Η Ειρήνη Φαναριώτη και η Κορίνα Κόκκαλη μιλούν για την παράσταση «Heliotopia»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Μια ηθοποιός-χορεύτρια και μια μουσικός επί σκηνής αφηγούνται την πορεία μιας γυναίκας μετανάστριας, της Μελίσσας, αλλά και κάθε γυναίκας που έχει βιώσει τη βία και την απώλεια, στη χοροθεατρική-μουσική παράσταση «Heliotopia» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Πορεία.  Η ηθοποιός Ειρήνη Φαναριώτη και η σκηνοθέτις Κορίνα Κόκκαλη μιλούν για την παράσταση που ξεκίνησαν να δουλεύουν εδώ και ένα χρόνο, καθώς και για τη συνεργασία τους με τις γυναίκες μετανάστριες και πρόσφυγες στην Αθήνα του Δικτύου «Μέλισσα». Η παράσταση είναι αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών (18/12) και στις 16 μέρες Ακτιβισμού κατά της Βίας των Γυναικών (25/11-10/12). Επί σκηνής μαζί με την Ειρήνη Φαναριώτη βρίσκεται η Κατερίνα Πολέμη η οποία υπογράφει τη μουσική της παράστασης.

«Αυτή η παράσταση ήταν πρωτοβουλία της Κορίνας Κόκκαλη η οποία είχε μόλις τελειώσει ένα μεταπτυχιακό στο Λονδίνο και καθώς είχαμε ξαναδουλέψει μαζί στη “Μεγάλη Χίμαιρα” στο Θέατρο Πορεία, μου πρότεινε να πειραματιστούμε πάνω στο θέμα της απώλειας» λέει η Ειρήνη Φαναριώτη η οποία ερμηνεύει τη Μελίσσα. «Έχουμε πάνω από ένα χρόνο που κάνουμε πρόβες πάνω σε αυτή την παράσταση, έχουμε περάσει από πολλά στάδια και καταλήξαμε στην παράσταση “Heliotopia” μέσα από τη συνεργασία μας με το “Δίκτυο Μέλισσα” που είναι ένας ξενώνας για τις γυναίκες πρόσφυγες στην Ελλάδα ο οποίος φιλοξενεί και κάποια παιδιά. Η σκηνοθέτις της παράστασης Κορίνα Κόκκαλη και η Κατερίνα Πολέμη που υπογράφει τη μουσική, έκαναν σεμινάρια χορού και μουσικής στις γυναίκες στη Μέλισσα. Οπότε καταγράψαμε μερικές από τις ιστορίες που μας διηγήθηκαν και μέσα από αυτές τις ιστορίες καταλήξαμε και στις γυναίκες της Δύσης και της Ευρώπης γενικότερα. Η παράσταση αφορά ένα αρκετά καθολικό θέμα για τη γυναίκα, για το ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία, για την προάσπιση των δικαιωμάτων της γυναίκας που ακόμη, όπως βλέπουμε, δεν είναι τίποτα δεδομένο και κατοχυρωμένο όπως νομίζαμε ότι μπορεί να είναι».

«Πριν από ενάμιση χρόνο που ήμουν στο Λονδίνο έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο της Καναδής ποιήτριας ινδικής καταγωγής Ρούπι Κάουρ, το “The sun and her flowers” και από αυτό το βιβλίο της εμπνεύστηκα για την παράσταση» εξηγεί η Κορίνα Κόκκαλη. «Είναι μια συλλογή ποιημάτων με θεματολογία γύρω από τον έρωτα, αλλά και την εγκατάλειψη και τη βία που μπορεί να ασκηθεί μέσα στον έρωτα. Αυτή η ποιήτρια το συνδέει με τη βία που μπορεί να βιώσει κάποιος όταν αποχωρίζεται την πατρίδα του και μένει κενός χωρίς μια μητέρα ή χωρίς στήριξη. Και το συνδέει με τον έρωτα ο οποίος δημιουργεί αυτή την ασφάλεια που μπορεί να χάσεις αργότερα. Η ίδια είναι κόρη μετανάστριας, η μητέρας της είναι Ινδή, οπότε όλη αυτή η εμπειρία της μητέρας της και η δική της, την έκαναν να γράψει αυτά τα ποιήματα. Τα ποιήματά της έχουν μεγάλη εικονοκλασία και έτσι μου έδωσαν το έναυσμα για να ξεκινήσω κάτι δικό μου εμπνεόμενη από αυτό. Όταν μίλησα με τη Ναντίνα Χριστοπούλου, την υπεύθυνη δικτύου μεταναστριών “Μέλισσα”, όπου συνεχίζω να κάνω εκεί εργαστήρια κίνησης, μου είπε ότι αυτό που σκεφτόμουν είναι μέσα στο πλαίσιο που κάνουν και εκείνοι. Και έτσι ξεκινήσαμε».

