Αντώνης Γαλέος: «Αγαπώ το θέατρο εν γένει γιατί με φέρνει πάντα πιο κοντά στους αγαπημένους μου»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Με όπλο το βιτριολικό τους χιούμορ και τη διαβολική τους ανοησία, oι ήρωες του έργου «Ο τρίτος είναι πιο γλυκός» των Ευγένιου Λαμπίς και Εντμόντ Γκοντινέ, θα αρχίσουν να καταστρώνουν μεγαλοφυή και υποχθόνια σχέδια  που είναι αδύνατον να μην αποφύγουν. Το γέλιο στο έργο είναι σκληρό, αδυσώπητο κατά των καταστάσεων που εγκλωβίζουν τους ήρωες αλλά τελικά κατά της ίδιας της αυταπάτης της ευτυχίας. Ο Αντώνης Γαλέος μιλάει για το έργο των Γάλλων συγγραφέων, στο οποίο υπογράφει τη μετάφραση και τη σκηνοθεσία.

Ευγένιος Λαμπίς και Εντμόντ Γκοντινέ. Πώς βρέθηκε το κείμενο «Le plus heureux de trois» των δύο Γάλλων συγγραφέων στα χέρια σας;

Στους δαιδάλους της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου του Λονδίνου, ψάχνοντας να εντοπίσω βιβλία για τη σχέση ρητορικής και υποκριτικής, ένα αγαπημένο μου θέμα. Αυτή τη φορά είχα επικεντρωθεί σε έργα σχετικά με τα μέσα που έχουν τα κείμενα της γαλλικής φάρσας για να δημιουργούν αυτόνομους χαρακτήρες με εργαλείο το ιδιότυπό τους χιούμορ. Αμέσως μόλις έπεσε στα χέρια μου άρχισα να φαντασιώνομαι πως θα ήταν αυτό το κείμενο που απαρτίζεται από συνεχή ερωτικά τρίγωνα αν παρουσιαζόταν από τρεις μόνο ηθοποιούς. Πώς μπορεί να αποδοθεί μια σκηνή με οκτώ ήρωες που συνομιλούν ταυτόχρονα από τρία σώματα και να μη χάσει διόλου τη σαφήνεια αλλά και την αμεσότητα και τον φαρσικό της χαρακτήρα.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να κάνετε τη μετάφραση του έργου;

Τα στοιχεία που μου φαίνονται ελκυστικά σε ένα έργο ως μεταφραστής είναι η ιδιαιτερότητα της γλώσσας του, ο ειδικός ρυθμός του και οι ευρεσιτεχνίες του σχετικά με τη θεατρική τέχνη. Το έργο των Labiche – Gondinet αποτελεί μια πρόκληση μέσα στην απλότητα και τον παραλογισμό του. Οι ατάκες είναι όλες μετρημένες σε ανάσες και οι εναλλαγές ανάμεσα σε ψηλές και χαμηλές τονικότητες γίνονται όλες σε καίρια σημεία. Ο μεταφραστής οφείλει να βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση γιατί εδώ το νόημα δεν περιγράφεται από τις λέξεις αλλά καραδοκεί στα ενδιάμεσα διαστήματά τους.

Πώς έγινε η επιλογή των ηθοποιών Γιώργο Καφετζόπουλο, Γιώργη Παρταλίδη και Βλάσση Χρυσικόπουλου;

Για την ικανότητά τους να μεταμορφώνονται ακαριαία, για τη σκηνική τους ευφυΐα και για τη συναισθηματική τους διαθεσιμότητα. Η παράσταση απαιτεί ακραίες σωματικότητες, ακατάπαυστη εφευρετικότητα, ακρίβεια και αυθορμητισμό. Με τον Γιώργη και τον Βλάσση είχα ξανασυνεργαστεί πέρυσι στο «Fucking Men» και φέτος ήθελα να εξελίξω αυτή μας τη συνεργασία σε ένα είδος άλλων, εντελώς διαφορετικών απαιτήσεων. Ο Γιώργος ήρθε να συμπληρώσει το σχήμα αναπάντεχα, με το σαρωτικό του χιούμορ και τη σκηνική μελαγχολία του. Και οι τρεις μαζί ανατρέπουν κάθε σύμβαση, συνδυάζοντας το πιο τρελό γκροτέσκο με τον πιο γειωμένο ρεαλισμό, την αθωότητα με τη διαβολική πανουργία, την ποίηση με την ταχύτητα.

Ποιοι είναι οι ρόλοι που ερμηνεύουν;

Από τη μία υπάρχει ο Αλφόνς Μαρζαβέλ, ο ιδιοκτήτης ενός εξοχικού μεγάρου κάπου στην Ινδονησία. Είναι αδηφάγος και απόλυτα ερωτευμένος με τη δεύτερη του σύζυγο, την Ερμάνς, που κατά έναν περίεργο τρόπο είναι ίδια με την πρώτη κυρία Μαρζαβέλ, την Μελανί, που απεβίωσε πριν από ένα χρόνο υπό μυστηριώδεις συνθήκες. Μαζί τους κατοικεί ο Ερνέστ, καλύτερος φίλος του κυρίου και της κυρίας, εραστής περιωπής που όλοι τον θεωρούν αγαθό, περιορισμένης ευφυΐας και ακόμα πιο περιορισμένων ευθυνών. Καθώς το έργο διαδραματίζεται την ημέρα της ονομαστικής εορτής του Μαρζαβέλ, έρχεται να τον επισκεφτεί ένας γέρος φίλος του, ο Ζομπλάν, που είχε παράνομη σχέση με τη Μελανί, και η ανιψιά του η Μπερτέ, που θέλει να παντρευτεί με τον Ερνέστ αλλά ερωτοτροπεί με όλους, ως ηδυπαθής νεαρά που είναι. Την παρέα συμπληρώνει, η Πετούνια, υπηρέτρια με έφεση στους πυροσβέστες, και ένα ζευγάρι αντίζηλων υπηρετών από το Τζιμπουτί, ο Μόμο και η Τσούτσι.

