Η Ευανθία Κουρμούλη σκηνοθετεί μια περφόρμανς για τον Μαγιακόφσκι

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Πρόκειται για μια περφόρμανς για δύο ρόλους και πολλές φωνές. Δύο ηθοποιοί διασχίζουν τον χρόνο, βιώνουν εκ των έσω ή σχολιάζουν από απόσταση, στιγμές της ζωής και του έργου του Μαγιακόφσκι, στην παράσταση «Το αιώνιο, Βλαντίμιρ, σας αρέσει;». Η Ευανθία Κουρμούλη που υπογράφει τη δραματουργική επεξεργασία ντοκουμέντων και τη σκηνοθεσία, μιλάει για τον Ρώσο ποιητή, για την αρχική ιδέα και τη μουσικής της παράστασης που ανεβαίνει στην Οικία Κατακουζηνού.

Ποια ήταν η επαφή σας με τον Μαγιακόφσκι;

Η μετάφραση του Γιάννη Ρίτσου ήταν σε περίοπτη θέση στην πατρική βιβλιοθήκη και αργότερα πλήθος βιβλία του στη δική μας. Τα παιδικά ακούσματα ακολούθησαν ώριμες αναγνώσεις και θεατρικές εμπειρίες, ήδη από τη σχολή.

Πώς αποφασίσατε να κάνετε μια performance για τον Ρώσο ποιητή και θεατρικό συγγραφέα;

Ο Πάνος Τζίνος και η Δήμητρα Χριστογιαννοπούλου, οι δύο φίλοι και ηθοποιοί της παράστασης είχαν την αρχική ιδέα να δουλέψουμε σε κείμενα του Ρώσου ποιητή και την αλληλογραφία του με τη Λίλια Μπρικ. Στην πορεία το πλάνο άνοιξε, νέα κείμενα προστέθηκαν στο αρχικό corpus και το έργο μας εξελίχτηκε σε μια ντοκουμενταρισμένη περφόρμανς. Στην κατεύθυνση αυτή μάς έστρεψε και το ίδιο το υλικό. Τί άλλο από περφόρμανς ήταν οι βραδιές των φουτουριστών ή οι δημόσιες αναγνώσεις και απαγγελίες ποιημάτων σε καφενεία ή τα εργοστάσια του προλεταριάτου; Τέλος είναι και η ιδιότυπη θεατρικότητα των έργων του ίδιου του Μαγιακόφσκι… κανονικό Τσίρκο!

Η Δήμητρα Χριστογιαννοπούλου και ο Πάνος Τζίνος. (Φωτογραφίες: Κωστής Δανόπουλος, Πέρσα Αποστολή).

Υπογράφετε τη δραματουργική επεξεργασία ντοκουμέντων της παράστασης. Ποια ήταν η έρευνα που κάνατε;

Κινήθηκα, νομίζω, σχεδόν εξαντλητικά σε όλη την ελληνική βιβλιογραφία και τις βασικές, βιογραφικές κυρίως, αγγλοσαξονικές πηγές. Δεν πρόκειται για πρωτότυπη έρευνα και ανάδειξη νέων στοιχείων… λίγο πολύ όλα είναι γνωστά. Αυτό που προσπάθησα ήταν να βάλω τα ντοκουμέντα (επιστολές, ποιήματα, άρθρα) να μιλήσουν μεταξύ τους… όχι κατ’ ανάγκην να συμφωνήσουν. Οι ρόλοι είναι δύο αλλά οι φωνές που ακούγονται πολύ περισσότερες. Είναι συγκλονιστικό πώς συμβαδίζει με τη μεγάλη αισιοδοξία για τη νέα εποχή που έρχεται η κριτική της γραφειοκρατίας… Φυσικά, όπως σημειώνω στο πρόγραμμα της παράστασης, το κείμενό μου δεν διεκδικεί καμία αλήθεια. Είναι μια πλάγια και προσωπική ανάγνωση ενός πολύπλευρου έργου και ενός σπάνιου ποιητή. Ενδιαφέρουσα ήταν η συνάντησή μου στη διάρκεια της έρευνας με το έργο σύγχρονων ποιητών που συνομιλούν με το δραστικό παράδειγμα του Ρώσου Φουτουριστή. Επέλεξα μάλιστα τρία ποιήματα των Γιάννη Στίγκα, Σταμάτη Πολενάκη και Μαρίας Βαχλιώτη που μοιράζονται πολυγραφημένα στη διάρκεια της παράστασης… κάτι ανάλογο γινόταν στις δημόσιες αναγνώσεις της εποχής.

Πώς προέκυψε ο τίτλος;

Είναι στίχοι του Μαγιακόφσκι. Φαντάζομαι, ότι ταιριάζει στο πνεύμα της παράστασης, μια άχρονη περφόρμανς στην οποία, όπως στις παραστάσεις του ίδιου του ποιητή, όλα είναι δυνατά! Είναι αυτό που έλεγα πριν για τα θεατρικά του Μαγιακόφσκι… Θυμίζω τις σκηνοθετικές οδηγίες από το έργο “Η Μόσχα στις Φλόγες”: «Στο θέατρο μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μυστήριο, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια είσοδο. Στο τσίρκο, όμως, μπορούμε να φέρουμε ζώα, αυτοκίνητα μέχρι και τρένα πάνω στην αρένα, μπορούμε κιόλας να δείξουμε πώς ένας κουλάκος, βυθίζεται στο νερό».

