Ο Άρης Λάσκος σκηνοθετεί την παράσταση «Ηρόδοτος Δραματικός: Θερμοπύλες»

Sharing is caring!

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Μετά το έργο «Θουκυδίδης ∆ραματικός» και με αφορμή τα 2.500 χρόνια από τις μεγάλες ιστορικές μάχες της ελληνικής αρχαιότητας στις Θερμοπύλες και την Σαλαμίνα (480 π.Χ.)  το Dramaticus σε συνεργασία με τον Καθηγητή Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας Paul Cartledge (Cambridge University) συστήνει θεατρικά τον «πατέρα της Ιστορίας» Ηρόδοτο στην παράσταση «Ηρόδοτος Δραματικός: Θερμοπύλες» η οποία ανεβαίνει στο  Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη σε Καλλιτεχνική Επιμέλεια Δημήτρη Λιγνάδη και σκηνοθεσία ο Άρη Λάσκου. Πρόκειται για μια δραματοποιημένη εκδοχή της τραγικής σύγκρουσης Ελλήνων και Περσών στις Θερμοπύλες το 480 π.Χ., όπως αυτή περιγράφεται στο 7ο βιβλίο των Ιστοριών του Ηροδότου. Μέσω της θεατρικής προσέγγισης του φιλόλογου Δρ. Γιάννη Λιγνάδη και της διάνθισης του κειμένου με αρχαιολογικά τεκμήρια, καθώς και άλλα λογοτεχνικά κείμενα, επιχειρείται ο φωτισμός του ιστορικού περιεχομένου και η αμεσότερη πρόσληψη των διδακτικών και ψυχαγωγικών του αρετών. Ο σκηνοθέτης Άρης Λάσκος μιλάει για τον Ηρόδοτο, την αγάπη του για την Ιστορία και τον τρόπο που έχει σκηνοθετήσει την Ελένη Ζαχοπούλου και τον Μάνο Βαβαδάκη.

«Αυτό το κείμενο δεν έπεσε τυχαία στα χέρια μου, αλλά μου έγινε ανάθεση για να το σκηνοθετήσω από τον Δημήτρη Λιγνάδη» λέει ο Άρης Λάσκος. «Και είναι ένα spin off -όπως λένε στο Χόλυγουντ- των ιστορικών παραστάσεων που κάνει ο Δημήτρης Λιγνάδης. Στο spin off παίρνουμε έναν χαρακτήρα ή μια ιδέα, ένα προϋπάρχον έργο και την εξελίσσουμε σε μια αυτοτελή καινούργια ιστορία. Ενώ λοιπόν από τη μια έχουμε τα «Μαθήματα Πολέμου Ι και ΙΙ» που παρουσιάστηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και βασίζονταν στον Θουκυδίδη, στη συνέχεια υπήρξε η θέληση να γίνει μια θεατρική διασκευή ενός άλλου ιστορικού του Ηροδότου. Ο Δημήτρης Λιγνάδης λοιπόν μού πρότεινε να αναλάβω τη σκηνοθεσία αυτού του έργου που είναι πάλι γραμμένο από το αδελφό του και φιλόλογο Δρ. Γιάννη Λιγνάδη και ο οποίος ουσιαστικά έχει μεταφράσει το αρχαίο κείμενο του Ηροδότου και το έχει διασκευάσει για το θέατρο. Οι παραστάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο λέγεται “Αρχαία Ιστορία επί Σκηνής”, μια δράση που συστήνει με έναν καινούριο τρόπο τους αρχαίους ιστορικούς και ο τρόπος αυτός είναι το θεατρικό δρώμενο».

