Η Μαρία Ζορμπά μιλάει για την παράσταση «8 γυναίκες κατηγορούνται»

Sharing is caring!

Συνέντευξη: Μαριλένα Θεοδωράκου

Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό έργο αστυνομικής κωμωδίας ή μαύρης κωμωδίας μυστηρίου. Ο Ρομπέρ Τομάς έγραψε το έργο «8 γυναίκες κατηγορούνται» το 1961 όπου και ανέβηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι και κέρδισε το βραβείο Hachette Prix du Quai des Orfevres για το καλύτερο θεατρικό έργο. Από τότε, παίζεται με επιτυχία στις θεατρικές σκηνές σε όλο τον κόσμο και αυτή τη σεζόν παρουσιάζεται στο Θέατρο Αργώ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καραχισαρίδη. Η ηθοποιός Μαρία Ζορμπά μιλάει στο theatermag.gr για το ρόλο της Ωγκιστίν, την υπόθεση του έργου και τα επόμενα θεατρικά της σχέδια.

Ερμηνεύετε την Ωγκιστίν. Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις σας γι’ αυτόν το ρόλο;

Δεν μπόρεσα ν’ αποφύγω σαν πρώτη σκέψη, ότι τον έχει παίξει η Ιζαμπέλ Υπέρ στην κινηματογραφική εκδοχή του έργου. Ξαναείδα την ταινία, και γρήγορα την άφησα να ξεθωριάσει μέσα μου, γιατί εκεί υπάρχει μια πολύ διαφορετική οπτική του θέματος. Μου έμειναν μόνο κάπως έντονα μέσα μου, αυτά τα υπέροχα γυαλιά μυωπίας που φοράει η Ωγκιστίν στην ταινία. Κι έτσι όμως, πολύ συχνά, πιάνομαι από ένα αντικείμενο ή ένα κομμάτι της ενδυμασίας για να αρχίζω να χτίζω μέσα μου, ένα πρόσωπο στο φαντασιακό μου. Δηλαδή, για κάποιο καιρό αυτά τα γυαλιά με απασχόλησαν και σκεφτόμουν να τα χρησιμοποιήσω. Ευτυχώς, σύντομα δημιουργήθηκαν πιο προσωπικοί δικοί μου δρόμοι και το αντικείμενο της έγιναν αυτά τα λουλούδια που φοράω στα μαλλιά. Ένας μικρός υπερστολισμός, που γι’ αυτήν έχει ένα ρομαντισμό και μία αγαθότητα, δεν παύει βέβαια να είναι ένας υπερστολισμός, ίσως και λίγο κωμικός. Κάπως έτσι, μέσα σ’ ένα «υπέρ» των αντιδράσεων της, των καμωμάτων και του έντονου θυμικού της, κινείται αυτή η γυναίκα μέσα στο έργο, νευρωτική, κακομαθημένη, κάπως βίαιη αλλά νομίζω  πάντα αγαθή.

Τι ήταν αυτό που έκανε το έργο τόσο γοητευτικό, όταν πρωτοπαίχτηκε;

Πρωτοπαίχτηκε απ’ όσο ξέρω το 1962 από το θίασο της Βίλμας Κύρου και έπαιζε σ’ αυτή την παράσταση η Κατερίνα Γώγου στον ρόλο της μικρής κόρης. Σίγουρα, ήταν μία εποχή που αυτού του τύπου οι συγκρούσεις γυναικών επί σκηνής, δεν θα πρέπει να ήταν συνηθισμένες και με μια τέτοιου τύπου ελευθεριάζουσα γλώσσα. Ύστερα αυτή η αποκλειστική παρουσία γυναικών επί σκηνής μαζί με με την αστυνομικού τύπου πλοκή, είναι ένας γοητευτικός συνδυασμός, νομίζω. Όπως λέει και η Αιμιλία (Υψηλάντη) στις γυναίκες αρέσει, επειδή βλέπουν τα θέματά τους επί σκηνής, και οι άνδρες θεατές ιντριγκάρονται με την λύση του μυστηρίου, προσπαθούν να βρουν μέσα σ’ όλο αυτό το χάος τη δολοφόνο. Κι’ έπειτα, υπάρχει αυτός ο ιστός κωμικότητας όπου είναι παγιδευμένα αυτά τα πρόσωπα, και όσο προσπαθούν να ξεφύγουν απ’ αυτόν, τόσο περισσότερο παγιδεύονται μέσα εκεί, πράγμα φαντάζομαι πολύ διασκεδαστικό για όποιον το παρακολουθεί απ΄έξω.

