Μάνος Καζαμίας: «Στο Cartel νιώθω σα να βρήκα το σπίτι μου»

Sharing is caring!

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Μια μεγάλη πόρτα στη σκηνή του Τεχνοχώρου Cartel ανοίγει και το κοινό βρίσκεται να παρακολουθεί με φόντο την οδό Μικέλη. Τον δρόμο, δηλαδή, που βρίσκεται το Cartel. Η σκηνή που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας είναι μέρος της παράστασης ή πραγματικότητα; Τόσο απλά, τόσο ρεαλιστικά, τόσο μπεκετικά. Μια δυνατή σκηνή ανάμεσα σε δύο άνδρες, με βρισιές, κλοτσιές, φάπες, ένα ψόφιο ποντίκι, φαγητό από κονσέρβα, όνειρα, στόχους, αγκαλιές. Το κρύο που έμπαινε από την οδό Μικέλη μάς έκανε να ανατριχιάσουμε, ωστόσο αυτό ήταν μόνο η αρχή μιας διαδρομής εκπληκτικών ερμηνειών από εννέα ηθοποιούς που δεν άφηναν χώρο για ανάσα. Πρόκειται για την παράσταση του έργου «Άνθρωποι και Ποντίκια» του Τζον Στάινμπεκ, η οποία ανεβαίνει σε μετάφραση και ελεύθερη απόδοση της Σοφίας Αδαμίδου και σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία του Βασίλη Μπισμπίκη. Μεταφερόμαστε στον διπλανό χώρο. Εκεί, όλη η ομάδα του Cartel έχει στήσει ένα κανονικό μηχανουργείο, (υπό τις οδηγίες της σκηνογράφου Αλεξίας Θεοδωράκη). Κάποιοι από τους ηθοποιούς βρίσκονται ήδη επί σκηνής και οι θεατές που περπατούν για να καθίσουν στις θέσεις τους προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει. Ο Μάνος Καζαμίας μιλάει για την παράσταση, για τη συνεργασία του με τον σκηνοθέτη και για τον τρόπο που όλοι οι ηθοποιοί δούλεψαν πάνω στους ρόλους τους.

«Η πρώτη σκηνή είναι λίγο μπεκετική, δεν περιμένεις να μπεις σε μια αίθουσα και να δεις ξαφνικά έναν ρεαλισμό τόσο ακραίο. Είναι μια έκπληξη για τους θεατές και πολύ έντονο συναισθηματικά» λέει ο Μάνος Καζαμίας. «Ωστόσο, εκεί που νομίζεις ότι τελείωσε η σκηνή, τότε είναι που αρχίζει το “ξύλο”. Επειδή είμαι ήδη στη σκηνή όταν μπαίνουν οι θεατές, κάνουμε δράσεις με δύο ακόμα ηθοποιούς, βλέπουμε ότι μπαίνουν μέσα και παγώνουν, δηλαδή καθυστερούν να προσχωρήσουν γιατί δεν ξέρουν που έχουν μπει. Αν έχουν μπει σ’ ένα πραγματικό μηχανουργείο και έτσι περιεργάζονται το χώρο έκπληκτοι. Με τον Βασίλη (Μπισμπίκη) συνεργαστήκαμε στην παράσταση “Καζιμίρ και Καρολίνα” που είχε ανέβει το 2016 επίσης στο Cartel σε σκηνοθεσία Δημοσθένη Παπαδόπουλου. Μετά βρεθήκαμε το 2017 στο θέατρο Άνεσις στον “Θείο Βάνια” πάλι σε σκηνοθεσία του Δημοσθένη και ουσιαστικά είναι εκείνος που μας έχει φέρει σε επαφή ως ηθοποιούς. Είναι μεγάλη μου χαρά που συνεργαζόμαστε φέτος στο Cartel και σε αυτή την παράσταση. Τον εκτιμώ ως ηθοποιό, ως σκηνοθέτη και πάνω από όλα ως άνθρωπο».

Ο Μάνος Καζαμίας και ο Βασίλης Μπισμπίκης. (Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης).

