Μαίρη Ραζή: «Από κάθε συνεργασία μαθαίνω καινούργιες και εκφραστικές οδούς»

Από τη Μαριλένα Θεοδωράκου

Το έργο γράφτηκε πριν από δέκα περίπου χρόνια από την ανερχόμενη Ρουμάνα συγγραφέα Ελίζε Βιλκ, ενώ είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει στην Ελλάδα. «Η Μέση διάρκεια ζωής των πλυντηρίων» παίχτηκε αρκετές φορές στη Ρουμανία, τη Γερμανία, τη Νορβηγία και τη Νέα Υόρκη και έχει μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες. Φέτος, η Μαίρη Ραζή ανεβάζει το επίκαιρο κείμενο της Βιλκ σε μετάφραση Βαγγέλη Δουκουτσέλη και σκηνοθεσία Νίκο Σακαλίδη. Η ηθοποιός μιλάει για το ρόλο που ερμηνεύει, για την υπόθεση του έργου, καθώς και για τη Δραματική Σχολή «Η Πρόβα» που λειτουργεί από το 2001.

Πώς ήρθατε σε επαφή με το συγκεκριμένο έργο της Ελίζε Βιλκ;

Το έργο «Η Μέση Διάρκεια ζωής των πλυντηρίων» της Ελίζε Βιλκ μού το έφερε ο μεταφραστής Βαγγέλης Δουκουτσέλης. Ενθουσιάστηκα όταν το διάβασα και του απάντησα ότι ήθελα διακαώς να το παρουσιάσουμε. Η Ελίζε Βιλκ έχει μια γραφή σύγχρονη, με νέες τάσεις, νέους κώδικες επικοινωνίας και αναζητήσεις. Το έργο παρουσιάζει τη ζωή μιας σύγχρονης οικογένειας. Με προκάλεσε η αποκρυπτογράφηση των σχέσεών τους. Ο καθένας ζει στον κόσμο του, με τα όνειρα και τα αδιέξοδα του. Μιλάει για τη μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου στα χρόνια της οικονομικής κρίσης που παλεύει με την ανεργία, την εύρεση εργασίας σε άλλη χώρα, τη μετανάστευση, την πλύση εγκεφάλου από την τηλεόραση. Η δύναμη της φαντασίας είναι μοναδική. Μέσα από αυτήν, οι τρεις ήρωες προσπαθούν να αλλάξουν το πεπρωμένο τους, με έναν τρόπο που το κωμικό εναλλάσσεται με το τραγικό. Επιλέγοντας αυτό το έργο, συμβάλλουμε στη σύσφιξη των πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ των βαλκανικών κρατών. Ελπίζουμε να στηρίξετε αυτό μας το εγχείρημα.

«Μέση Διάρκεια ζωής των πλυντηρίων». Τι σημαίνει ο τίτλος του έργου;

Μέση διάρκεια ζωής των πλυντηρίων, των ανθρώπων αλλά και των ανθρώπινων σχέσεων. Ο τίτλος έχει πολλαπλές ερμηνείες. Οι σχέσεις των ανθρώπων είναι δύσκολες και μεταβάλλονται πολλές φορές κάτω από συγκεκριμένες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Άλλοτε χαλάνε, άλλοτε διορθώνονται και άλλοτε είναι ομαλές, χαρούμενες, αποδοτικές. Έτσι και το πλυντήριο ρούχων δεν ζει μια ολόκληρη ζωή. Τα είδη οικιακής χρήσεως έχουν συγκεκριμένη διάρκεια ζωής. Θέλουν επισκευή, συντήρηση και καλή χρήση όπως και η μέση διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου. Δεν ζει αιώνια, αρρωσταίνει, χειρουργείται, γίνεται καλά. Έπειτα παντρεύεται, χωρίζει, ερωτεύεται, στεναχωριέται. Κάποιες φορές είναι ευτυχισμένος άλλες πάλι είναι δυστυχισμένος. Όλοι έχουν διακυμάνσεις, αρχή, μέση και τέλος. Η ζωή των αντικειμένων δεν είναι άχρωμη. Έχει χρώματα όπως των ανθρώπων από γκρίζο σε μαύρο μέχρι και κόκκινο, κίτρινο, πράσινο.           .

