Η Μαριτίνα Πάσσαρη μιλάει για τις «Κομμώτριες»

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Πώς συνδέονται οι ιστορίες του κέντρου της σύγχρονης Αθήνας, ο Χιλιανός συγγραφέας Ρομπέρτο Μπολάνιο και οι Rolling Stones; Την απάντηση δίνει η παράσταση «Κομμώτριες, η σιωπή δεν ταιριάζει στα κομμωτήρια» και η Μαριτίνα Πάσσαρη η οποία υπογράφει τη δραματουργία και τη σκηνοθεσία. Η σκηνοθέτις ερμηνεύει τη Μαίρη και μιλάει για τη συνεργασία της με την Αλεξάνδρα Χασάνι, την υπόθεση του έργου και το καινούριο της σχέδιο της που ανεβαίνει για λίγες παραστάσεις στο θέατρο 104.

Τι ήταν αυτό που στάθηκε πηγή έμπνευσης για το συγκεκριμένο κείμενο;

Μετά τον «Καναδά» (η παράσταση «Ο Καναδάς είναι ένα συναίσθημα που δεν μοιάζει με καλοκαίρι σε ελληνικό νησί» βασίστηκε σε ένα διήγημα της βραβευμένης με Νόμπελ Άλις Μονρό και παίχτηκε την άνοιξη και το φθινόπωρο του 2018, στο θέατρο ΜΠΙΠ ) ήθελα να συνεχίσω σε αυτή την κατεύθυνση, της σκηνοθεσίας ενός κειμένου του οποίου γράφω  ένα προσχέδιο και το διαμορφώνουμε στις πρόβες. Δεν ξέρω ποια ήταν ακριβώς η πρώτη έμπνευση. Ίσως μια εικόνα: ένα κομμωτήριο ανάμεσα σε ένα μαγαζί με ηλεκτρονικά κι ένα γυμναστήριο. Μου φάνηκε ότι συνοψίζει τη ζωή μας. Αγοράζουμε κινητά, φτιάχνουμε μαλλιά και νύχια, πληρώνουμε φτηνές συνδρομές για γυμναστική. Απέναντι είναι πάντα ένα σουβλατζίδικο (αλλά με αυτό ίσως ασχοληθώ άλλη φορά).

Ποια είναι η υπόθεση του έργου;

Είναι η σχέση δυο γυναικών, της Αλίνας μιας νεαρής κομμώτριας που ερωτεύεται για πρώτη φορά και της Μαίρης μιας έμπειρης κομμώτριας που δεν μπορεί να ξεπεράσει το παρελθόν της. Και οι δυο εργάζονται σε ένα συνοικιακό κομμωτήριο και η σχέση τους ξεκινάει όταν προσλαμβάνεται μια τρίτη κομμώτρια, η μικρή μαθητευόμενη Μόνικα. Στο έργο, η σχέση εξελίσσεται και αποκαλύπτονται οι ιστορίες και των τριών. Μέχρι να διασταυρωθούν.

Πώς θα δούμε, μέσω του κειμένου, τον Χιλιανό συγγραφέα Ρομπέρτο Μπολάνιο και το συγκρότημα των Rolling Stones;

