Τέσσερις ηθοποιοί μιλούν για τους «Στρατιώτες»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

«Οι στρατιώτες» του J.M.R. Lenz είναι ένα έργο που παίζεται σπάνια, ενώ η συγκεκριμένη παράσταση αποτελεί μόλις την δεύτερη παρουσίασή του στην Ελλάδα. Ο Παντελής Φλατσούσης, μετά το Κυψέλη – New Kids On the Block (Φεστιβάλ Αθηνών, 2019) και την Ιταλική Νύχτα του Ödön von Horvath (Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, 2019), καταπιάνεται με το έργο «Οι στρατιώτες» του J.M.R. Lenz και σκηνοθετεί  την ομότιτλη παράσταση στον Ειδικά Διαμορφωμένο Υπόγειο Χώρο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης.

Τέσσερις ηθοποιοί, ο Φοίβος Συμεωνίδης, ο Μάνος Στεφανάκης, ο Μάριος Κρητικόπουλος και ο Αντώνης Αντωνόπουλος απαντούν σε ισάριθμες ερωτήσεις και μιλούν για το έργο που ο Lenz έγραψε λίγο πριν τη Γαλλική Επανάσταση, σε μια ιστορική στιγμή που ο κόσμος βρισκόταν στα πρόθυρα κοινωνικών αλλαγής.

Ποιες ήταν οι σκέψεις σας όταν διαβάσατε το έργο «Οι στρατιώτες»;

Φοίβος Συμεωνίδης: «Από την πρώτη φορά που διαβάζεις τους “Στρατιώτες” του Lenz καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για ένα πολύ δυνατό έργο. Την ίδια στιγμή αντιλαμβάνεσαι ότι η δύναμή του δεν σου φανερώνεται εύκολα και άμεσα, αλλά είναι κρυμμένη μέσα στις έντονες τάσεις που αναπτύσσονται μεταξύ δύο εντελώς διαφορετικών κοινωνικών τάξεων (της οικογένειας του εμπόρου Βέζενερ και των ευγενών στρατιωτών). Το πιο αθώο και ανίσχυρο, φαινομενικά, πρόσωπο του έργου (η μικρή κόρη του εμπόρου Βέζενερ), γίνεται η αφορμή να γιγαντωθούν αυτές οι τάσεις με καταστροφικές συνέπειες για όλους όσους εμπλέκονται σε αυτή την ιστορία, ή μάλλον σχεδόν όλους. Επιπλέον, εντυπωσιάστηκα από την πρώτη, κιόλας, ανάγνωση των “Στρατιωτών”, γιατί πρόκειται για ένα σύνθετο, ελλειπτικό και πυκνό κείμενο του 1776 που η αφήγησή του χρησιμοποιεί το σκηνικό χώρο και χρόνο σχεδόν κινηματογραφικά».

Ποιος είναι ο ρόλος που ερμηνεύετε;

Μάνος Στεφανάκης: «Στην παράσταση ερμηνεύω το ρόλο ενός νεαρού αριστοκράτη στρατιώτη, του κόμη Ντε λα Ρος. Ο ίδιος μαζί με τους Ντεπόρτ (Μάριος Κρητικόπουλος), Μαίρυ (Γιώργος Κριθάρας) και τον συνταγματάρχη Σπάνχαϊμ (Αντώνης Αντωνόπουλος) λειτουργούν ως ένας αδίστακτος μηχανισμός εκμετάλλευσης νεαρών δεσποινίδων οι οποίες θαμπώνονται από την κοινωνική τους θέση. Όντας απόλυτα αλλοτριωμένοι, έχοντας απoλέσει κάθε ηθικό έρμα, μέσα σε ένα καθεστώς ατιμωρησίας, αποζητούν την καλοπέραση αδιαφορώντας για τις καταστροφικές συνέπειες των πράξεών τους».

Ο ηθοποιός Μάνος Στεφανάκης.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον Παντελή Φλατσούση και πώς σας έχει οδηγήσει σκηνοθετικά;

Μάριος Κρητικόπουλος: «Αρχικά χαίρομαι που δουλεύω όντας νέος στο επάγγελμα, με ένα νέο σκηνοθέτη γεμάτο καινούργιες και φρέσκιες ιδέες. Χαίρομαι διπλά που ο Παντελής έφτιαξε μια τόσο ωραία ομάδα, με πολύ καλούς ηθοποιούς και συντελεστές, και που είμαι κι εγώ μέρος της. Μας καθοδήγησε όλους από την αρχή, πολύ συγκεκριμένα και ειδικά σε κάθε ρόλο, σε κάθε σκηνή. Είχε στο μυαλό του από την αρχή, αν όχι όλη την παράσταση, σίγουρα ένα μεγάλο μέρος της, πράγμα που μας βοήθησε να κατευθυνθούμε προς την πορεία των χαρακτήρων που ήθελε. Πέρασα πολύ ευχάριστα και δημιουργικά στις πρόβες και είμαι σίγουρος ότι έτσι κι ακόμα καλύτερα θα περάσουμε και στις παραστάσεις».