«Η Κατερίνα Πολέμη παίζει μουσική ζωντανά στην παράσταση και εγώ κάνω την αφήγηση με το σώμα, με τεχνικές χορού, κινησιολογική αφήγηση κυρίως» συνεχίζει η Ειρήνη Φαναριώτη. «Δεν έχουμε καθόλου λόγο, εκτός από τις αφηγήσεις των γυναικών οι οποίες είναι ηχογραφημένες και δημιουργούν ένα ηχητικό περιβάλλον σε διάφορα σημεία της παράστασης. Η αφήγηση είναι προσανατολισμένη στις εποχές του χρόνου και στα πέντε στάδια που περνάει αυτή η γυναίκα, η Μελίσσα. Ξεκινάει από το φθινόπωρο, περνάει στον χειμώνα, μετά στην άνοιξη και τέλος στο καλοκαίρι που υπάρχει μια ελπίδα για άνθιση και καρποφορία. Σαν τον κύκλο της ζωής. Ο τίτλος της παράστασης “Heliotopia” είναι ο συνδυασμός του ήλιου και του τόπου. Ο τόπος προς τον ήλιο, προς την ελπίδα και αν αυτός τελικά ο τόπος είναι μια ουτοπία ή αν τελικά υπάρχει αυτή η ελπίδα για αυτούς τους ανθρώπους και για όλους μας φυσικά. Αν υπάρχει αυτή η κατεύθυνση προς τον ήλιο και προς το φως τελικά». Από την πλευρά της η Κορίνα Κόκκαλη μιλάει για τις γυναίκες που έχουν βιώσει την απώλεια της πατρίδας τους, αλλά βιώνουν και τη βία και την εγκατάλειψη μέσα στην ίδια την οικογένειά τους. «Το αίτημα όλων είναι ο έρωτας, η ευτυχία, η ανάταση και όλα αυτά συνδέονται με ένα βασικό μοτίβο που εμπνεύστηκα και είναι μια μητρική συμβουλή που πήρε η Ρούπι Κάουερ από τη μητέρα της ότι η συνταγή της ζωής είναι σαν την πορεία ενός ηλιοτρόπιου» συμπληρώνει. «Πρώτα μαραίνεται, μετά πέφτει, μετά ριζώνει, μετά αναπτύσσεται και μετά ανθίζει. Οι σπόροι του ηλιοτροπίου πέφτουν και γίνεται αυτός ο κύκλος, όπως είναι και τα πέντε στάδια που περνάει η γυναίκα της παράστασης, η Μελίσσα: το Μαράζωμα, η Πτώση, το Ρίζωμα, η Ανάπτυξη και η Άνθηση. Ξεκινήσαμε με κάποιους κινησιολογικούς και χορευτικούς συνδυασμούς πάνω σε αυτές τις συνθήκες, δηλαδή τι σημαίνει μαραζώνω με το σώμα μου, τι σημαίνει πέφτω, ριζώνω, ξανανεβαίνω και πατάω στη γη».