Με πολλές αφορμές. Ο Μπολάνιο βρίσκεται πίσω από ψήγματα της ιστορίας της Μόνικας (της κομμώτριας που δεν εμφανίζεται στη σκηνή). Μια φράση του με βοήθησε να δω καθαρά τις πρωταγωνίστριές μου. Η επινοητικότητά του απελευθέρωσε και τις δικές μου ιστορίες, ανοίγοντας τις σε θεματικές που δεν χρειάζεται αναγκαστικά να κλείσουν παρά μόνο στη φαντασία του θεατή. Διαβάζοντας Μπολάνιο βρήκα τον τρόπο να γράψω κάθετα και οριζόντια το έργο σκάβοντας δηλαδή το παρόν και το παρελθόν των ηρωίδων μου. Και η εξαφάνιση της Μόνικας, η ψευδοαστυνομική «μικρο-πλοκή» είναι κι αυτό ένα τρικ που βρίσκουμε συχνά στα βιβλία του, όπου ένας ήρωας, συνήθως συγγραφέας, εξαφανίζεται στην αρχή ή στη μέση του βιβλίου… Οι Rolling Stones ακούγονται στην παράσταση στο πρωτότυπο και στην υπέροχη διασκευή που ετοίμασε ο μουσικός μας Στάθης Ιωάννου. Ο τρόπος που ο Μικ Τζάγκερ ερμηνεύει το συγκεκριμένο τραγούδι (Faraway eyes), φλερτάροντας με την country κοροϊδεύοντας και ξεγλιστρώντας ανάμεσα στα είδη, με ενέπνευσε να δοκιμάσω ένα ύφος ανάμεσα στην καθημερινή τραγωδία και την κωμωδία. Οι επιρροές αυτές θα μπορούσαν και να μην αναφέρονται. Πιστεύω όμως ότι το θέατρο που αγαπώ είναι πιο κοντά στη λογοτεχνία, το σινεμά και τη μουσική από όσο στην κλασική δραματουργία και προσπαθώ να χτίσω γέφυρες με το κοινό που έχει τα ίδια γούστα…

Πώς έχετε προσεγγίσει το έργο σκηνοθετικά, πώς το δουλέψατε;

Δουλέψαμε πολύ με την Αλεξάνδρα. Στην αρχή το κείμενο. Το αλλάξαμε στις πρόβες. Καθώς παίζαμε τους ρόλους βρήκα όχι μόνο το ύφος αλλά και λεπτομέρειες που προσθέσαμε, κόψαμε, αλλάξαμε. Πολύ γρήγορα μπήκαν και οι υπόλοιποι συντελεστές στο παιχνίδι. Και η συμβολή τους είναι τεράστια. Πρόκειται για μια πραγματικά ομαδική δουλειά. Η Κυριακή Τσίτσα, ο Αργύρης Θέος, ο Στάθης Ιωάννου έφεραν πολλά στοιχεία στην πρόβα. Ήταν λίγο σαν να ετοιμάζαμε την παραγωγή μιας ταινίας. Με κουβέντες, συνεργασίες ανάμεσα στις διαφορετικές ειδικότητες, ρεπεράζ, φωτογραφίσεις. Μας πήρε πολύ χρόνο. Ξεκινήσαμε στα τέλη Οκτωβρίου 2018. Δεν είχαμε την πολυτέλεια των καθημερινών προβών, αλλά πιστεύω ότι όλος αυτός ο καιρός χρειαζόταν για να ωριμάσει μέσα μας αυτό που ακριβώς θέλουμε. Και το υλικό βίντεο και φωτογραφιών που τραβήξαμε με τη βοήθεια του φωτογράφου Άγγελου Παππά και των ηθοποιών που έπαιξαν τους ρόλους που αναφέρονται στο έργο σαν σε φωτορομάντσο,  κι ένα μέρος προβάλλεται στην παράσταση, βοήθησε επίσης να βρούμε τους δικούς μας ρόλους και το στιλ.

Ποιος είναι ο ρόλος που ερμηνεύετε;

Ερμηνεύω τη Μαίρη, μια μοναχική κομμώτρια, που δεν θέλει σχέσεις με κανένα. Δεν μπορεί να κοιμηθεί, δεν έχει σταθερή διάθεση. Είναι σαν σκαντζόχοιρος. Αν της βρεις το κουμπί ανοίγεται, είναι πολύ ευαίσθητη και πληγωμένη.

Πώς ήταν η συνεργασία με την ηθοποιό Αλεξάνδρα Χασάνι και ποιος είναι ο δικός της ρόλος;

Την Αλεξάνδρα την ξέρω από τη σχολή του Εθνικού Θεάτρου και ήθελα κάποια στιγμή να συνεργαστούμε. Είχαμε κάνει κάτι πολύ μικρό μαζί πριν από δυο χρόνια κι έτσι ξαναβρεθήκαμε. Η συνεργασία μας είχε εκπλήξεις και σκαμπανεβάσματα. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη πιστεύω ότι αποκάλυψε μια κρυμμένη πτυχή της. Ο ρόλος της είναι της ερωτευμένης μικρής που «δεν της αρέσουν τα δράματα», μιας σύγχρονης κοπέλας που ανακαλύπτει τη δύναμή της πέρα από την ευαισθησία της.