Ο ηθοποιός Μάριος Κρητικόπουλος.

Πώς μπορεί αυτό το «ειρωνικό και βίαιο μελόδραμα» του 1776, που ο ίδιος ο Λεντς θεωρούσε κωμωδία, να αφορά το σήμερα;

Αντώνης Αντωνόπουλος: «Ο Λεντς γράφει για το άσχημο τέλος μιας αθώας και ίσως αφελής νεαρής κοπέλας η οποία στην προσπάθειά της να ανέλθει κοινωνικά πέφτει θύμα εκμετάλλευσης από τους πλουσιότερους και ανώτερους κοινωνικά στρατιώτες. Αυτό που προσωπικά βρίσκω πολύ ενδιαφέρον είναι ότι γράφει για μια νεαρή κοπέλα που διεκδικεί την ελευθερία του σώματος της. Στο κείμενο του Λεντς η κοπέλα αυτή θα τιμωρηθεί για τις επιλογές της. Θα τιμωρηθεί που τόλμησε να έχει σχέση με περισσότερους άνδρες απ’ ότι θα έπρεπε. Το έργο γράφτηκε σε μια εποχή που ο φεμινισμός ήταν ακόμα άγνωστη λέξη. Σήμερα αν και γνωρίζουμε τι είναι ο φεμινισμός συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε διαφορετικά τις γυναίκες από τους άνδρες. Δυστυχώς ειρωνικές και βίαιες μελοδραματικές ιστορίες κοριτσιών που τολμούν να διεκδικούν περισσότερα από αυτά που τους επιτρέπεται συνεχίζουν να υπάρχουν».

Ο ηθοποιός Αντώνης Αντωνόπουλος.

Πληροφορίες παράστασης

«Οι στρατιώτες» του J.M.R. Lenz

Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Παντελής Φλατσούσης

Δραματουργία: Παναγιώτα Κωνσταντινάκου

Σκηνικά: Πουλχερία Τζόβα

Κοστούμια: Βασιλεία Ροζάνα

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Ανρί Κεργκομάρ

Σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος

Επιμέλεια video: Γιάννης Gizmo Μπερερής

Σύμβουλος Δραματουργίας: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου

Βοηθός Σκηνοθέτη: Δήμητρα Δρακοπούλου

Εκτέλεση παραγωγής: Spectrum Make

Παίζουν: Βαγγέλης Αμπατζής, Αντώνης Αντωνόπουλος, Μάριος Κρητικόπουλος, Γιώργος Κριθάρας, Θεανώ Μεταξά, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Μάνος Στεφανάκης, Φοίβος Συμεωνίδης

Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Πού: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Ειδικά Διαμορφωμένος Υπόγειος Χώρος), Πειραιώς 206, (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος, τηλ. 210 3418550 και 210 3418579

Πότε: από 17 Φεβρουαρίου 2020 και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00

Εισιτήρια: από 5 έως 15 ευρώ

Info

Η νεαρή κόρη εμπόρου Marie Wesener επιδιώκει σεξουαλικές σχέσεις με τους αριστοκράτες στρατιώτες με σκοπό να ανέλθει κοινωνικά. Οι στρατιώτες εκμεταλλεύονται την προθυμία της νεαρής κοπέλας χωρίς, όμως, να επιθυμούν κάποια σοβαρότερη δέσμευση μαζί της, με αποτέλεσμα το στιγματισμό της στην τοπική κοινωνία. Στους «Στρατιώτες» ο Λεντς επικρίνει τόσο την κυρίαρχη την εποχή που γράφεται το έργο αριστοκρατία, όσο και το ιδεώδες της κοινωνικής ανέλιξης που εναγκαλίζεται η αστική τάξη.

Πώς μπορεί όμως αυτό το «ειρωνικό και βίαιο μελόδραμα» του 1776, που ο ίδιος ο Λεντς θεωρούσε κωμωδία, να αφορά το σήμερα; Θίγοντας θέματα που αναδύονται ανάγλυφα στο κείμενο των Στρατιωτών, όπως οι ανταγωνιστικές σχέσεις ατόμου–συνόλου, οι δυνατότητες κοινωνικής αναρρίχησης αλλά και η σεξουαλική εκμετάλλευση και η θέση της γυναίκας, η παράσταση του Παντελή Φλατσούση επιχειρεί να φωτίσει τον μηχανισμό της ηθικής και υλικής εξόντωσης η οποία επιφυλάσσεται στα λιγότερο προνομιούχα μέλη ενός κοινωνικού συνόλου – άλλοτε αλλά και σήμερα. Γιατί σήμερα, στην εποχή της κρίσης που οι κοινωνικές ισορροπίες διαταράσσονται δραστικά και πάλι, αναρωτιόμαστε ακόμα πιο έντονα τι κόσμο άραγε πρόκειται να διαμορφώσουν οι εντεινόμενοι κοινωνικοί ανταγωνισμοί.