Σοφία Αδαμίδου. Νέα έκδοση της βιογραφίας της Σωτηρίας Μπέλλου

Συνέντευξη στη Μαριλένα Θεοδωράκου

Συνάντησε τη Σωτηρία Μπέλλου όταν της έκανε δύο συνεντεύξεις. Η συγγραφέας Σοφία Αδαμίδου μιλάει για την πολυτάραχη ζωή της τραγουδίστριας που σημάδεψε ανεξίτηλα το ελληνικό -λαϊκό και έντεχνο- τραγούδι του 20ού αιώνα, την οποία έχει αποτυπώσει στη βιογραφία της με τίτλο «Πότε ντόρτια, πότε εξάρες». Διηγήσεις, της ίδιας αλλά και ανθρώπων που τη γνώρισαν, πλούσιο φωτογραφικό υλικό και ντοκουμέντα. Η πρώτη έκδοση ήταν το 1998 από τις εκδόσεις Λιβάνη, ακολούθησε μια ακόμα έκδοση από τον Πατάκη και από το 2012 το βιβλίο ήταν σε έλλειψη. Καθώς υπήρχε μεγάλη ζήτηση επανεκδόθηκε πριν από λίγους μήνες από τις εκδόσεις Αγγελάκη.

«Έκανα δύο συνεντεύξεις με τη Σωτηρία Μπέλλου, η μια όταν δούλευα στον Ριζοσπάστη και η άλλη για τον Αντέννα» λέει η Σοφία Αδαμίδου. «Μου έδειξε μια συμπάθεια και μου είχε πει να μην εξαφανιστώ τώρα που έκανα τη δουλειά μου. Εγώ φυσικά της είπα “με μεγάλη μου χαρά κυρία Μπέλλου να σας βλέπω όποτε θέλετε, να πίνουμε ένα καφεδάκι και να τα λέμε”. Έτσι ξεκίνησε η φιλία μας, με συχνές επαφές στο σπίτι της ή μέσω τηλεφώνου, όπου μιλάγαμε για διάφορα. Όταν αρρώστησε και ήταν μόνη της, την βοήθησα και με τον Μάκη Γιομπαζολιά που ήταν φίλος της και τραγουδούσε στο μαγαζί του τα τελευταία χρόνια, πηγαίναμε στο νοσοκομείο μαζί. Πριν αρρωστήσει με είχε ρωτήσει αν θα ήθελα να γράψω την βιογραφία της. Της απάντησα ότι ήταν μεγάλη μου τιμή που με εμπιστεύεται. Ο μόνος όρος που μου έβαλε ήταν να ξεκινήσω να γράφω μόνον όταν η ίδια θα μου το έλεγε. Κάθε φορά που πήγαινα στο σπίτι της, μου έδινε και κάτι από το αρχείο της. Κρατούσα σημειώσεις και όταν βγήκε από το νοσοκομείο λίγους μήνες πριν πεθάνει, μου είπε να ξεκινήσω να  γράφω. Δυστυχώς δεν μπόρεσε να δει τη βιογραφία της να εκδίδεται και τον επόμενο χρόνο συμπληρώνονται 24 χρόνια από τον θάνατο και 100 από τη γέννησή της».

Τα πρώτα χρόνια της Σωτηρίας Μπέλλου

«Η ζωή της ήταν πολύ δύσκολη από μικρό παιδί. Μέχρι τα επτά της μεγάλωσε με τον παπά Σωτήρη, τον παππού και τη γιαγιά της. Τα πρώτα της ακούσματα ήταν η βυζαντινή μουσική, ήταν ψαλτάκι και πήγαινε στην εκκλησία. Αργότερα εντάχθηκε στην οικογένειά της η οποία ήταν πολυπληθής καθώς είχε άλλα πέντε αδέλφια. Έζησε στην Χαλκίδα, όπου ο πατέρας της είχε ένα μπακάλικο. Από μικρή όμως ήταν αγριμάκι. Πρώτη στα παιχνίδια έξω, με τα αγόρια και πολύ μικρή θέλησε να παντρευτεί. Άλλες φορές βέβαια μου έλεγε ότι την πάντρεψαν με το ζόρι, άλλες φορές έλεγε ότι ήθελε να παντρευτεί για να φύγει από το σπίτι. Εν τω μεταξύ ό,τι ήθελε το απαιτούσε και το κέρδιζε. Όπως όταν ήθελε να μάθει κιθάρα. Το απαίτησε από τον πατέρα της και το κέρδισε. Η ίδια έπαιρνε κάτι σύρματα και έφτιαχνε μόνη της αυτοσχέδιες κιθάρες και μετά της πήρε ο πατέρας της κιθάρα και δάσκαλο. Κάποια στιγμή είδε την ταινία η “Προσφυγοπούλα” με τη Σοφία Βέμπο και εκεί είπε ότι ήθελε να γίνει τραγουδίστρια. Η μάνα της δεν την άφηνε, την χτύπαγε και της έλεγε ότι δεν θα σε κάνουμε πουτάνα. Και εκείνη απαντούσε ότι αν η Βέμπο είναι πουτάνα τότε θα είμαι και εγώ. Οι καυγάδες μέσα στο σπίτι ήταν συχνοί και ίσως γι’ αυτό αποφάσισε να παντρευτεί με έναν οδηγό αστικών λεωφορείων ο οποίος την χτυπούσε και την απατούσε. Μια από τις φορές που τη χτύπησε ήταν έγκυος και απέβαλε. Το έβαλε γινάτι να τον εκδικηθεί. Πήγε μια μέρα εκεί που καθόταν και έπινε καφέ στο πρακτορείο και του έριξε βιτριόλι. Ευτυχώς ο άνθρωπος δεν έπαθε μεγάλη ζημιά, χωρίσανε βέβαια και εκείνη έκανε φυλακή. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκισης, αλλά επειδή ήταν ανήλικη βγήκε στους έξι μήνες».