Πως έχετε προσεγγίσει την παράσταση σκηνοθετικά;

Δεν είμαι σκηνοθέτις. Είμαι ηθοποιός. Κατά συνέπεια ο βιωμένος λόγος οδήγησε και τη σκηνοθεσία μου και τους δύο ηθοποιούς-ρόλους που διασχίζουν τον χρόνο, βιώνουν εκ των έσω ή σχολιάζουν από απόσταση στιγμές της ζωής και του έργου του Μαγιακόφσκι.

Η σκηνοθέτις και ηθοποιός Ευανθία Κουρμούλη. (Φωτογραφίες: Κωστής Δανόπουλος, Πέρσα Αποστολή).

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους δύο ηθοποιούς;

Πολύτιμη. Δύο συνάδελφοι ηθοποιοί με εμπιστεύτηκαν να τους σκηνοθετήσω. Νομίζω ότι εγώ τουλάχιστον έμαθα πολλά.

Θα θέλατε να μας πείτε για τη μουσική της παράστασης;

Η Νίκη Καραγεώργου και η Μαρία Κουρμούλη είναι εξαιρετικές. Δεν είναι μόνο η μουσική τους παιδεία σε κάθε είδος μουσικής είναι η αντίληψή τους στην ανάγνωση κειμένων. Η μουσική (επιμέλεια και πρωτότυπα μουσικά θέματα) δε σχολιάζει απλώς το λόγο, παρακολουθεί τη δράση, νομίζω, ως ισοδύναμο στοιχείο. Ίσως ένας τρίτος ηθοποιός. Παρακολουθώ τη δουλειά τους χρόνια τώρα. Δεν είναι μόνο τα τραγούδια τους στους «Transistor» είναι και η προηγούμενη δουλειά τους στο θέατρο, η μουσική για την παράσταση του έργου «Στο Βυθό» του Μαξίμ Γκόρκι που ανέβηκε στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου σε σκηνοθεσία της Ρούλας Πατεράκη. Νομίζω ότι ήταν από τα καλύτερα πράγματα που έχω ακούσει στο θέατρο.

Θα θέλατε να μας περιγράψετε μια δυνατή σκηνή ή μια φράση του Μαγιακόφσκι;

Δεν υπάρχει φράση του ή στίχος του που να υστερεί σε ένταση, έμπνευση ή τουλάχιστον να είναι άμοιρος ενδιαφέροντος. Αν και ως υπογράφουσα και το κείμενο θα είμαι μάλλον υποκειμενική, θεωρώ πολύ σημαντική τη σκηνή του «Λένιν». Ο Μαγιακόφσκι απαγγέλει τη συγκλονιστική «Λενινιάδα» του την ώρα που ακούγονται χαρακτηριστικά λογοτεχνικά αποσπάσματα για την κατάσταση στη Ρωσία μετά την Επανάσταση, τον Σταλινισμό, τη διάλυση της ΕΣΣΔ, το τείχος του Βερολίνου, τη Ρωσία του Πούτιν. Απέναντι στο πένθος για το χαμό του Λένιν το εξακολουθητικό πένθος μας για την αποτυχία της επανάστασης… βέβαια, «έγινε κάποτε, θα γίνει πάλι», λέει ο ποιητής… με καλύτερα αποτελέσματα ελπίζουμε όλοι.

Πώς έγινε η επιλογή της Οικίας Κατακουζηνού και πόσο ο χώρος σας έχει βοηθήσει στην performance;

Η φιλοξενία είναι υποδειγματική. Οι άνθρωποι του σπιτιού ζεστοί. Ο χώρος και η ιστορία του συγκλονιστικός και βοηθά στη δημιουργία ατμόσφαιρας.

Πληροφορίες παράστασης

«Το αιώνιο, Βλαντίμιρ, σας αρέσει;»

Μια περφόρμανς για τον Μαγιακόφσκι

Δραματουργική επεξεργασία ντοκουμέντων – Σκηνοθεσία: Ευανθία Κουρμούλη

Παίζουν: Πάνος Τζίνος, Δήμητρα Χριστογιαννοπούλου

Μουσική σύνθεση: Νίκη Καραγεώργου – Μαρία Κουρμούλη (μέλη των Transistor)

Φωτογραφίες: Κωστής Δανόπουλος, Πέρσα Αποστολή

Σχεδιασμός αφίσας: Άννα Καρακωνσταντή

Πού: Οικία Κατακουζηνού, Αμαλίας 4 (5ος όροφος), Πλατεία Συντάγματος, μετρό Σύνταγμα

Κρατήσεις θέσεων στο mayakovsky.greece@gmail.com και στα τηλέφωνα: 210 2619718 και 6974 668124 (ώρες 10.00-12.00 το πρωί και 17.00-19.00 το απόγευμα).

Πότε: Από 2 έως 31 Μαρτίου 2019, Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 20.30, (2 & 3,  9 & 10,  16 & 17,  23 & 24,  30 & 31 Μαρτίου)

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Εισιτήρια: 10 ευρώ (γενική είσοδος), 8 ευρώ (μειωμένο: φοιτητές, σπουδαστές, ΑμεΑ, συνταξιούχοι)

Λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων, η κράτηση είναι απαραίτητη.

Αριθμός θέσεων 50