Κωνσταντίνος Μάρκελλος: «Οφείλεις να λες όχι για να προστατεύεις τον εαυτό σου και την δουλειά σου»

Δεύτερη σεζόν και παράσταση παραστάσεων με τον «Καραφλομπέκατσο και τη Σπυριδούλα» στο θέατρο Σταθμός, «Φύκι στο βυθό» στο Skrow Theater και μια νέα παραγωγή που έρχεται το 2019. Ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος, σκηνοθέτης της ομάδα This Famous Tiny Circus theater group (που αποτελείται από τον ίδιο και την ηθοποιό Ελένη Στεργίου), μιλάει για τις τρεις παραστάσεις που σκηνοθετεί αυτή τη σεζόν, τις παραστάσεις που βλέπει στην Αθήνα, για το ομαδικό πνεύμα πάνω στη σκηνή σε παραστάσεις που είδε στο Λονδίνο, αλλά και για την ανάγκη μας να κατασκευάζουμε ήρωες, εχθρούς και γενικότερα μύθους.

«Ψάχναμε να βρούμε ένα σύγχρονο νεοελληνικό έργο που να μιλάει κατευθείαν στο θυμικό του νεοέλληνα» λέει ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος για την παράσταση «Ο Καραφλομπέκατσος και τη Σπυριδούλα» που παίζεται στο θέατρο Σταθμός με τον Θύμιο Κούκιο και την Ελένη Στεργίου. «Διαβάσαμε πολλά. Κάποια στιγμή, η μεταφράστρια του ισπανικού θεάτρου στην Ελλάδα και συνεργάτις μας Μαρία Χατζηεμμανουήλ, μάς πρότεινε κάτι το οποίο δεν μας είχε περάσει από το μυαλό ως εκείνη τη στιγμή: τα διηγήματα της Λένας Κιτσοπούλου. Ενώ είχαμε δει παραστάσεις και έργα της Λένας,  την οποία θαυμάζαμε και θαυμάζουμε, δεν είχαμε σκεφτεί ότι θα μπορούσαμε εμείς να ανεβάσουμε κάποιο έργο της, ιδιαίτερα αμέσως μετά από μια σειρά πιο “κλασικών” επιλογών: “Ταρτούφος” του Μολιέρου, “Η παρέλαση” της Λούλας Αναγνωστάκη αλλά και “Οφσάιντ” του Καταλανού Σέρτζι Μπέλμπελ. Το να κάνουμε ένα άλμα σε κάτι τόσο, φαινομενικά, αντίθετο έμοιαζε παράλογο. Διαβάσαμε όλα τα διηγήματά της, όλες τις συλλογές, και βρήκαμε ότι στο “Μάτι του ψαριού” υπήρχαν δύο διηγήματα-μονόλογοι που μάς αφορούσαν. Το πρώτο της συλλογής, ο Καραφλομπέκατσος και το τελευταίο, η Σπυριδούλα. Ενώ δεν συνδέονται σε επίπεδο πλοκής, έχουν μια βαθύτερη σύνδεση μεταξύ τους. Όσα υπόσχεται το πρώτο έρχεται με έναν καταλυτικό τρόπο και τα δικαιώνει (ή τα ανατρέπει) το δεύτερο. Και τα δύο διηγήματα έχουν ως πρωταγωνιστές ανθρώπους που βρίσκονται σε απόγνωση εξαιτίας μιας απόρριψης που έχουν δεχτεί στη ζωή τους.  Απόρριψης που ξεκινάει και στις δύο περιπτώσεις από το ερωτικό, αλλά καταλήγει να είναι απόρριψη πολύ βαθύτερη σε υπαρξιακό και κοινωνικό επίπεδο. Στον “Καραφλομπέκατσο” μετουσιώνεται σε απόρριψη από τον ίδιο του τον εαυτό και στην Σπυριδούλα παίρνει την μορφή κοινωνικής και οικογενειακής απόρριψης».

Η Ελένη Στεργίου στην παράσταση του έργου «Ο Καραφλομπέκατσος & Η Σπυριδούλα» της Λένας Κιτσοπούλου που παίζεται στο θέατρο Σταθμός. (Φωτογραφίες: Νίκος Πανταζάρας).