Ποια είναι τα κείμενα ή οι ιστορίες που σας απασχολούν;

Όπως σε όλους μου αρέσουν τα κλασικά κείμενα. Όμως πόσοι «Άμλετ» μπορούν να ανέβουν σε μια σεζόν, πόσα «Περιμένοντας τον Γκοντό»; Τα κλασικά κείμενα προσφέρουν ασφάλεια στον σκηνοθέτη, όμως δεν ξέρω αν με τις υπάρχουσες συνθήκες παραγωγής μπορούν να ανέβουν με τη δύναμη που τους αρμόζει. Το «φτωχό θέατρο» είναι πια ο κανόνας και όχι η εξαίρεση και οδηγεί σε έτοιμες λύσεις: ένα τραπέζι, δυο καρέκλες ή τρία πατάρια, άντε το πολύ πέντε κύβοι. Βέβαια τα σύγχρονα κείμενα, τα κείμενα που δεν έχουν ξαναδεί το φως των προβολέων είναι ακόμα μεγαλύτερο ρίσκο. Το είδα και πριν λίγα χρόνια όταν ανεβάσαμε τη «Παράλειψη της οικογένειας Κόλεμαν», αυτού του πολυβραβευμένου έργου από την Αργεντινή, που πήρε χρόνο μέχρι να επικοινωνήσει και να βρει το κοινό του. Για τις ιστορίες δεν μπορώ να απαντήσω. Νομίζω καμιά ιστορία δεν είναι αδιάφορη για τη σκηνή. Στις μέρες μας η θεατρική σκηνή, ειδικά στην Ελλάδα, εξελίσσεται σε έναν χώρο που χωνεύει τα πάντα, καινούριες και παλιές θεματικές, διαφορετικά είδη, χοροθέατρο, περφόρμανς, βίντεο αρτ… Χρησιμοποιούμε όλα αυτά τα μέσα, γιατί κάποια ιστορία θέλουμε να πούμε. Όποια και να είναι αυτό που χρειάζεται είναι να την πούμε καλά…

Υπάρχει κάποια σκηνή που προκαλεί πολύ γέλιο;

Θα το θέλαμε. Στις τρεις παραστάσεις που έχουμε παίξει οι αντιδράσεις του κοινού ήταν διαφορετικές. Έχω εντοπίσει πάντως μια σκηνή που οι θεατές γέλασαν και τις τρεις μέρες. Το γέλιο, όταν προκύπτει φυσικά και όχι βεβιασμένα, είναι η πρώτη γέφυρα με το κοινό. Μετά έρχεται η συγκίνηση…

Πληροφορίες παράστασης

«Κομμώτριες, η σιωπή δεν ταιριάζει στα κομμωτήρια»

Δραματουργία / Σκηνοθεσία: Μαριτίνα Πάσσαρη

Σκηνικά / Κοστούμια: Κυριακή Τσίτσα

Πρωτότυπη Μουσική: Στάθης Ιωάννου

Επιλογή Μουσικής: Νίκος Σαββάτης

Επιμέλεια Κίνησης: Μυρτώ Δελημιχάλη

Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Μπαταγιάννη

Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη

Αφίσα: Θάνος Κερμίτσης

Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου

Παραγωγή: RM light

Ερμηνεία: Μαριτίνα Πάσσαρη, Αλεξάνδρα Χασάνι

Για τις προβολές συνεργάστηκαν: Μαριτίνα Πάσσαρη, Παύλος Πάσσαρης, Άγγελος Παππάς, Αργύρης Θέος, Νίκος Σαββάτης.

Στις προβολές εμφανίζονται οι ηθοποιοί: Μελαχρινός Βελέντζας, Ηλίας Βογιατζιδάκης, Ντίνος Γκελαμέρης, Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου,Τάσος Κορκός.

Πού: Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41 (σταθμός μετρό Κεραμεικός), τηλ. 210 3455020

Πότε: από Τετάρτη 8 Μαΐου 2019 και κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21.15

Εισιτήρια:  Γενική Είσοδος: 12€, Μειωμένο: 10€, Ατέλειες: 5€

Διάρκεια παράστασης: 85 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)