Ποια είναι η άποψή σας για την κωμωδία ως είδος θεάτρου;

Η κωμωδία από όλα τα είδη είναι πιο κοντά στην λαϊκότητα, την εμπορικότητα και τον αντιακαδημαϊσμό, εξ ου και το είδος που έχει υποτιμηθεί πιο πολύ από την ανάλυση και τη θεατρολογική έρευνα.  Αν και μια από τις πιο παραδοσιακές μορφές τέχνης με τεχνικές και τεχνάσματα που ελάχιστα μετατοπίστηκαν τα τελευταία δυόμιση χιλιάδες χρόνια, η κωμωδία αποτελεί γόνιμο έδαφος για κάθε μορφή κριτικής, αντίστασης και απελευθέρωσης. Οι χαρακτήρες της εκφράζουν τις αντιφάσεις της κοινωνίας και της στιγμής που ζούμε. Οι ξέφρενες, παράλογες ή εξοργιστικές συμπεριφορές τους φανερώνουν διάφορες πολιτιστικές δυνάμεις που επενεργούν στα ανθρώπινα σώματα. Ακόμα και το φύλο και η σεξουαλικότητα είναι μεγέθη κατεξοχήν ρευστά στην κωμωδία. Η ανάγκη για σεξ και για έρωτα είναι το πιο επίμονο θέμα και η αθυροστομία και η ελευθεριότητα με την οποία αντιμετωπίζεται και μάλιστα δημοσίως, παρουσία ανηλίκων, καταπατεί κάθε νόμο περί δημοσίας αιδούς.

Κατά τη γνώμη σας ποια είναι η υπόθεση του έργου;

Ένα ζευγάρι πρότυπο αγάπης, έρωτα, αφοσίωσης, σεβασμού και πίστης κάθε μέρα που ξυπνά κάνει το παν για να διαλυθεί, αλλά η ζωή είναι τόσο γλυκιά που δεν το αφήνει να τα καταφέρει.

Στα τελευταία έργα που μεταφράζετε, υπογράφετε και τη σκηνοθεσία. Τι είναι αυτό που σας δίνει μεγαλύτερη χαρά ή ικανοποίηση;

Αγαπώ τη μετάφραση γιατί μου προσφέρει εικόνες που πυρπολούν τη συγγραφή. Τη συγγραφή γιατί στιγματίζει τη στιγμή, ώστε να ανανήψει η ηθοποιία. Την ηθοποιία καθώς προσφέρει την ανάσα, τη σιωπή και την παύση που χωρίς αυτά η σκηνοθεσία καταρρέει. Και τη σκηνοθεσία γιατί χωρίς τη συναίσθηση του ρυθμού και την επανάσταση της αισθητικής δεν μπορεί να αντιληφθείς φθόγγο, για να τον βάλεις σε ξένο στόμα μεταφράζοντας. Και το θέατρο εν γένει γιατί με φέρνει πάντα πιο κοντά στους αγαπημένους και τον Αγαπημένο μου.

Ο πολυπράγμων συγγραφέας, μεταφραστής, ηθοποιός και σκηνοθέτης Αντώνης Γαλέος.

Πληροφορίες παράστασης

«Ο τρίτος είναι πιο γλυκός»

Συγγραφείς: Ευγένιος Λαμπίς και Εντμόντ Γκοντινέ

Διασκευή Έργου – Σκηνοθεσία:  Αντώνης Γαλέος

Παίζουν: Γιώργος Καφετζόπουλος, Γιώργης Παρταλίδης, Βλάσσης Χρυσικόπουλος

Χορογραφία: Χρήστος Ξυραφάκης

Μουσική Σύνθεση – Ηχητικό Περιβάλλον:  Κωστής Ξενόπουλος

Trailer – Μουσική: Κωστής Ξενόπουλος

Σκηνογραφία: Στεφανία Ηλέκτρα Πανταβού

Ενδυματολόγος:  Χαράλαμπος Νικολάου

Φωτιστής: Δημήτρης Λογοθέτης

Βοηθός Σκηνοθέτη:  Νίκος Σιγάλας

Φωτογραφία: Ελένη Φράγκου

Γραφιστική επιμέλεια: Δημήτρης Παναγιωτακόπουλος

Καλλιτεχνική Διεύθυνση Vision Artt: Παναγιώτα Παρασκευοπούλου

Πού: Θέατρο Μεταξουργείο, Ακαδήμου 14, Αθήνα, τηλ. 210 523 4382

Πότε: από 11 Νοεμβρίου 2019 και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00

Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά

Εισιτήρια: 16 ευρώ (γενική είσοδος), 12 ευρώ  (φοιτητικό/ανέργων)