Θα θέλατε να μας πείτε για την υπόθεση του έργου του Ρομπέρ Τομά;

Ένα σπίτι, μια ιδιότυπη οικογένεια στην ερημιά, «σαν να βρίσκεσαι στην μέση του ουρανού», όπως λέει μια από τις ηρωίδες _ χιλιόμετρα μακριά απ’ το κοντινότερο χωριό, μ’ έναν τοίχο να το περιτριγυρίζει παραμονές Χριστουγέννων, με φοβερή κακοκαιρία και αποκλεισμούς μέσα στα χιόνια. Εκεί, απομονωμένες οι 8 γυναίκες, η μητέρα, η αδερφή της, οι 2 κόρες της, η γιαγιά, η οικονόμος, η νεαρή υπηρέτρια, και μία απρόσμενη επισκέπτης, έχουν κέντρο της ζωής τους, τον μοναδικό άνδρα του σπιτιού, τον Μαρσέλ. Σύζυγος, πατέρας, αδερφός, αφεντικό και ερωμένος, σηκώνει όλα τα βάρη των γυναικείων αναγκών, αλλά κι απολαμβάνει και όλες τις απολαβές. Άφαντος, κλεισμένος στο δωμάτιο του, από την αρχή του έργου, βρίσκεται δολοφονημένος δύο σελίδες μετά. Το μυστήριο αυτής της δολοφονίας θα λυθεί στην τελευταία σελίδα, αφού πρώτα οι 8 αυτές γυναίκες θα κάνουν τα πάντα για να ρίξουν ή μία ευθύνες στην άλλη, θα βρεθούν μπροστά σε απρόοπτα, θα μαλλιοτραβηχτούν, θα αποκαλύψουν και θα αποκαλυφθούν. Όλα αυτά μέσα σ’ έναν κώδικα ψυχολογικής φάρσας, συχνά ξεκαρδιστικής.

Αστυνομικό, θρίλερ, ψυχολογικό δράμα, σουρεαλιστική κωμωδία. Ένα έργο που συγκεντρώνει όλα τα είδη του θεάτρου. Ποια είναι η άποψή σας;

Η αλήθεια είναι πως ναι, υπάρχει μια δυσκολία να το κατατάξεις σε ένα είδος, εμπεριέχει όλα αυτά που αναφέρατε. Υπάρχει κάτι στην γραφή του απενοχοποιημένο, στον τρόπο δηλαδή που μπλέκει το ένα είδος με το άλλο, σαν μια ύφανση με πολύ διαφορετικές κλωστές, που όμως έχει ένα πολύ ωραίο τελικό αποτέλεσμα, σαν ένα έδεσμα με διάφορα και απρόσμενα υλικά που είναι όμως πολύ νόστιμο. Μου θυμίζει μερικές φορές τον τρόπο των κόμικς, όπου μπορεί σ’ αυτούς τους καλλιτέχνες να συναντήσεις την τρυφερότητα ή τη μελαγχολία, να ακολουθείται από κάτι βίαιο ή κωμικό στο επόμενο τετραγωνάκι, χωρίς πολλά-πολλά. Κάπως έτσι, μας οδήγησε και ο σκηνοθέτης μας να χειριστούμε τους ρόλους μας.