«Το έργο το ήξερα από την εποχή που σπούδαζα» συνεχίζει ο ηθοποιός. «Έχω περάσει από 2-3 σχολές, έκανα ένα σύστημα με την Καίτη Μανωλιδάκη, ήμουν στον Φωτιάδη δύο χρόνια και μετά τελείωσα από το παλκοσένικο του Χρήστου Τσάγκα και του Μάριου Δεσίλα, μια σχολή που δεν υπάρχει πια. Από τότε, είχα μια απορία για τον τρόπο που αυτή η νουβέλα θα μπορούσε να αποδοθεί και να διασκευαστεί στα ελληνικά δεδομένα. Η ιδέα του Βασίλη ήταν καταπληκτική. Δουλέψαμε όλοι μαζί στη διασκευή του έργου, με αυτοσχεδιασμούς και στήνοντας βιογραφικά. Ο κάθε ηθοποιός, δηλαδή, φανταζόταν τον εαυτό του μέσα στο έργο. Για παράδειγμα, εγώ είμαι ένας Έλληνας που έχω βρεθεί σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση και εργάζομαι σε αυτό το μηχανουργείο. Έπρεπε, λοιπόν, να στήσω αυτό το λούμπεν γι’ αυτόν τον άνθρωπο, για τους λόγους που είναι εκεί, τι ήταν αυτό που το έχει κάνει να γίνει “περιθωριακός άνθρωπος”, οπότε τα βιογραφικά τα στήναμε κατά τη διάρκεια των προβών. Ο κάθε ηθοποιός μόνος του και αποφασίζαμε το πώς θα οδηγηθεί ο κάθε ήρωας σε αυτή την κατάσταση και στην προσωπική του ιστορία. Πατήσαμε πάνω στη δραματουργία ώστε να δικαιολογήσουμε όλη την ψυχολογική κατάσταση των ηρώων και πάνω στη μετάφραση που έχει κάνει η Σοφία Αδαμίδου και στη δραματουργική επεξεργασία που έχει κάνει μαζί με τον Βασίλη. Ουσιαστικά, ο κάθε ηθοποιός έστηνε το ρόλο του από το μηδέν. Για μένα, αυτό γίνεται ούτως ή άλλως σε κάθε ρόλο. Όπως στον “Θείο Βάνια” πέρυσι. Για να παίξω τη γριά, έπρεπε να έχω μέσα μου, εγώ ο ίδιος, μια ζωή δική της. Αυτή είναι μια δουλειά που την κάνει ο ηθοποιός για να είναι ο ρόλος από κάτω γεμάτος με ζωή. Επίσης είχαμε ελευθερία στα θέματα, δεν έχουμε σταμπιλάρει λόγια, δεν λέμε το κείμενο το οποίο έχουμε γράψει και έχουμε εμπνευστεί. Λέμε θέματα, δηλαδή το θέμα μας σε μια στιγμή είναι ότι μιλάμε για παράδειγμα για το Λένο και για το περιστατικό που συνέβη με την κοπέλα, ότι δεν είναι τρελός και χαζός, αλλά ότι έχει μια μανία. Και αυτό μπορούμε να το πούμε, σε κάθε παράσταση με διαφορετικά λόγια κάθε φορά, για να μπορέσουμε να είμαστε όσο πιο ρεαλιστικοί γίνεται. Αυτός ο τρόπος δουλειάς είναι πολύ ωραίος και στο Cartel νιώθω σα να βρήκα το σπίτι μου».

Μια μάντρα ανακύκλωσης, στην περιοχή του Βοτανικού δίπλα από τα hot spot των μεταναστών και προσφύγων, γίνεται ο χώρος μέσα στον οποίο οι ήρωες δουλεύουν σκληρά, συγκρούονται, παλεύουν, απογοητεύονται αλλά ταυτόχρονα ονειρεύονται και ελπίζουν. (Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης).

