Έλλη Μερκούρη: «Ένας θεατής μπορεί να παρατηρήσει τη σύμπραξη και τη βαθιά επικοινωνία μεταξύ κωφών-ακουόντων καλλιτεχνών»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Στην παράσταση «Ιστορίες Φαντασμάτων από την Ιαπωνία» συμμετέχουν κωφοί και ομιλούντες ηθοποιοί. Η σκηνοθέτις Έλλη Μερκούρη μιλάει για το έργο του Λευκάδιου Χερν που παρουσιάζει η Θεατρική Ομάδα Κωφών «Τρελά Χρώματα» στον Κήπο του Θεάτρου Χυτήριο.

Η παράσταση αποτελεί ένα καλλιτεχνικό έργο, που απευθύνεται τόσο σε κωφούς, όσο και ακούοντες θεατές. Ένα ποιητικό ταξίδι μέσα από ιστορίες και εικόνες της ιαπωνικής κουλτούρας που συνοδεύεται από Ελληνικούς Υπέρτιτλους (ΤΚΒ) για Κ(κ)ωφούς και βαρήκοους.

Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την πορεία της παράστασης που θα δούμε στον Κήπο του Θεάτρου Χυτήριο;

Η παράσταση αφηγείται παλαιούς μύθους από τον κόσμο των νεκρών, αναδεικνύοντας το υπερφυσικό στοιχείο με τα δαιμόνια και τα πνεύματα της Άπω Ανατολής. Από τις ιστορίες αυτές αναδύεται η εξαιρετική ομορφιά του ιαπωνικού πολιτισμού, μέσα από την παρουσία γοητευτικών χαρακτήρων όπως είναι οι γκέισες, οι σαμουράι και τα διάφορα πνεύματα που ξαναγυρνάνε στο κόσμο των ζωντανών, διεκδικώντας την ανεκπλήρωτη αγάπη ή το δίκιο τους.

Επιπλέον, επί σκηνής πραγματοποιείται ένας συνδυασμός από διαφορετικές γλώσσες, με την ταυτόχρονη χρήση της καθομιλουμένης και της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, με στοιχεία ιαπωνικής νοηματικής γλώσσας και με συμβολικές χειρονομίες (mudras) των Ασιατικών παραδόσεων.

Πώς έγινε η επιλογή του συγκεκριμένου έργου;

Η συγκεκριμένη επιλογή πραγματοποιήθηκε για δυο κυρίως λόγους: αρχικά για να αναδείξουμε τη μοναδικότητα και ιδιατερότητα του ιαπωνικού πολιτισμού, αλλά και για να συστήσουμε στο κοινό έναν καταπληκτικό συγγραφέα, ελληνικής καταγωγής, τον Λευκάδιο Χερν, ο οποίος αν και έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως, στην Ελλάδα το ευρύ κοινό δεν τον έχει ανακαλύψει ακόμη.

Γιατί θα προτείνατε σε κάποιον να δει το έργο σας;

Η παράσταση μπορεί να απεικονίσει έναν ολόκληρο κόσμο και να μεταφέρει τον θεατή σ’ ένα ποιητικό ταξίδι, αφυπνίζοντας τις αισθήσεις του. Αλλά δεν είναι μονάχα αυτό. Ένας θεατής μπορεί να παρατηρήσει τη σύμπραξη και τη βαθιά επικοινωνία μεταξύ κωφών-ακουόντων καλλιτεχνών, τη διαφορετική γλωσσική επικοινωνία που μπορεί να επιτευχθεί, τους εκπληκτικούς ήχους και τις φωνές των κωφών ηθοποιών και την ανακάλυψη μιας σπουδαίας, εκφραστικής γλώσσας, όπως είναι η νοηματική. Ένας θεατής μπορεί να ανακαλύψει έναν ολόκληρο καινούργιο κόσμο…

Μπορείτε να μας δώσετε μια αίσθηση από τα κοστούμια των ηθοποιών; Πώς θα τους δούμε επί σκηνής;

Η παράσταση ασχολείται με την κουλτούρα της Άπω Ανατολής, αναδεικνύοντας την μυστηριακή ατμόσφαιρα των πνευμάτων του παρελθόντος. Επί σκηνής εμφανίζονται γκέισες και σαμουράι, άτομα υψηλής τάξης ή ξυλοκόποι, ιερείς, γέροντες και ακόλουθοι, υπηρέτριες και ινυόσι που είναι ειδήμονες της επιστήμης και γνωρίζουν την παλιά κινέζικη φιλοσοφία.

