Μαρία Σαββίδου: «Τα υλικά του Φριό είναι εξαιρετικά πολύτιμα και για τους ενήλικες»

Sharing is caring!

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Με πρωτογενές υλικό τις αυθεντικές νεανικές αφηγήσεις, ο Μπερνάρ Φριό αποτύπωσε με τον δικό του τρόπο γραφής, το παιχνίδισμα ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασία, καθώς όντας ο ίδιος εκπαιδευτικός  μελέτησε τον τρόπο που τα ίδια τα παιδιά αφηγούνται τις ιστορίες τους. Οι μικρές ιστορίες της καθημερινής ζωής, των σχέσεων και των συγκρούσεων της νεανικής μας ηλικίας, ζωντανεύουν με χιούμορ και φαντασία στην Εφηβική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, μέσα από τη ματιά της Μαρίας Σαββίδου η οποία υπογράφει τη σκηνοθεσία στην παράσταση «Μικρές ιστορίες για αγρίους» που είναι βασισμένη στις ιστορίες του σπουδαίου Γάλλου συγγραφέα και παιδαγωγού.

«Ο Μπερνάρ Φριό είναι ένας σύγχρονος Γάλλος συγγραφέας και παιδαγωγός, με τον οποίο ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή πέρυσι, αρχικά με το έργο του και στη συνέχεια και με τον ίδιο» λέει η Μαρία Σαββίδου. «Η αφορμή για την παράσταση “Μικρές ιστορίες για αγρίους” ήταν μια άλλη παράσταση που είχα κάνει η οποία απευθύνονταν σε μικρότερες ηλικίες. Όταν πρωτοδιάβασα τα κείμενα του Φριό, τα οποία δεν είναι για θέατρο, αλλά είναι λογοτεχνία που απευθύνεται σε όλους αλλά και σε νεαρούς αναγνώστες, πέρασα από μια τεράστια γκάμα συναισθημάτων, από τρόμο μέχρι βαθιά συγκίνηση. Ο ίδιος, ως παιδαγωγός, μελετούσε επί χρόνια και εξακολουθεί να το κάνει, τον τρόπο που τα ίδια τα παιδιά αφηγούνται τις ιστορίες. Αυτό είναι βασικό του θέμα καθώς και η οπτική που έχει είναι ακριβώς αυτή: ρευστοποιώντας, δηλαδή, τα όρια ανάμεσα σε πραγματικότητα και φαντασία, καταφέρνει με καυστικό χιούμορ, βάθος αλλά και ελαφράδα, να σκαρώνει ιστορίες σχεδόν σαν να είναι λόγια παιδιών. Ιστορίες για πολύ καθημερινά πράγματα, τα οποία όμως αποφεύγουμε να συζητήσουμε. Αυτό λοιπόν, διαπερνά από πολύ απλά πράγματα από τις πρώτες προσπάθειες του ανθρώπου να έρθει σε επαφή με τα φαινόμενα της ζωής, με τον κόσμο των ενηλίκων, με τους νόμους της φυσικής μέχρι και πολύ πιο δύσκολα σκοτεινά, υπαρξιακά και φιλοσοφικά θέματα. Οπότε όταν αποφασίσαμε να κάνουμε μια παράσταση για την Εφηβική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, το υλικό ήταν σχεδόν μονόδρομος. Βουτήξαμε όλοι μαζί, συντελεστές και ηθοποιοί, στο υλικό του Φριό προσανατολισμένοι πια, για να είμαι ειλικρινής, όχι τόσο στους σύγχρονους εφήβους αλλά στην εφηβική ηλικία του ανθρώπου. Προφανώς παρατηρώντας και μιλώντας για τους σημερινούς εφήβους, διαπιστώνοντας βέβαια ότι αλλάζουν τα μέσα, αλλάζουν τα τοπία, οι κοινωνίες, όμως οι ανάγκες παραμένουν ίδιες».

O Πάρης Αλεξανδρόπουλος και η Ασημίνα Αναστασοπούλου. (Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή).

