Ο Φοίβος Συμεωνίδης μιλάει για «Το Σκλαβί»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Οκτώ ηθοποιοί βρίσκονται στη σκηνή του Θεάτρου Πόρτα στην παράσταση του έργου «Το Σκλαβί». Ο καθένας ερμηνεύει πολλαπλούς ρόλους και με εργαλείο του ένα πανί, ένα ύφασμα δηλαδή, δημιουργεί τα πάντα. Από τον βασιλιά, τη βασίλισσα και τον ζητιάνο, μέχρι τα άλογα, τον γιατρό και πολλά ακόμα. Πρόκειται για το έργο της Ξένιας Καλογεροπούλου που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2000 σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου και αποτέλεσε σταθμό όχι μόνο στην ιστορία του Πόρτα, αλλά του θεάτρου εν γένει. Μετά από 150 sold out παραστάσεις και 60.000 μικρούς και μεγάλους θεατές, επιστρέφει για δεύτερη σεζόν στο ίδιο θέατρο όπου πρωτοπαρουσιάστηκε ως ένα καινούριο ξανα-διάβασμα του έργου, κρατώντας, ωστόσο, ανοιχτό τον διάλογο με τη μνήμη της θρυλικής παράστασης και μπολιάζοντας τις παλιές ρίζες με νέους χυμούς και εντελώς φρέσκια ματιά. Ο ηθοποιός Φοίβος Συμεωνίδης μιλάει στο theatermag για τους ρόλους που ερμηνεύει, για τα θέματα του έργου καθώς και για τα επόμενα σχέδιά του.

Πώς νιώθετε που βρίσκεστε για δεύτερη χρονιά σε αυτή την παράσταση;

«Το Σκλαβί» έχει αγαπηθεί πάρα πολύ απ’ το κοινό της Αθήνας αλλά και απ’ όσους συμμετείχαμε στη δημιουργία αυτής της παράστασης. Χαίρομαι πολύ που αποτελώ μέρος της για δεύτερη χρονιά. Νιώθω, μάλιστα, πως φέτος η παράσταση έχει ωριμάσει σε σχέση με πέρυσι και έχει αποκτήσει μια δική της δυναμική που δεν παύει να μας εκπλήσσει παρά τη μεγάλη συχνότητα των παραστάσεων.

Πρόκειται για ένα έργο που σκηνοθετικά απαιτεί γρήγορες κινήσεις και εναλλαγές ρόλων. Ποιοι είναι οι ρόλοι που ερμηνεύετε και πόσο δύσκολο είναι αυτό;

Πράγματι, πρόκειται για ένα έργο με πολλά πρόσωπα, πολλά επεισόδια δράσης, ταξίδια, απομονωμένα βασίλεια, μαγικά δέντρα, δράκους. Στην παράσταση είμαστε οκτώ ηθοποιοί μ’ ένα πανί ο καθένας. Ο τρόπος, λοιπόν, που αφηγούμαστε την ιστορία έχει ως βασικά στοιχεία του την παιχνιδιάρικη διάθεση και την επιθυμία μας να μοιραστούμε την ιστορία αυτή με τα παιδιά. Εγώ στην παράσταση αυτή είμαι κατά βάση αφηγητής που υποδύεται σε κάποια κομμάτια της ιστορίας τον Βασιλιά, τον γιατρό, τον δάσκαλο, τον τυφλό ζητιάνο και άλλους. Αυτή η πυκνή εναλλαγή ρόλων κατά τη διάρκεια του έργου αποτελεί για μένα, ως ηθοποιό, μια πρόκληση ενώ δεν παύει να είναι, την ίδια στιγμή, μία πολύ διασκεδαστική διαδικασία.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον Θωμά Μοσχόπουλο και τη Σοφία Πάσχου;

Με τον Θωμά και τη Σοφία είχαμε συνεργαστεί ήδη σε δύο θεατρικές παραστάσεις πριν το Σκλαβί, στη «Δίκη του Κ.» και στον «Καντίντ ή η αισιοδοξία». Το να επιμένουν οι άνθρωποι σε κάποιες συνεργασίες και να εξελίσσουν και να βαθαίνουν τη δουλειά που κάνουν μαζί, είναι κάτι που γενικά εγώ το ψάχνω και το προσπαθώ στην πορεία μου μέχρι τώρα. Με τον Θωμά και τη Σοφία έχουμε γνωριστεί μέσα από τη δουλειά μας, έχω μάθει πολλά πράγματα και αυτό είναι κάτι που εκτιμώ πολύ.

Το έργο είχε ανέβει για πρώτη φορά το 2000. Ποιες διαφορές ή κοινά στοιχεία έχει με την τωρινή παράσταση;

Δυστυχώς δεν είχα δει το Σκλαβί το 2000, οπότε δεν μπορώ να πω πολλά πράγματα. Αυτό που ξέρω είναι πως όταν συζητήσαμε πρώτη φορά με τον Θωμά και τη Σοφία, δε μιλήσαμε σε καμιά περίπτωση για μία αναβίωση της παλιάς παράστασης, αλλά για τη δημιουργία μιας εντελώς καινούριας, σύγχρονης παράστασης που θα συνομιλήσει άμεσα με το κοινό σήμερα.

Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι η πιο δυνατή σκηνή της παράστασης;

Προς το τέλος του έργου συμβαίνει σε μία πόλη ένα απίστευτο και δυσοίωνο γεγονός. Στην αμέσως επόμενη σκηνή (που είναι κατά τη γνώμη μου η πιο δυνατή του έργου) παρακολουθούμε τους πολίτες της πόλης αυτής, μουδιασμένους και μετέωρους, να προσπαθούν να εξηγήσουν λογικά αυτό που μόλις συνέβη και που δε το χωράει ο νους τους. Βιάζονται, μέσα στην αμηχανία και τον φόβο τους, να βρουν ποιος φταίει και ποιος προκάλεσε το ανήκουστο γεγονός, ποιος είναι ο καλός και ποιος ο κακός της υπόθεσης, ποια θέση πρέπει να πάρουν αυτοί οι ίδιοι στη νέα κατάσταση όπου βρέθηκαν. Η αφήγηση πυκνώνει, ο χρόνος παγώνει και τίποτα δεν είναι πια σίγουρο και ξεκάθαρο.

Ποια είναι τα μηνύματα που περνάει το έργο στα παιδιά και ποιες είναι οι αντιδράσεις των ενηλίκων;

Θεωρώ πως στόχος ενός καλού έργου, και κατ’ επέκταση μίας καλής παράστασης, δεν είναι να περνάει μηνύματα αλλά να ανοίγει περιοχές και να θέτει ερωτήματα. Ιδίως αν πρόκειται για παιδική παράσταση. Τα παιδιά έχουν πολύ καθαρή και ανοιχτή σκέψη και επειδή δεν έχουν ακόμα παγιωμένες αντιλήψεις και αγκυλώσεις, μπορούν να κάνουν με τη σκέψη τους κινήσεις που εμάς θα μας φάνταζαν ακροβατικές. Οπότε η μόνη μας έγνοια πρέπει να είναι να τα συγκεντρώσουμε, να τους κεντρίσουμε το ενδιαφέρον και τη φαντασία και μετά να τα αφήσουμε να κάνουν αυτά τη «δουλειά». Το Σκλαβί είναι ένα έργο στο οποίο θίγονται πολλά μεγάλα θέματα: ο έρωτας, οι κοινωνικές ανισότητες, το «ξένο» και πώς το αντιμετωπίζουμε, η ενηλικίωση είναι μόνο μερικά από αυτά. Η παράστασή μας επικοινωνεί αυτά τα θέματα με τα παιδιά χωρίς να τα φορτώνει με περιττές πληροφορίες δίνοντάς τους, έτσι, ένα ιδανικό πλαίσιο για να προβληματιστούν και να έρθουν σε επαφή με περιοχές που ήδη τα απασχολούν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Όσο για τους ενήλικες και το πώς αντιδρούν… ε μεγάλα παιδιά είναι κι αυτοί και τους δίνεται μία πολύ ωραία ευκαιρία να επαναδιαπραγματευτούν και οι ίδιοι τα θέματα που αναδεικνύει το έργο.

Επόμενα σχέδια;

Αυτό τον καιρό ασχολούμαι πολύ με την ομάδα μου την Art Vouveau. Ετοιμάζουμε τις επόμενες κινήσεις μας στην Αθήνα: ένα σεμινάριο σωματικού βωβού θεάτρου και μία νέα παράσταση της ομάδας στο τέλος της σεζόν. Επίσης, με την Art Vouveau και σε συνεργασία με την ομάδα Κοπέρνικος έκανα φέτος την πρώτη μου σκηνοθεσία, για την παράσταση «Δίπλα-Δίπλα», και σκοπεύω να ξαναδοκιμαστώ σ’ αυτό το ρόλο στο άμεσο μέλλον. Ακόμα, στις 17 Φεβρουαρίου ξεκινάμε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κοκογιάννης με την παράσταση του έργου «Οι στρατιώτες» του Jakob Michael Reinhold Lenz, σε σκηνοθεσία Παντελή Φλατσούση.

Πληροφορίες παράστασης

«Το σκλαβί»

Συγγραφέας: Ξένια Καλογεροπούλου

Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος – Σοφία Πάσχου

Σκηνικά-Κοστούμια: Έλλη Παπαγεωργακοπούλου

Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου

Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου

Μουσική: Νίκος Κυπουργός

Μουσική επεξεργασία και διδασκαλία: Νίκος Γαλενιανός

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ρωμανός Μαρούδης
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας

Παίζουν: Παντελής Βασιλόπουλος, Ελένη Βλάχου, Ηλιάνα Γαϊτάνη, Αυγουστίνος Κούμουλος, Τζωρτζίνα Λιώση, Νάνσυ Μπούκλη, Φοίβος Συμεωνίδης, Δημήτρης Φουρλής