«Πρόκειται για μια παράσταση αφηγηματικού θεάτρου, κυρίως, και τα όρια του τι μπορεί να εμπεριέχει μια αφήγηση ανάλογα με τον κάθε χώρο και τον κάθε τόπο» συνεχίζει ο σκηνοθέτης. «Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα κάποια σχέση με τον Ηρόδοτο πλην του σχολείου και πλην των ταινιών του Χόλυγουντ όπως τους “300”. Όταν μου έγινε η πρόταση ξαναδιάβασα το 7ο βιβλίο του Ηροδότου που αφορά στη Μάχη των Θερμοπυλών, μιας κι εκεί συγκεκριμένα αναφέρεται η παράσταση. Και χάρηκα πολύ που ήρθα σε νέα επαφή, γιατί είναι ο πρώτος Ιστορικός, ο πατέρας της Ιστορίας όπως λένε κάποιοι. Δεν είναι ακριβώς ιστορικός επιστήμονας -γιατί δεν είχε εφευρεθεί η ιστορική επιστήμη τότε- όμως είναι ο πρώτος άνθρωπος που καταγράφει συστηματικά το παρελθόν του και αυτό έχει μια πολύ μεγάλη γλυκύτητα, γιατί κι ενώ βλέπεις έναν άνθρωπο να κάνει κάτι πρωτοφανές για την εποχή του, διαπιστώνεις και κάποιες ιδιαιτερότητες όπως π.χ. ότι εμπλέκει μύθους, και προφορικές παραδόσεις μέσα στο ιστορικό γεγονός. Το πιο εντυπωσιακό σε όλο αυτό είναι ότι δεν υποβαθμίζει καθόλου την αντίθετη δύναμη, τους Πέρσες, ίσα-ίσα που τους εξυψώνει συνεχώς και καταγράφει πόσο δυνατός στρατός και πόσο μεγάλος πολιτισμός ήταν. Είναι επίσης πολύ ειλικρινής: ο Ηρόδοτος φυλάσσει την ιστορική αλήθεια και μας λέει ότι δεν πέθαναν όλοι οι 300. Υπήρχαν και κάποιοι που διασώθηκαν και καταγράφει τα ονόματά τους. Όλο αυτό λοιπόν είναι πολύ ενδιαφέρον όσο αφορά την αντιμετώπιση της Ιστορίας. Προσωπικά αγαπάω πολύ την Ιστορία και το πώς μπορεί να γίνει θέατρο, η πρώτη μου σκηνοθετική απόπειρα άλλωστε ήταν στο Θεματικό Φεστιβάλ για τον Εμφύλιο Πόλεμο στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το 2016. Πιστεύω ότι μέσα από το θέατρο μπορεί κανείς να ξανακοιτάξει πιο σωστά την Ιστορία. Αυτή η συνεργασία ήταν για μένα σαν δώρο, ήρθε από το πουθενά, ανακάλυψα εκ νέου έναν συγγραφέα που με ενδιαφέρει πολύ και ένα θέμα, που ενώ το φοβήθηκα στην αρχή λόγω στρατιωτικού ύφους, τελικά χάρηκα πολύ που το ανέλαβα».