Έχοντας ως κεντρικό άξονα τα ιαπωνικά ήθη και έθιμα, παρουσιάζονται η λιτή αισθητική της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, οι καταπληκτικές ενδυμασίες με τα κιμωνό με τις φαρδιές ζώνες, τα κατάνα, τα περίφημα σπαθιά πολεμικών τεχνών των σαμουράι, τα μαλακά παπουτσάκια, οι βεντάλιες, οι λευκές επιδερμίδες, τα μαύρα μαλλιά…

Ποιες τεχνικές χρησιμοποιούνται στις παραστάσεις της Θεατρικής Ομάδα Κωφών «Τρελά χρώματα»;

Η σκηνική δράση παρουσιάζεται με τη χρήση διαφορετικών μορφών τέχνης, όπως το σωματικό θέατρο, την παντομίμα, την commedia dell’ arte, τον αυτοσχεδιασμό, το Body Music ή το Visual Vernacular, το τελευταίο περιέχει στοιχεία ποίησης, παντομίμας και νοηματικής γλώσσας με κινηματογραφικές τεχνικές. Επιλέγουμε τη μορφή τέχνης, η οποία ταιριάζει και εναρμονίζεται με το θεατρικό έργο που κάθε φορά ερμηνεύεται.

Για παράδειγμα, στη συγκεκριμένη παράσταση το Visual Vernacular συνδυάζεται με τις συμβολικές χειρονομίες (mudras) των Ασιατικών παραδόσεων. Είναι σαν να μπλέκονται και άλλες γλώσσες επί σκηνής, οι οποίες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: τη χρήση των χεριών με εκφραστικό τρόπο, δίνοντας στα πράγματα μια διαφορετική διάσταση.

Ποια είδη θεάτρου έχετε εντάξει στην παράσταση «Ιστορίες Φαντασμάτων από την Ιαπωνία»;

Το θέατρο Νο και Καμπούκι είναι ένα είδος παραδοσιακού ιαπωνικού θεάτρου. Είναι γνωστό για το στυλιζάρισμα που είχε. Εμείς το χρησιμοποιούμε, δημιουργώντας κάποιες προεκτάσεις του. Συμβόλιζε επίσης και το θέατρο της πρωτοπορίας ή το περίεργο θέατρο, γεγονός που ταίριαξε απόλυτα στο συγκεκριμένο δίγλωσσο καινοτόμο θέατρο που προτείνουμε.

Πώς και πότε δημιουργήθηκε η Θεατρική Ομάδα Κωφών «Τρελά χρώματα»;

Η Θεατρική Ομάδα Κωφών «Τρελά Χρώματα» (Όλγα Δαλέκου, Μαρία Ρίκκου, Σοφία Ζάγκα, Κώστας Ρίκκου, Μαρία Στεφανή και Έλλη Μερκούρη) δημιουργήθηκε το 2009 από κωφά-βαρήκοα άτομα. Αποτελεί πια μια σύμπραξη κωφών και ομιλούντων καλλιτεχνών, καθώς επιχειρεί – μέσα από μια συστηματική ενασχόληση με την θεατρική δράση – να αναδείξει νέους κώδικες στην υποκριτική έκφραση και την θεατρική φόρμα, αξιοποιώντας με ανανεωτική ματιά, την νοηματική γλώσσα παράλληλα με την φωνητική ερμηνεία, τις αρχές του αυτοσχεδιασμού και τις τεχνικές του σωματικού θεάτρου.