Πού: Θέατρο Πόρτα, Μεσογείων 59, Αθήνα, τηλ. 210 7711333, www.porta-theatre.gr

Πότε: από 20 Οκτωβρίου 2019 και κάθε Κυριακή στις 11.00 και στις 15.00

Εισιτήρια: Κανονικό: 10 ευρώ, Ανέργων/άνω των 65/ομαδικό (άνω των 10 ατόμων): 8 ευρώ

Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/theatre/porta/to-sklavi-2os-xronos/

Info

Όταν το 2000 το Σκλαβί, το καινούριο τότε έργο της Ξένιας Καλογεροπούλου παρουσιάστηκε σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου, αποτέλεσε σταθμό όχι μόνο στην ιστορία του θεάτρου Πόρτα, αλλά του θεάτρου εν γένει. Μετά τη μεγάλη καλλιτεχνική και εμπορική του επιτυχία, η φήμη του συνεχίστηκε μέσα απ’ την εκδοτική επιτυχία του κειμένου (το οποίο διδάσκεται έκτοτε σε Ανώτατες Σχολές της χώρας), τις διεθνείς μεταφράσεις του, τις απανωτές βραβεύσεις του, την επιτυχία των τραγουδιών της παράστασης (σε μουσική Νίκου Κυπουργού και στίχους Λίνας Νικολακοπούλου, τα οποία τραγουδήθηκαν ευρέως από πολλούς σημαντικούς ερμηνευτές και σχεδόν αυτονομήθηκαν από την αρχική τους προέλευση), καθώς κι από μια μεγάλη σειρά ανεβασμάτων του στην Ελλάδα και την Κύπρο. Ποτέ, όμως, δεν ξαναπαρουσιάστηκε το Σκλαβί στο θέατρο απ’ όπου ξεκίνησε το ταξίδι του.

Το Σκλαβί επιστρέφει για δεύτερη χρονιά στο Πόρτα ως ένα ολότελα καινούριο ξανα-διάβασμα του έργου, κρατώντας, ωστόσο, ανοιχτό τον διάλογο με τη μνήμη της θρυλικής παράστασης και μπολιάζοντας τις παλιές ρίζες με νέους χυμούς και εντελώς φρέσκια ματιά. O Θωμάς Μοσχόπουλος προτείνει το νέο ανέβασμα, συνυπογράφοντας τη σκηνοθεσία με τη στενή συνεργάτιδα του ίδιου και του ΠΟΡΤΑ, τη Σοφία Πάσχου κι ένα ανανεωμένο καστ εξαιρετικών νέων ηθοποιών.

Το Σκλαβί βασίζεται στο ομώνυμο συμιακό παραμύθι, όπως αυτό περιλαμβάνεται στη συλλογή Παραμύθια του λαού μας, που επιμελήθηκε ο Γιώργος Ιωάννου, καθώς και στον τόμο Το Φιδόδεντρο, που έχει επιμεληθεί ο Κώστας Καφαντάρης. Τοποθετείται σε μια εποχή όπου «οι άλλες χώρες ήταν ακόμη μακρινές, που τα βιβλία τa’ γράφαν με το χέρι και που οι μέρες δεν περνούσαν τόσο γρήγορα».

 Δύο παιδιά γεννιούνται από τον ίδιο πατέρα, ο οποίος παράλληλα είναι και ο βασιλιάς του κράτους. Ο ένας είναι νόμιμος διάδοχος, ο γιος της βασίλισσας, ο άλλος το παιδί μιας σκλάβας. Δύο παιδιά, που μεγαλώνουν μαζί αγαπημένα, αν και τα χωρίζει έντονη κοινωνική διαφορά. Κάποια στιγμή αγαπούν την ίδια γυναίκα και γίνονται αντίζηλοι, χωρίς, ωστόσο, ποτέ να συγκρουστούν. Και η ιστορία μας ξεκινά…

Σημείωμα της Ξένιας Καλογεροπούλου

Απ’ όλα τα έργα μου τo Σκλαβί είναι εκείνο που “κατοίκησε” περισσότερο μέσα μου. Πιο βαθιά και για πιο πολύ καιρό. Γι’ αυτό και το γεγονός, ότι είχε μια τόσο πλατιά ανταπόκριση, μου έδωσε μεγάλη χαρά. Είναι- χωρίς αμφιβολία- το καλύτερο απ’ όσα έργα έχω γράψει κι εκείνο που γνώρισε τη μεγαλύτερη επιτυχία. Τιμήθηκε, άλλωστε, το 2000 με το βραβείο Καρόλου Κουν ως το καλύτερο θεατρικό έργο της χρονιάς. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάστηκε σε διάφορα θέατρα και πάντα με επιτυχία. Είχα, όμως, μια μεγάλη λαχτάρα να το ξαναδώ να παίζεται στο δικό μας θέατρο. Η καινούργια παράσταση είναι πολύ διαφορετική από την πρώτη, καθώς τα χρόνια που πέρασαν από τότε μας χάρισαν πολύτιμες εμπειρίες και καινούργιες ιδέες. Σας περιμένουμε!