Για το «Φύκι στο βυθό». «Ήταν μια πρόταση της Πένυς Φυλακτάκη που έχει γράψει το έργο, με την οποία γνωριστήκαμε πρώτη φορά στο Από Μηχανής Θέατρο,  όταν είχε έρθει να δει την παράσταση του “Οφσάιντ”. Μου πρότεινε, πέρυσι τον Σεπτέμβριο, να σκηνοθετήσω το “Φύκι στο Βυθό” για τα Αναλόγια του Θεάτρου Τέχνης. Μετά από αυτή την πρώτη σκηνική ανάγνωση του έργου, η Πένυ θέλησε να το κάνει παράσταση, ανέλαβε να κάνει την παραγωγή και μου ζήτησε να προχωρήσω τη δουλειά προς παράσταση. Πρόκειται για ένα οικογενειακό δράμα που εκτυλίσσεται μεταξύ δύο αδελφών. Μια αινιγματική διαθήκη που αφήνει ο πατέρας της οικογένειας στα παιδιά του, την Αλεξάνδρα και τον Ανδρέα και το άνοιγμά της, είναι η αφορμή να έρθουν στην επιφάνεια πολύ καλά κρυμμένα μυστικά από το ένοχο παρελθόν. Εικοσιτέσσερα χρόνια μετά την τελευταία κοινή τους συνάντηση και εικοσιτέσσερις ώρες μετά την κηδεία, όλοι (η Αλεξάνδρα, ο Ανδρέας και η οικογένειά του) βρίσκονται ξανά στο σπίτι του πατέρα. Μέσα στις επόμενες 24 ώρες οι πράξεις και οι επιλογές τους θα τους οδηγήσουν σε μια τραγωδία που θα αλλάξει μια για πάντα τις ζωές τους… Θα προτιμούσα να μην αποκαλύψουμε περισσότερα, γιατί ένα από τα δυνατά σημεία του έργου είναι το έντονο σασπένς και οι ανατροπές του, δεν θα ήταν σώφρον να αφαιρέσουμε από τον θεατή την έκπληξη!».

Ο Νίκος Παντελίδης, η Θεοδώρα Σιάρκου, η Νεκταρία Γιαννουδάκη και ο Γιώργος Σαββίδης στην παράσταση του έργου «Φύκι στο Βυθό» της Πένυς Φυλακτάκη. (Φωτογραφία: Γιάννης Πουλημένος).

Για τον θεατρικό χάρτη στην Αθήνα. «Είναι υπερβολικά πολλές και οι θεατρικές σκηνές και οι παραστάσεις που τις οποίες φιλοξενούν. Πολύ περισσότερες από όσες προλαβαίνει το κοινό να δει, από όσες μπορεί να αντέξει, από όσες στην πραγματικότητα χρειάζεται. Έχουμε επιδοθεί όλοι σε ένα κυνήγι παραγωγικότητας που βλάπτει σοβαρά την καλλιτεχνική διαδικασία.  Είμαι και εγώ μέρος αυτής της τάσης φέτος, χωρίς να το έχω ακριβώς προγραμματίσει. Μετά την αντικατάσταση του “Καραφλομπέκατσου” (με τον Θύμιο Κούκιο στη θέση του Κωνσταντίνου Αβαρικιώτη), ήρθε αιφνιδιαστικά η πρόταση της Πένυς Φυλακτάκη για το “Φύκι” που θα έπρεπε να ανέβει στην αρχή της σεζόν, αλλά ταυτόχρονα υπήρχε (και υπάρχει) προγραμματισμένη παραγωγή της ομάδας μας η οποία έχει επιχορηγηθεί από το υπουργείο Πολιτισμού και θα κάνει, τελικά, πρεμιέρα τον Φεβρουάριο στο θέατρο Σταθμός. Βρέθηκα να κάνω τρία πράγματα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν πιστεύω ότι θα το ξανακάνω, τουλάχιστον όχι στο άμεσο μέλλον. Οφείλεις να λες όχι για να προστατέψεις τον εαυτό σου και την δουλειά σου. Είναι χαοτικό αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα, δεν γνωρίζω πως μπορεί να περιοριστεί ο αριθμός των παραστάσεων. Είναι αναγκαίο, όμως, να επενδύσουμε περισσότερο στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα. Πιστεύω ότι το πρόβλημα ξεκινάει από την εκπαίδευση, από τις σχολές και από την πληθώρα των ηθοποιών που βγαίνουν κάθε χρόνο. Πώς και πού θα απορροφηθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι; Και με ποιους όρους θα αναγκαστούν, αργά ή γρήγορα, να δουλέψουν;».

Ο Θύμιος Κούκιος ερμηνεύει τον Καραφλομπέκατσο στην παράσταση του έργου «Ο Καραφλομπέκατσος & Η Σπυριδούλα» της Λένας Κιτσοπούλου. (Φωτογραφία: Νίκος Πανταζάρας).