«Παραδόξως, ενώ ο Μπερνάρ Φριό είναι από τους πλέον γνωστούς συγγραφείς στη Γαλλία, τα βιβλία του δεν έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά» συνεχίζει η σκηνοθέτις. «Έτσι, μεταφράσαμε με την Έλσα Ανδριανού πέντε βιβλία του, επιλέξαμε κάποιες ιστορίες που τις φέραμε ως υλικό στις πρόβες. Πολλές από αυτές τις ιστορίες, δημιουργήθηκαν από εμάς, με αφορμή βέβαια τις ιστορίες του Φριό, αλλά και κατά τη διάρκεια της πρόβας με τους ηθοποιούς, γιατί στην πραγματικότητα ήταν σαν να κάνουμε εμείς μια βουτιά στη δική μας εφηβεία και στους εφήβους. Κάπως έτσι έχουμε οδηγηθεί σε ένα σύνολο γύρω στις 24-25 ιστορίες, ενώ στην αρχικά πρόβα μπορεί να πήγαν 40-50 ιστορίες. Αυτές τις μικρές ιστορίες τις συνθέσαμε σε μια ενιαία παράσταση. Η εφηβεία, αν σκεφτεί κανείς αυτή την αρκετά σύνθετη και δύσκολη ηλικία του ανθρώπου, είναι αυτό το τεράστιο βήμα από την αθωότητα στη σύγκρουση με την πραγματικότητα και τον κόσμο των ενηλίκων, η οποία έχω την αίσθηση ότι είναι και καθοριστική γενικότερα στη ζωή μας. Είναι τέτοιος ο τρόπος του Φριό που θέλοντας και μη, αναθυμάσαι πράγματα που μπορεί ως ενήλικας να είχες πάρει μια απόσταση, αλλά δεν έχεις στην πραγματικότητα τελειώσει με αυτά. Είναι πράγματα τα οποία σε απασχολούν καθημερινά και εσένα ως ενήλικας και όσους στο περιβάλλον τους υπάρχουν έφηβοι. Η οπτική του Φριό και της παράστασης, είναι η οπτική και από την πλευρά του εφήβου αλλά και του ενήλικα. Και ο τρόπος συνύπαρξης, από τα στάδια της ενηλικίωσης κατά την περίοδο της εφηβείας, όπως οι αλλαγές στο σώμα, οι ορμόνες, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, οι σχέσεις των εφήβων με τους γονείς, τους δασκάλους, με τον κόσμο εν γένει, οι συγκρούσεις, οι τάσεις φυγής, όλα αυτά διαπερνάνε την παράσταση. Ξεκινά πάντα από κάτι πολύ πρακτικό και πολύ πραγματικό και υπάρχει αυτό το πολύ ωραίο στοιχείο της ανατροπής ή εκεί που μπλέκεται η φαντασία ή εκεί όπου κάποιος από ανάγκη αποδρά μέσω της φαντασίας του. Στη δική μας παράσταση αυτός είναι ένας κόσμος που έρχεται και μέσω της τεχνολογίας, δηλαδή χρησιμοποιούμε πολλά στοιχεία από τους σύγχρονους εφήβους με τα άβαταρ, τα βιντεοπαιχνίδια, στοιχεία βίντεο και μουσική αλλά για να στηρίξουν και να περιβάλλουν τη σκηνική ύπαρξη των ηθοποιών. Πιο ενδιαφέρον για εμάς είναι το γεγονός ότι οι ίδιοι οι ηθοποιοί μετατρέπονται κάποια στιγμή στο άβαταρ του εαυτού τους, επί σκηνής».

Η Νάντια Κατσούρα και ο Αντώνης Γιαννακός. (Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή).