«Η παράσταση έχει μια τραγικοκωμικότητα που κάνει το κοινό να γελάει. Είναι όπως σε μια κηδεία όπου μπορεί να ρίξεις το απίστευτο γέλιο, που συνήθως συμβαίνει γιατί υπάρχει και μια αποφόρτιση από όλο αυτό το πράγμα, είναι κάποιες ανάσες. Είναι τόσες οι σκηνές που ουσιαστικά “πυροβολούμε” τους θεατές, τους παίρνουμε από τη μούρη και δεν τους αφήνουμε να πάρουν ανάσα. Αρκετές φορές όταν γίνεται η σκηνή με το σκύλο, όπου ο ένας χαρακτήρας θέλει να τον σκοτώσουν, οι θεατές ρουφάνε τις μύτες τους, κλαίνε ενώ στο φόνο της γυναίκας (που ερμηνεύει η Νικολέτα Κοτσαηλίδου), αυτό δεν συμβαίνει. Μου κάνει εντύπωση, όπως και σε όλους μας και αναρωτιόμαστε πως αυτό λειτουργεί κοινωνικά. Να σε φτάνει ένας σκύλος στο σημείο να δακρύζεις και εμείς από την πλευρά των ηθοποιών να ακούμε λυγμούς και στην περίπτωση της γυναίκας, ναι μεν σοκάρονται, αλλά δεν είναι το ίδιο. Ο κόσμος την έχει αγκαλιάσει την παράσταση, ακούμε πολύ καλά σχόλια, παρά το γεγονός ότι είναι μια παράσταση πολύ ακραία, πολύ σκληρή, πολύ ρεαλιστική, με πολλά μπινελίκια, που δεν θα τολμούσε να κάνει κανείς μια τέτοια διασκευή πάνω στο έργο του Στάινμπεκ. Είναι κάτι που δεν έχουν ξαναδεί, νιώθουν ότι είδαν κινηματογράφο, μια άλλη εμπειρία που δεν μπορούν να την τοποθετήσουν, αλλά θέατρο δεν ήταν ακριβώς ή τουλάχιστον το θέατρο που έχουν δει. Μας κάνει και εμάς να αναρωτιόμαστε τι μπορεί να καταλαβαίνουν από κάτω. Υπήρξε κάποια στιγμή που έβαλα τα κλάματα, γιατί είναι από τις μόνες παραστάσεις που έχω νιώσει ότι είναι τόσο αληθινό το κοινό και ότι τους αρέσει πραγματικά».

Ο Δημήτρης Δρόσος και ο Βασίλης Μπισμπίκης. (Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης).

«Η τελευταία σκηνή με συγκινεί πάντα, γιατί τυχαίνει να τη βλέπω καθώς δεν παίζω σε αυτήν. Θεωρώ κορυφαία από την άποψη ότι είναι αυτό που κάνει την ανατροπή και είναι η ένδειξη της υπέρτατης αγάπης. Εκεί είναι μια σκηνή που πραγματεύεται την κουβέντα μεταξύ ανδρών. Βλέπεις τη φιλία και την ανάγκη των ανθρώπων που έχουν ο ένας τον άλλον τελικά και όταν τους δοθεί η ευκαιρία και η κατάλληλη συνθήκη το εκφράζουν. Θέλουν να είναι με κάποιους ανθρώπους, θέλουν να είμαστε άνθρωποι δεν μπορούμε να ζήσουμε μόνοι μας. Είναι δύσκολη αυτή η παράσταση και αυτός ο ρεαλισμός. Το γεγονός ότι πρέπει να είσαι συνέχεια σε ταχύτητα. Γιατί μπορεί να κάνει κάτι ο άλλος ηθοποιός και εσύ πρέπει να είσαι εκεί 100%. Είναι η πρώτη φορά στο θέατρο που νιώθω ότι κάνω πρωταθλητισμό, είναι σαν να παίζεις σε αγώνα ποδοσφαίρου, δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθεί, ποιος έχει την μπάλα και ποιος θα την πάρει. Πρέπει να παρακολουθείς συνέχεια τι συμβαίνει και συνέχεια να είσαι σε εγρήγορση».

Πληροφορίες παράστασης

«Άνθρωποι και Ποντίκια» του Τζον Στάινμπεκ

Μετάφραση- Ελεύθερη απόδοση: Σοφία Αδαμίδου

Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Βασίλης Μπισμπίκης

Σκηνικά-Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη

Φωτισμοί: Λάμπρος Παπούλιας

Κινησιολογία: Αγγέλα Πατσέλη

Βοηθός Σκηνοθέτη: Στεφανία Βλάχου

Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης

Αφίσα: Παναγιώτης Μητσομπόνος

Υπεύθυνη Παραγωγής: Φαίη Τζήμα

Τεχνική Υποστήριξη: Δημήτρης Κουτάς, Δημήτρης Σαρρής

Κατασκευή Σκηνικού: Ομάδα Cartel

Τους ρόλους ερμηνεύουν: Βασίλης Μπισμπίκης, Δημήτρης Δρόσος, Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Στέλιος Τυριακίδης, Μάνος Καζαμίας, Γιώργος Σιδέρης, Γιανμάζ Ερντάλ, Θάνος Περιστέρης, Αγγέλα Πατσέλη.

Πού: Τεχνοχώρος Cartel, Μικέλη 4 & Αγ. Άννης Βοτανικός (Στάση μετρό Ελαιώνας), τηλ. 693 989 8258)  www.carteltexnoxoros.com

Πότε: Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.15. Έως 21 Απριλίου 2019.

Διάρκεια: 120 λεπτά με διάλειμμα

Εισιτήρια: 12 ευρώ (γενική είσοδος), 10 ευρώ (μειωμένο), 5 ευρώ (ανέργων)