«Με έναν τρόπο είναι ένας ακτιβισμός όλο αυτό που συμβαίνει» λέει η Ειρήνη Φαναριώτη. «Είναι πολύ βαθιά μου ανάγκη, ίσως επειδή εγώ έχω ζήσει από μικρή ηλικία την απώλεια, κάπως ταυτίζομαι με τα πλάσματα που βρίσκονται σε αδύναμη θέση. Αισθάνομαι σε καλύτερη θέση από τα ζώα ή από τους πρόσφυγες ή από ένα παιδί που μαθαίνει τον κόσμο, αισθάνομαι πιο δυνατή οπότε προσπαθώ να βοηθήσω με ότι τρόπο έχω όλα τα πλάσματα που βρίσκονται σε ανάγκη. Και αυτό με κινητοποιεί πάρα πολύ. Χωρίς τον ακτιβισμό δεν μπορώ να λειτουργήσω ούτε κοινωνικά, ούτε δημιουργικά, ούτε υπαρξιακά. Με φέρνει σε μεγάλη ισορροπία το γεγονός ότι παλεύω για κάτι, για έναν καλύτερο κόσμο στα μάτια μου. Δηλαδή, η προάσπιση των δικαιωμάτων των ζώων για μένα είναι ύψιστης σημασίας και ονειρεύομαι έναν κόσμο όπου τα ζώα έχουν τα δικαιώματά τους και τα σέβονται οι άνθρωποι και δεν υπάρχουν οι κακοποιήσεις. Στην Ελλάδα είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με όλο αυτό το κομμάτι και εμένα με πληγώνει να είμαι σε ένα περιβάλλον που ζω και δεν ξέρω πως μπορεί να φέρεται ο διπλανός μου είτε στους ανθρώπους είτε στα ζώα. Αλλά ακόμα και η αγένεια στο δρόμο με τρελαίνει. Όταν κάποιος είναι αγενής σε κάποιον άλλον, κατευθείαν πετάγομαι και τον υπερασπίζομαι».

Πληροφορίες παράστασης

«Heliotopia»

Σκηνοθεσία-χορογραφία: Κορίνα Κόκκαλη

Ζωντανή μουσική-σύνθεση: Κατερίνα Πολέμη

ΔραματουργικήΕπιμέλεια: Simon Gleave

Additional Electronic Compositio: Gary Salomon

Σκηνικά & Ενδυματολογία: Τζίνα Ηλιοπούλου & Αλέξανδρος Γαρνάβος

Σχεδιασμός και κατασκευή ενδυμάτων: Keno_Athens, Χαράλαμπος Νικολάου

Βίντεο promo&projection: Χρήστος Συμεωνίδης

Φωτισμός: Αλέκος Αναστασίου

Φωτογραφίες  και trailer παράστασης: Βασίλης Αντωνόπουλος

Ερμηνεύει η Ειρήνη Φαναριώτη

Πού: Θέατρο Πορεία, Τρικόρφων 3-5 & 3ης Σεπτεμβρίου 69, Πλατεία Βικτωρίας, τηλ. 210 8210991, 210 8210082, www.poreiatheatre.com

Πότε: Δευτέρα 16, Τρίτη 17, Δευτέρα 23 και Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019, στις 21.00

Εισιτήρια: 10 ευρώ (κανονικό), 8 ευρώ (φοιτητικό, νεανικό -κάτω των 22, ανέργων, ΑμεΑ)

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά, χωρίς διάλειμμα

Λίγα λόγια για το Δίκτυο «Μέλισσα»

Η Μέλισσα είναι ένα δίκτυο για μετανάστριες και πρόσφυγες που ζουν στην Ελλάδα. Στόχος του είναι να ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ τους και να δημιουργήσει μια γέφυρα επικοινωνίας με την κοινωνία υποδοχής προωθώντας την ενδυνάμωση και την ενεργή συμμετοχή τους στην κοινωνία. Ιδρύθηκε πριν από πέντε χρόνια με την άμεση συμμετοχή μεταναστριών και έχει μέλη από 45 χώρες. Λειτουργεί σαν ένας κόμβος ή αλλιώς σαν μια ανοιχτή κυψέλη επικοινωνίας και δημιουργικότητας, όπου προσφέρονται μαθήματα, ψυχοκοινωνική υποστήριξη αλλά και ένα μεγάλο εύρος καλλιτεχνικών, δημιουργικών και κοινωνικών δράσεων.  Το όνομά του αποτελεί ταυτόχρονα και ένα μήνυμα συνύπαρξης και κοινωνικής συνοχής, συμβολίζοντας τις γυναίκες που βρίσκονται εδώ από κάθε γωνιά του κόσμου, κουβαλώντας μαζί τους το ταλέντο και τις δεξιότητες, τις ιδέες και τα όνειρά τους.

Μάθε πώς μπορείς να συμβάλλεις και εσύ στο έργο του Δικτύου Μέλισσα: στο melissanetwork.org