Η δύσκολη αρχή της Μπέλλου στην Αθήνα

«Επιστρέφει στην Χαλκίδα όπου τα πράγματα ήταν δύσκολα για εκείνη, καθώς ήταν η βιτριολίστρια πια» συνεχίζει η Σοφία Αδαμίδου. «Δεν μπορούσε να βρει δουλειά, να ζήσει εκεί και μια μέρα μετά την έναρξη του ελληνοιταλικού πολέμου τον Οκτώβριο του 1940, μάζεψε μια μικρή βαλίτσα και πήγε στην Αθήνα. Για την ίδια ήταν μεγάλη υπόθεση να γίνει τραγουδίστρια. Ήταν κάτι που το ήθελε πολύ. Στην Αθήνα έκανε διάφορες δουλειές. Έπλενε πιάτα, πούλαγε παστέλια στο δρόμο και πείνασε πολύ. Κάποια στιγμή σ’ ένα ταβερνάκι στα Εξάρχεια όπου έπλενε πιάτα, πήρε την κιθάρα και άρχισε να παίζει και να τραγουδάει. Την άκουσε ο Κίμωνας Καπετανάκης, το είπε στον Βασίλη Τσιτσάνη και μερικές μέρες μετά βρέθηκε να κάνουν πρόβα και δισκογραφούν τα δύο πρώτα τραγούδια. “Το παιδί που είχες φίλο” και το “Όταν πίνεις στην ταβέρνα”. Αυτή ήταν η αρχή της καριέρας της. Αμέσως έκανε μεγάλη επιτυχία, άλλωστε είχε και χαρακτηριστική φωνή. Η μια επιτυχία ακολουθούσε την άλλη και η ίδια μου έλεγε πόσο πολύ το ευχαριστιόταν. Δεν ανεχόταν την αδικία και γι’ αυτό πέρασε δύσκολα στα μαγαζιά που τραγουδούσε. Τότε έπαθε κατάθλιψη και έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. Κανείς δεν την ήθελε πια στα μαγαζιά, είχε μαλώσει και με τον Τσιτσάνη σε ένα περιστατικό που της είχαν ζήτησαν να τραγουδήσει “Του Αετού ο γιος”. Εκείνη είπε ότι αυτό είναι φασιστικό τραγούδι που το λένε οι Χίτες. Ήταν η εποχή που δούλευε με τον Τσιτσάνη στου Τζίμη του Χοντρού, όπου πλακώθηκε με τους Χίτες που ήταν εκεί και έφυγε. Έτσι πέρασε ένα πολύ μεγάλο διάστημα, νοσηλεύτηκε σε κλινική δύο φορές μέχρι που ο Κώστας Καζάκος και η Ρηνιώ Παπανικόλα μίλησαν στον Αλέκο Πατσιφά τον ιδρυτή της δισκογραφικής εταιρείας Lyra να την πάρει τηλέφωνο. Εκείνη αρνιόταν να κάνει άλλον δίσκο και τελικά αφού την πίεσαν οι δικοί της το αποφάσισε. Τότε ήταν που ξεκίνησε ουσιαστικά η δεύτερη καριέρα της με τις επανεκτελέσεις των τραγουδιών της στη Lyra, με μια πολύ σημαντική δισκογραφική παρουσία με όλα τα τραγούδια που είχε πει έως τότε. Το 1974 εμφανίζεται στη ζωή της ο Διονύσης Σαββόπουλος, κάνουν μεγάλη επιτυχία και μετά ήρθαν ο Δήμος Μούτσης, ο Ηλίας Ανδριόπουλος και πολλοί άλλοι. Έγινε πια η μεγάλη επιτυχία “Τα λαϊκά προάστια”, μια πολύ μεγάλη δουλειά και ένας δίσκος που έφτασε το 1.000.000 σε πωλήσεις. Το εξωτερικό είχε ανοίξει τις πόρτες του και άρχισαν οι εμφανίσεις σε Ιταλία, Γαλλία, Σουηδία και Αμερική. Στη Γαλλία, όταν της είχαν κάνει ένα αφιέρωμα στη γαλλική τηλεόραση την είχαν αποκαλέσει η Εντίθ Πιάφ της Ελλάδας. Ήταν ένας άνθρωπος πολύ μοναχικός, που είχε ανάγκη από συντροφιά».

Να θυμίσουμε ότι η βιογραφία της Σωτηρίας Μπέλλου από τη Σοφία Αδαμίδου έχει γίνει θεατρική παράσταση. Πρωτοανέβηκε το 2008 στο θέατρο Στοά με τη Λήδα Πρωτοψάλτη όπου παίχτηκε για δύο χρόνια και μετά το 2011 στο θέατρο Κάππα για δύο χρόνια και ένα χρόνο στο θέατρο ΗΒΗ, με τη Ντίνα Κώνστα, ενώ ανέβηκε και από το ΚΘΒΕ με την Έφη Σταμούλη.