Ποιος είναι ο ρόλος που ερμηνεύετε;

Καταπληκτικός. Κωμικός ρόλος με πολλές ερμηνευτικές  δυνατότητες. Και οι τρεις ρόλοι είναι υπέροχοι. Ο ρόλος της μαμάς έχει πολλά κοινά με την Ελληνίδα μάνα. Είναι εργαζόμενη αλλά και νοικοκυρά φροντίζει την οικογένεια της και καταπιέζει την κόρη της. Έχει πολύ χιούμορ και έχει πάθει αποχαύνωση με τις τηλεπωλήσεις. Στον ελεύθερο χρόνο της βλέπει εκπομπές τηλεμάρκετιγκ. Παραγγέλνει οποιαδήποτε άχρηστη αηδία της προτείνουν, ειδικά σαμπουάν, σφουγγαρίστρες, οδοντόβουρτσες, μαγικά δάση, κινέζικες κουκουβάγιες που φέρνουν τύχη. Είναι ένας πολύ καλά δομημένος ρόλος. Χαίρομαι πολύ που τον ενσαρκώνω στη σκηνή του θεάτρου Πρόβα.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον σκηνοθέτη Νίκο Σακαλίδη;

Η συνεργασία μου με τον σκηνοθέτη της παράστασης Νίκο Σακαλίδη προχωράει και στέκεται επειδή υπάρχει αλληλοσεβασμός και βαθιά εκτίμηση μεταξύ μας. Δεν είναι πάντα εύκολο να συναντηθούν καλλιτεχνικά  δύο άνθρωποι και να δημιουργήσουν. Ο Σακαλίδης με βοήθησε πολύ και τον ευχαριστώ. Τον ακούω σαν μαθήτρια. Είμαι λίγο άτακτη αλλά με προσγειώνει στην πραγματικότητα. Από κάθε συνεργασία μαθαίνω καινούργιες και εκφραστικές οδούς και αυτό με ευχαριστεί ιδιαίτερα. Ελπίζω από το αποτέλεσμα της παράστασης να φτάσει στον θεατή το ζητούμενο που κυνηγάμε με πάθος όλοι μαζί. Πολλές φορές γελάω με αυτά που δείχνει να κάνω. Ε, πιστεύω ότι θα γελάσετε και εσείς.

Ποια είναι η υπόθεση του έργου;

Η «Μέση Διάρκεια ζωής των πλυντηρίων» είναι η ιστορία μιας τριμελούς οικογένειας που ζει στην επαρχία. Με το κλείσιμο ενός μεγάλου εργοστασίου της πόλης τους, λόγω οικονομικής κρίσης, δημιουργήθηκε ένα μεγάλο ποσοστό ανεργίας. Μεταξύ των ανέργων που παρέμειναν στην πόλη και  δεν μετανάστευσαν στο εξωτερικό, είναι και αυτή η οικογένεια. Ο πατέρας ο Τζίκο είναι άνεργος δύο χρόνια και βρίσκει μια ευκαιριακή δουλειά, ράβει μάτια σε λούτρινα αρκουδάκια στο σπίτι του, κρυφά από την γυναίκα του. Με τα λεφτά που βγάζει θα πάει στη συναυλία της Μαντόνα γιατί είναι ερωτοχτυπημένος μαζί της. Η μητέρα βρίσκει δουλειά σε μια επιχείρηση που φτιάχνει φέρετρα για χάμστερ. Τον υπόλοιπο χρόνο της τον περνάει μπροστά στην τηλεόραση, εθισμένη στις τηλεαγορές ψωνίζει ό,τι άχρηστο δει για να ξεφύγει από την πραγματικότητα. Και η κόρη δουλεύει ως υπάλληλος αλλά είναι εγκλωβισμένη σε έναν παράνομο δεσμό με τον παντρεμένο γείτονα. Καθένας ονειρεύεται μέσα στο δικό του σύμπαν. Ζουν τη δική τους τρέλα, τη δική τους φαντασίωση.

Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για τη Δραματική Σχολή και για το θέατρο Πρόβα;

«Η Δραματική Σχολή Πρόβα» λειτουργεί από το 2001 και συστεγάζεται με το θέατρο «Πρόβα», στο διατηρητέο κτίριο της οδού Ηπείρου. Το διδακτικό προσωπικό, αποτελείται από μια ομάδα σπουδαίων καθηγητών. Όλοι μαζί, θέλουμε να μεταφέρουμε τις γνώσεις μας στους νέους ανθρώπους. Όταν ξεκίνησα να διδάσκω, δεν είχα υπομονή. Την απέκτησα από τους μαθητές μου. Δουλεύοντας με τους νέους, βελτιώθηκα και σαν ηθοποιός. Θυμάμαι τις δυσκολίες που πέρασα κι εγώ στην ηλικία τους για να παίξω, να υποδυθώ, να ερμηνεύσω έναν ρόλο. Φυσικά και η υποκριτική ανανεώνεται. Άλλους κώδικες έκφρασης είχαμε πριν από πενήντα χρόνια και άλλους τώρα. Αλλάζει η κοινωνική συμπεριφορά, το ντύσιμο, η καθημερινότητα, οι ρυθμοί και όλ΄αυτά επηρεάζουν την υποκριτική. Στη Σχολή μας, συνυπάρχει η εμπειρία των παλαιότερων καθηγητών, με τις φρέσκες ιδέες των νεώτερων συναδέλφων. Πρέπει να  παρακολουθείς τις εξελίξεις για να μη μένεις πίσω. Ακούω να λένε «αυτός έχει ταλέντο». Πιστεύω ότι το ταλέντο από μόνο του δεν αρκεί. Χρειάζεται παιδεία, πολύ δουλειά και επιμονή. Η Δραματική Σχολή πρέπει να διδάσκει στον υποψήφιο ηθοποιό αυτοσεβασμό, πειθαρχία και συνέπεια. Η θεατρική παιδεία είναι εργαλείο σκέψης. Δεν χρησιμεύει μόνο στο θέατρο, αλλά και στη ζωή μας. Θεωρώ ότι όλοι έχουμε δικαίωμα στη γνώση της υποκριτικής σε οποιαδήποτε ηλικία. Ένας σπουδαστής τελειώνοντας μια δραματική σχολή, μαθαίνει τα αλφαβητάρι της υποκριτικής. Αργότερα, μπορεί να γράψει μια πρόταση και σιγά- σιγά ένα ολόκληρο κείμενο.

Πληροφορίες παράστασης

«Μέση Διάρκεια ζωής των πλυντηρίων» της Ελίζε Βιλκ

Μετάφραση: Βαγγέλης Δουκουτσέλης

Σκηνοθεσία: Νίκος Σακαλίδης

Πρωτότυπη Μουσική: Αλέξανδρος Μέντης

Βοηθός Σκηνοθέτη: Φλάβιος Νεάγκου

Φωτογραφίες Προβών: Μάνος Γαρυφάλλου

Φωτογραφίες Παράστασης: Γιώργος Πανηγυρόπουλος

Video Art: Παναγιώτης Τσαγκάς

Εικαστική Επιμέλεια: Νίκος Σακαλίδης

Παίζουν: Μαίρη Ραζή, Σωτήρης Τσόγκας, Κωνσταντίνα Ματουάλη Κουτουλάκη

Πού: Θέατρο Πρόβα, Αχαρνών και Ηπείρου 39, Αθήνα, τηλ. 210 8818326, www.prova.gr

Πότε: από 1 Νοεμβρίου 2019 και κάθε Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 20.00

Εισιτήρια: 15 ευρώ (γενική είσοδος), 10 ευρώ (μειωμένο)