισχύλο- ότι όσο κρατήσει ο σεβασμός και η τιμή σε εμάς τόσο θα κρατήσει και η ευμένεια μας στον κόσμο. Όταν όμως πάψουν ο σεβασμός και οι τιμές θα γίνουμε και πάλι Ερινύες, θα ρίξουμε τον θάνατο στα σπαρτά, στη γη, δηλητήριο στον αέρα και θα εκδικηθούμε για την αδικία που κάνατε στη φύση των Ερινυών.

Αυτή ήταν η αφετηρία μου για την παρουσίαση αυτής της παράστασης, καθώς όταν είχα διαβάσει το έργο πριν από δέκα χρόνια μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση. Όταν διάβασα το κείμενο του Αισχύλου σε πιο πιστές μεταφράσεις το παραπάνω που μόλις είπα δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ένα ερμητικό “αν”. Δηλαδή, θα γίνουμε Ευμενίδες αν ισχύουν αυτά και νομίζω πάνω σε αυτό το “αν” στηρίχτηκε ο Χειμωνάς και το ανέπτυξε».

Η έρευνα με την Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου

«Όλη η δουλειά βασίστηκε σε μια έρευνα που κάναμε μαζί με την Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου που μαζί έχουμε σκηνοθετήσει το έργο. Η Ρεβέκκα έχει διδαχθεί στη Νέα Υόρκη στο City Company Viewpoints με την Αν Μπόγκαρτ και δουλεύει πάνω στην εξής λογική: ο άξονας είναι τα viewpoints και πώς μέσα από τα viewpoints μπορούν άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι να γίνουν μια κοινότητα.

Να αποκτήσουν κοινό τόπο, να γίνουν Χορός και μέσα από αυτόν το Χορό που κυριαρχεί στην έρευνά μας να αφηγηθούν μια ιστορία και όσο το επιτρέπει η σύνδεσή τους με το όλον, προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν οργανισμό, να φανούν και σπαράγματα από τους ρόλους που συνδιαλέγονται μέσα στο έργο.
Η κύρια έρευνά μας έχει να κάνει με τον τρόπο που γινόμαστε ένα. Συμπράττουμε σε ένα δεδομένο χώρο και σε ένα δεδομένο χρόνο. Έστω ότι έχουμε μια ώρα πρέπει να συμπράξουμε και αλληλοεπιδρώντας να φτάσουμε εκεί. Με εμάς εσωτερικά, με το κείμενο, με το χώρο, με τους γύρω μας, με το κοινό. Εκεί βασίζεται όλη η έρευνα που έχουμε κάνει.

Μια φράση που χρησιμοποιούμε πολύ είναι η στιγμή λίγο πριν συμβεί κάτι. Μελετάμε πολύ και τα περάσματα ανάμεσα σε δύο περιοχές. Μια περιοχή λίγο πριν συμβεί κάτι, λίγο πριν εγκαταλείψεις ένα σχήμα και λίγο πριν φτάσει στο επόμενο. Όλη η πορεία των περασμάτων κάνει το αέναο με έναν τρόπο της αλληλεπίδρασης.
Προς το παρόν την 1η Αυγούστου έχουμε τον στόχο να δούμε πού έχει φτάσει η έρευνά μας πάνω στο έργο του Ευριπίδη. Υπάρχουν σκέψεις για το πώς μπορεί να συνεχίσει αυτή η παρουσίαση είτε σε κλειστό είτε σε ανοιχτό χώρο. Θα ήταν ενδιαφέρον να παρουσιαστεί η παράστασή μας σε κλειστό χώρο, αλλά όχι σε θεατρικό».

Πληροφορίες παράστασης

«Ευμενίδες» του Αισχύλου
Σκηνοθεσία: Γιώργος Φριντζήλας- Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου
Συμμετέχουν: Δώρα Δημητρώ, Δημήτρης Καστανιάς, Μελίνα Κοτσέλου, Γιώργος Κουμούτσος, Ιωάννα Κωνσταντίνου, Φανή Ξενουδάκη, Μαριάννα Ράντου, Γιελένα Τσακλίδου, Δανάη Τωράκη, Φαίη Φραγκαλιώτη
Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση

Πού: Πρώην Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛΥΦΑ, Κορυτσάς 39, Βοτανικός.

Πότε: 1 Αυγούστου 2021, στις 21.00

Είσοδος: ελεύθερη είσοδος με ηλεκτρονική έκδοση δελτίου εισόδου στο www.elaionasfestival.com (αρχική σελίδα/δελτία εισόδου).