«Η πρώτη παρουσίαση της παράστασης “Ηρόδοτος Δραματικός: Θερμοπύλες” έγινε τον Οκτώβριο του 2018, και έκτοτε έχει παρουσιαστεί τα πρωινά για Γυμνάσια και Λύκεια και για λίγες βραδινές παραστάσεις για ενήλικο κοινό, μία εκ των οποίων έγινε παρουσία ίσως του πιο σπουδαίου Πανεπιστημιακού που ειδικεύεται στην αρχαία Σπάρτη, του Πολ Κάρτλέτζ, που είναι Καθηγητής του Cambridge. Στην παράσταση έχουμε και ένα βίντεο που προλογίζει ο ίδιος. Η περυσινή υποδοχή λοιπόν της παράστασης ήταν ιδιαίτερα θερμή και είπαμε να το συνεχίσουμε και φέτος. Αυτό που με απασχολεί είναι να μαθαίνουμε την Ιστορία ακριβώς όπως είναι και όχι με βάσει δοξασίες και με βάσει αυτό που πιστεύει κανείς ότι είναι η Ιστορία. Δηλαδή, δεν θα πάθει κανείς τίποτα από το να μάθει ότι από τους 300, οι τρεις δεν πέθαναν. Ίσα ίσα που είναι ένα ενδιαφέρον μάθημα που αναδεικνύει ότι όλοι είμαστε άνθρωποι. Αυτό το λέω γιατί υπήρχαν δύο άνθρωποι που αρρώστησαν από φλεγμονή στα μάτια και ο Λεωνίδας τους έδωσε εντολή να φύγουν για να αναρρώσουν. Ο ένας επέστρεψε να πολεμήσει, αλλά ως τυφλός χάθηκε στη μάχη, ενώ ο άλλος που γύρισε στη Σπάρτη τον καταδίκασαν οι Σπαρτιάτες ως τον δειλό που επέστρεψε. Θέλω να πω ότι αναδεικνύει και το αξιακό σύστημα και το σε τι πλαίσιο έγιναν όλα αυτά. Γιατί το να θεωρούμε κάποιον ότι είναι απλά ήρωας σε κάνει να μένεις και λίγο βουβός απέναντί του. Ενώ το να αναγνωρίζεις στιγμές αδυναμίας, στιγμές που μπορεί κάποιος να λύγισε, στιγμές που υπαναχώρησε αλλά κάτι τον οδήγησε να κάνει αυτό το παραπάνω βήμα, είναι κάτι που μπορείς αναλογιστείς κι εσύ σε μια αντίστοιχη, προσωπική θεώρηση των Θερμοπυλών, π.χ. το να διαφυλάξεις την ιδεολογία σου ή την αξιοπρέπειά σου. Αυτά τα διδάγματα με ενδιέφεραν στην παράσταση και γι’ αυτό το λόγο η παράσταση είναι δουλεμένη με αυτό που λέμε sotto voce, με χαμηλή φωνή δηλαδή. Είναι και ο υποβλητικός χώρος του Ιδρύματος Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη που υποβάλει κάτι τέτοιο, το εντυπωσιακό πιάνο που είναι διαρκώς παρόν στη σκηνή και είναι το μόνο μουσικό όργανο, οπότε όλο το αποτέλεσμα είναι χαμηλόφωνο και υπαγορεύει την προσήλωση στην Ιστορία. Σε αντίθεση ίσως με το μέγεθος της ιστορίας αυτής, που είναι μια τόσο μεγάλη μάχη, εμείς έχουμε επιλέξει μια χαμηλόφωνη αφήγηση ακριβώς για να καταλάβουμε τι σημαίνει σύγκρουση αξιακών συστημάτων, τι σημαίνει μάχη για τα πιστεύω μου, κ.ά.».

Πληροφορίες παράστασης

«Ηρόδοτος Δραματικός: Θερμοπύλες»

Καλλιτεχνική Επιμέλεια: ∆ημήτρης Λιγνάδης

Μετάφραση – Κείμενο: ∆ρ. Γιάννης Λιγνάδης

Σκηνοθεσία: Άρης Λάσκος

Ιστορικός Σύμβουλος: ∆ρ. Ανδρονίκη Μακρή

Μουσική: Φάνης Ζαχόπουλος

Σκηνικά-Κοστούμια: Χαράλαμπος Νικολάου

Επιμέλεια Φωτισμού: Σεσίλια Τσελεπίδη

Επικοινωνία: Μαριλένα Θεοδωράκου

Παίζουν:  Ελένη Ζαχοπούλου και Μάνος Βαβαδάκης

Πού: Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη, Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, 10671, Αθήνα, τηλ. 210 361120,  www.thf.gr

Πότε: από 2 Δεκεμβρίου 2019 στις 21.00, Δευτέρα 2 /12, Τρίτη 3/12, Δευτέρα 9/12/, Τρίτη 10/12 και Τετάρτη 18/12 στις 21.00

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά

Εισιτήρια: 13ευρώ γενική είσοδος, 10 ευρώ (φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ, 65+, πολύτεκνοι)

Προπώληση: www.viva.gr