Στις παραστάσεις, όλα τα παραπάνω έχουν αξιοποιηθεί και υλοποιηθεί με τη βοήθεια των συνεργατών μας (Μυρτώ Γκανούρη, Τσαμπίκα Φεσάκη, Γεωργία Μπούρδα, Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Κωστής Βοζίκης, Μάτα Μάρρα, Κάσσυ Χρυσάκη, Ελεάννα Γεροντοπούλου, Όλγα Γερογιαννάκη, Νατάσα Μάρτιν, Δάφνη Δρακοπούλου, Αγγελική Λεμονή, Νίκος Ευσταθιάδης, Χρίστος Παπαμιχαήλ).

Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σχέδια της Ομάδας;

Η παράσταση αποτελεί συνδυασμό διαφορετικών γλωσσικών στοιχείων: της καθομιλουμένης, της Ελληνικής Νοηματικής και των συμβολικών χειρονομιών (mudras) των Ασιατικών παραδόσεων, ενώ συνοδεύεται από Ελληνικούς Υπέρτιτλους (ΤΚΒ).

Στο επόμενο έργο θα ασχοληθούμε με έναν διαφορετικό πολιτισμό, δεν θα ήταν ενδιαφέρον να προστεθεί μια ακόμη γλώσσα στους υπέρτιτλους, η οποία θα συνδέεται με τον συγκεκριμένο πολιτισμό;

Πληροφορίες παράστασης «Ιστορίες Φαντασμάτων από την Ιαπωνία»

Συγγραφέας: Λευκάδιος Χερν
Μετάφραση: Μαρία Γιακανίκη, Κώστας Κώτσιας , Πέρη Κώτσια, Ειρήνη Μαντά, Ανδρέας Μιχαηλίδης
Σκηνοθεσία: Έλλη Μερκούρη
Σκηνικό- Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα
Μουσική: Κωστής Βοζίκης
Χορογραφία ιαπωνικού χορού-Mudras: Μάτα Μάρρα
Απόδοση κειμένων στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα: Μυρτώ Γκανούρη, Όλγα Δαλέκου
Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Βοηθός φωτιστή: Τζάνος Μάζης
Γραφιστικά: Μαρία Στεφανή
Φωτογραφίες promo: Κάσσυ Χρυσάκη
Φωτογραφίες παράστασης: Ιουλία Λαδογιάννη
Βίντεο: Δάφνη Δρακούλη
Υπηρεσίες Προσβασιμότητας: Πολιτιστικός Οργανισμός Liminal
Μακιγιάζ: Δημόσιο ΙΕΚ Κηφισιάς. Υπεύθυνες καθηγήτριες: Στέλλα Χατζοπούλου – Στέλλα Ψαλλιδά
Υπεύθυνος επικοινωνίας: Αντώνης Κοκολάκης

Ερμηνεύουν (κατά αλφαβητική σειρά):
Όλγα Δαλέκου, Έλλη Μερκούρη, Μαρία Ρίκκου, Τσαμπίκα Φεσάκη
Συμμετέχει η διερμηνέας Μυρτώ Γκανούρη

Πού: Θέατρο Χυτήριο (Κήπος), Ιερά Οδός 44, Γκάζι

Πότε: Πέμπτη και Παρασκευή
22 &και 23 Ιουλίου,  29 και  30 Ιουλίου 2021, στις 21.00

Προβλεπόμενη διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 30 λεπτά

Προπώληση εισιτηρίων:
https://www.viva.gr/tickets/theater/hythrio/istories-fantasmaton-apo-tin-iaponia/

Πληροφορίες-Τηλέφωνο κρατήσεων:
210-3412313 (ώρες: 10.00-13.00 και 17.00-22.00)
6939381354 (SMS)

Τιμές Εισιτηρίων:
Γενική είσοδος: 12 ευρώ
Μειωμένο, Ειδική Τιμή ΑΜΕΑ:10 ευρώ
Άνεργοι, Ατέλειες: 5 ευρώ

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ars Nocturna-Gothic Books