Υπάρχουν κωμικές και δραματικές σκηνές στο έργο. Θα θέλατε να μας περιγράψετε κάποια που ξεχωρίζετε;

Μου αρέσουν πολλές και κυρίως προς το τέλος του έργου, όπου τα πράγματα τρέχουν με φρενήρεις ρυθμούς, ο έλεγχος έχει χαθεί τελείως, ανακαλύπτονται πιστόλια μέσα σε τσάντες, είναι όλες οι γυναίκες ύποπτες μέχρι και ο καφές μπορεί να είναι δηλητηριασμένος! Κάπου εκεί, η Ωγκιστίν αναφωνεί «ήπια δυο φλιτζάνια!» είναι μια πολύ ειλικρινής και απελπισμένη στιγμή του προσώπου, όμως γι’ αυτόν που βλέπει απ’ εξω είναι κάτι κωμικό. Ένας τέτοιος συνδυασμός, υπάρχει και στη σκηνή της δραματικής λιποθυμίας της Ωγκιστίν, όπου στο τέλος λέει «Ωραία λοιπόν θα φύγω απ’ αυτήν τη ζωή ακριβώς όπως έζησα. Ολομόναχη!». Είναι μια φράση με μια ιδιαίτερη ομορφιά … που μέσα σ’ όλους τους θεατρινισμούς, τις υστερίες και την κωμικότητα της σκηνής, μ’ αρέσει που ακούγεται κι αυτό.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τις ηθοποιούς της παράστασης και με τον σκηνοθέτη;

Ο σκηνοθέτης μας, ο Γιάννης Καραχισαρίδης, είναι ένας άνθρωπος χωρίς πολλά βάρη στον τρόπο που υπάρχει μέσα την πρόβα, χωρίς άγχος, και σχεδόν πάντα χαμογελαστός. Όπως καταλαβαίνετε όλο αυτό μεταφέρθηκε και σε μας, και ειδικά οι ελευθερίες που μας έδωσε ήταν κάτι ευεργετικό για εμένα, κάτι που είχα ανάγκη αυτό τον καιρό. Όσο για τις ηθοποιούς-φίλες πια, είμαστε συντρόφισσες μέσα σ’ αυτή την ελευθερία επί σκηνής, που δεν είναι πάντα κάτι εύκολο. Πρέπει να στηρίζουμε η μία την άλλη για να μην χαθούμε. Προσπαθούμε τα βαγόνια του τρένου μας, να είναι γερά δεμένα το ένα με το άλλο για να μπορούμε ν’ ακολουθούμε τις ταχύτητες του έργου και τις απότομες στροφές του, χωρίς να εκτροχιαστούμε!

Τον Φεβρουάριο θα παίξετε την Αννίτα στην παράσταση «Vincent River». Θέλετε να μας πείτε για το ρόλο και τη συνεργασία σας σε αυτό το έργο;

Τον Φεβρουάριο πράγματι θα βρεθώ  σ’ ένα εντελώς διαφορετικό ψυχικό τοπίο, αυτό του «Vincent River» που θα παίζεται κάθε Τρίτη στο θεατρικό βαγόνι στο «Τρένο στο Ρουφ». Είναι ένα αγγλικό κείμενο του Φίλιπ Ρίντλεϋ που έχει ανέβει δύο φορές στην Ελλάδα (από τον Πέτρο Ζούλια και το Νίκο Καραγεώργο) και μας συστήνει επί σκηνής δυο ανθρώπους μετά από ένα ισχυρό σοκ. Ένα νεαρό αγόρι έχει δολοφονηθεί. Ο γιος της Αννίτας, ο φίλος του Ντεϊβι. Αυτοί οι δύο άνθρωποι θα χρησιμοποιήσουν την συνάντηση τους για να διαχειριστούν αυτή την απώλεια, για να καταλάβουν πώς και γιατί χάθηκε μια ζωή, για να αποκαλύψουν μια διαδρομή του  ψέματος και της προκατάληψης που μεταφέρεται καταστροφικά από γενιά σε γενιά. Το ενδιαφέρον στην γραφή του Φίλιπ Ρίντλεϋ, είναι ότι αφήνει πολλές χαραμάδες για να εισέλθει φως και τρυφερότητα, αλλά και χιούμορ σ’ ένα θέμα σαν και αυτό. Οι βασικοί μου συνεργάτες, ο σκηνοθέτης Ευθύμης Χρήστου και ο Δημήτρης Φουρλής στο ρόλο του Ντέϊβι, είναι δυο νέοι και πολύ ταλαντούχοι καλλιτέχνες που έχω χαρεί πολύ που τους γνώρισα και νομίζω έχουμε συναντηθεί σε μια κοινή αισθητική, πράγμα πολύ σημαντικό για μένα. Ο τρόπος που φέρουμε τον εαυτό μας πάνω στη σκηνή, είναι ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, τη ζωή.