«Δεν έχουμε να κάνουμε με ένα παραμύθι ή με ένα ενιαίο έργο. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι οκτώ ηθοποιοί από τους οποίους οι δύο είναι λίγο μεγαλύτεροι, αναλαμβάνουν κυρίως υλικά που έχουν να κάνουν με γονείς, παιδαγωγούς και δασκάλους. Οι νεότεροι ηθοποιοί εναλλάσσονται σε διαφορετικούς εφήβους. Δεν υπάρχει ένας ήρωας του οποίου την ιστορία παρακολουθούμε, αλλά σύνολα ανθρώπων που είναι πολύ σαφές ποια είναι η σχέση τους και ποιο είναι το θέμα της κάθε ιστοριούλας. Τα υλικά του Φριό είναι εξαιρετικά πολύτιμα και για τους ενήλικες. Θίγει θέματα που καμιά φορά αποφεύγουμε να συζητήσουμε και να αντιμετωπίσουμε, αλλά το κάνει με έναν τρόπο που είναι πολύ τρυφερός και ανθρώπινος. Έχω την αίσθηση ότι μετά από τα κείμενα και μετά την παράσταση -τουλάχιστον αυτή είναι η φιλοσοφία μας- θα είναι πεδίο συζήτησης ανάμεσα στους ανθρώπους. Είμαι είκοσι χρόνια σε αυτή τη δουλειά και έχω κάνει πολλές παραστάσεις ρεπερτορίου. Όταν πριν από τρία χρόνια ήρθα σε επαφή με αυτού του είδους τις παραστάσεις, δηλαδή τις θεματικές, (κάναμε μια παράσταση για παιδιά στο Εθνικό Θέατρο ως ηθοποιός τότε βέβαια), ανακάλυψα ότι είναι όχι απλώς από τα πιο απαιτητικά και δύσκολα είδη θεάτρου, γιατί δεν σε παίρνει ούτε για αβρότητες, ούτε για καμώματα. Δηλαδή ακόμα και τα μέσα μας και οι τρόποι των ανθρώπων του θεάτρου είναι υπό έρευνα, αλλά κυρίως γιατί το ίδιο το υλικό αυτό σε φέρνει σε επαφή πολύ ζωντανά σε σχεδόν σπαρταριστά θέματα της ζωής».

Πληροφορίες παράστασης

«Μικρές ιστορίες για αγρίους»

Ένα έργο βασισμένο σε ιστορίες του Γάλλου συγγραφέα και παιδαγωγού Bernardt Friot

Μετάφραση: Έλσα Ανδριανού – Μαρία Σαββίδου

Διασκευή – Δραματουργική Επεξεργασία: Έλσα Ανδριανού

Σκηνοθεσία: Μαρία Σαββίδου

Σκηνικά – Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης

Κίνηση: Φωκάς Ευαγγελινός

Μουσική: Nalyssa Green

Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου

Video Art & Interactive Live Visuals: Βίκη Μπισμπίκη

Μουσική Διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου

Σύνθεση ψηφιακής εικόνας – live visuals: Βίκη Μπισμπίκη

Βοηθοί σκηνοθέτη: Θεοδώρα Γεωργακοπούλου – Ανδρέας Λαμπρόπουλος

Φωτογράφος παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή

Παίζουν οι ηθοποιοί: Πάρης Αλεξανδρόπουλος, Ασημίνα Αναστασοπούλου, Νίκος Γιαλελής, Αντώνης Γιαννακός, Βασίλης Καλφάκης, Νάντια Κατσούρα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Τζίνη Παπαδοπούλου

Πού: Μικρό Εθνικό, Πανεπιστημίου 48, Αθήνα, τηλ. 210 210. 3305074, 210.3301881, 210.7234567 (μέσω πιστωτικής κάρτας) και στο www.ticketservices.gr και στο  tickets.public.gr

Πότε: για σχολεία κάθε Τρίτη  στις 10.00 και για το κοινό κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.00. Έως 21/4/2019

Εισιτήρια: 10 ευρώ ενήλικες, 7 ευρώ εφηβικό, Β΄εξώστης  5 ευρώ (ενιαίο).Οικογενειακό πακέτο: 2 γονείς/συνοδοί και 2 έφηβοι 32 ευρώ, 2 γονείς /συνοδοί και 1 έφηβος 25 ευρώ