Πληροφορίες παράστασης

«8 γυναίκες κατηγορούνται» του Ρομπέρ Τομά

Μετάφραση: Θωμάς Βούλγαρης

Σκηνοθεσία: Γιάννης Καραχισαρίδης

Σκηνικά-κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης

Κίνηση : Πάρις Μαντόπουλος

Φωτισμοί : Αντώνης Χαλκιάς

Φωτογραφίες-τρέιλερ : Γιάννης Βολιώτης

Τους ρόλους ερμηνεύουν (με σειρά εμφάνισης) :

Γκάμπυ: Αιμιλία Υψηλάντη

Πιερέτ: Αλεξάνδρα Παλαιολόγου

Ωγκιστίν: Μαρία Ζορμπά

Σουζόν: Δήμητρα Στογιάννη

Σανέλ: Στέλλα Γκίκα

Γιαγιά: Σίβη Σιδέρη

Λουίζ: Ειρήνη Σταματίου

Κατρίν: Ειρήνη Κωνσταντίνου

Πού: Θέατρο Αργώ, Ελευσινίων 15, Αθήνα, Στάση Μετρό Μεταξουργείο, τηλ. 210 5201684

Πότε: Τετάρτη (λαϊκή απογευματινή) στις 18.30, Πέμπτη στις 21.00, Παρασκευή στις 20.00, Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.00

Εισιτήρια:  Γενική είσοδος: 17 ευρώ, Φοιτητικό: 15 ευρώ, Ανέργων: 12 ευρώ, Ατέλειες: 5 ευρώ

Σημείωμα σκηνοθέτη, Γιάννη Καραχισαρίδη

Ο Ρομπέρ Τομά είναι από εκείνους τους συγγραφείς που απέκτησαν φήμη και κύρος για ένα μόνο έργο τους. Από το 1961 που εμφανίστηκαν στο Παρίσι για πρώτη φορά, οι 8 γυναίκες γοήτευσαν το κοινό κι από τότε ακολούθησαν δεκάδες ανεβάσματα σε πολλές χώρες του κόσμου. Το έργο δεν μπορεί να καταταγεί εύκολα σε μια κατηγορία. Μπορεί να έχουμε ένα φόνο, που οδηγεί στον κώδικα των αστυνομικών μυθιστορημάτων, αλλά ο πρωτότυπος τίτλος είναι «8 γυναίκες». Οπότε κατά τον συγγραφέα πρυτανεύει η παρουσία 8 γυναικών παρά η αστυνομική δομή. Η αναζήτηση του δολοφόνου γίνεται ο καταλύτης στις σχέσεις των γυναικών. Μια μέρα είναι αρκετή για να έρθουν στην επιφάνεια καλά κρυμμένα μυστικά. Και όπως συμβαίνει πάντα και στη πραγματική ζωή, οι αποκαλύψεις βάζουν σε δοκιμασία σχέσεις και χαρακτήρες. Από αυτή τη πλευρά έχουμε ένα ψυχολογικό δράμα, αλλά ο συγγραφέας ενσωματώσει με άνεση ένα σωρό κωμικά περιστατικά. Το δράμα και η κωμωδία αναμιγνύονται με ευκολία. Και δεν είναι μόνον αυτό. Ενώ το έργο αφηγείται μια ρεαλιστική ιστορία, ο σουρεαλισμός πάντα καιροφυλακτεί. Επί πλέον, ενώ η αναζήτηση του δολοφόνου απαιτεί ορθολογική μεθοδικότητα, ο φόβος της απειλής δίνει το παρόν. Τελικά στο διάστημα μιας μέρας, στον περίκλειστο χώρο ενός σπιτιού, αποκλεισμένου από τα χιόνια, η περιπέτεια των 8 γυναικών θα φιλοξενήσει πολλούς κώδικες και πολλά είδη της θεατρικής τέχνης, σ’ έναν γοητευτικό συνδυασμό. Και αυτό είναι και η αιτία που το έργο αποκτά μια ενδιαφέρουσα και συναρπαστική προσωπικότητα.