Για τις παραστάσεις που επιλέγει να δει. «Βλέπουμε με τη συνεργάτιδά μου Ελένη Στεργίου πολλές παραστάσεις, όσες περισσότερες μπορούμε. Με κάποιους ηθοποιούς και σκηνοθέτες έχουμε φιλικές σχέσεις,  και θέλουμε να τους βλέπουμε και να τους στηρίζουμε, επίσης υπάρχουν καλλιτέχνες που θαυμάζουμε τη δουλειά τους, μαθαίνουμε μέσα από τη δουλειά τους και τους παρακολουθούμε πολύ συχνά. Ο Νίκος Καραθάνος, ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, ο Γιάννης Καλαβριανός, ο Άρης Μπινιάρης είναι άνθρωποι με τους οποίους βρίσκω μεγάλη καλλιτεχνική συγγένεια, ίσως με κάποιους άλλους που ξεχνώ. Επίσης προσπαθούμε όσο μπορούμε να βλέπουμε παραστάσεις στο εξωτερικό. Κάναμε πρόσφατα ένα ταξίδι αστραπή (εν μέσω δύο πρεμιέρων) στο Λονδίνο, σε μια πόλη που παρόλο είναι μεγαλύτερη από την Αθήνα, όπως άλλωστε και ο αριθμός του κοινού που βλέπει θέατρο, παρατηρούμε ότι υπάρχουν λιγότερες παραστάσεις και σαφώς πιο προσεγμένες. Είδαμε στο Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας την παράσταση “Αντώνιος και Κλεοπάτρα” του Σαίξπηρ με τον Ρέιφ Φάινς, (ο οποίος παρεμπιπτόντως πάνω στη σκηνή είναι ακόμα πιο γοητευτικός και μη προβλέψιμος ηθοποιός σε σχέση με αυτό που γνωρίζουμε από τον κινηματογράφο). Είδαμε τον “Βασιλιά Ληρ” με τον Ίαν Μακέλεν μια σταθερή αξία, αλλά είδαμε και μια παράσταση που λέγεται “The Inheritance” που έπαιζε η Βανέσα Ρεντγκρέιβ, άλλο ένα ιερό τέρας της υποκριτικής. Σε αυτή την παράσταση, και αυτό είναι το ενδιαφέρον, υπήρχαν δέκα νέοι ηθοποιοί 25-35 ετών οι οποίοι μας άφησαν κυριολεκτικά άφωνους. Υπάρχει στο εξωτερικό μεγάλη έγνοια για τη σωστή και ολοκληρωμένη εκπαίδευση του ηθοποιού και γίνεται προσεκτική επιλογή στο κάστινγκ. Είδαμε μια ομάδα ηθοποιών να παραδίδουν μάθημα σύγχρονης υποκριτικής με καταιγιστικούς ρυθμούς, αφοπλιστική ειλικρίνεια και καθαρότητα στις σχέσεις, στη σύνθεση του ρόλου τους. Πραγματικά θαυμαστό αποτέλεσμα. Δε μπορώ να πιστέψω πως οι συγκεκριμένοι ηθοποιοί υπερτερούσαν σε ταλέντο από πολλούς συναδέλφους που βλέπουμε στις ελληνικές σκηνές. Είναι θέμα δουλειάς και αφοσίωσης. Και σωστής καθοδήγησης από τον σκηνοθέτη».

Η Ελένη Στεργίου στην παράσταση του έργου “Η παρέλαση” της Λούλας Αναγνωστάκη που ανέβηκε το 2017 από την ομάδα This Famous Tiny Circus theater group, στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας-Β’ σκηνή.

Για τη νέα παράσταση. «Η πρεμιέρα της νέας μας παράστασης με τίτλο “Η Απαγωγή της Τασούλας – Ποιητική Μυθιστορία” είναι προγραμματισμένη για τις 20 Μαρτίου 2019 στο θέατρο Σταθμός. Βρισκόμαστε σε διαδικασία προβών και το κείμενο γεννιέται τώρα, αυτή τη στιγμή. Το έργο είναι εμπνευσμένο από το βιβλίο του δημοσιογράφου Τάσου Κοντογιαννίδη “Η Απαγωγή της Τασούλας”, το οποίο αναφέρεται σε ένα πραγματικό γεγονός που έλαβε χώρα πριν από 68 χρόνια, τον Αύγουστο του 1950 -λίγο μετά τη λήξη του Εμφυλίου- στην Κρήτη. Η κοινή γνώμη και ο Τύπος της εποχής έδωσαν στο συγκεκριμένο γεγονός διαστάσεις μύθου. Ας μην ξεχνάμε ότι η κοινωνία έβγαινε από έναν Εμφύλιο και είχε ανάγκη από καινούριους ήρωες, νέες μυθολογίες. Και σ’ αυτήν την παράμετρο θα στηριχτεί η δραματουργία του νέου έργου που γράφεται, το οποίο θα μπορούσα να χαρακτηρίσω Ποιητική Μυθιστορία ή/και Τραγωδία, καθώς είναι γραμμένο σε έμμετρο στίχο, στα πρότυπα του “Ερωτόκριτου” ή/και του “Ρωμαίος και Ιουλιέττα”. Καθώς βρίσκεται σε ανοιχτό διάλογο με τα παραπάνω αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, αφορμάται μόνο από το γεγονός της απαγωγής και δεν διεκδικεί ιστορική πιστότητα, παίρνοντας ταυτόχρονα αποστάσεις από την πραγματικότητα, προσεγγίζοντας τις έννοιες της αγάπης και της φιλίας από ιδεαλιστική σκοπιά, και εντάσσοντας στην ποιητική του φόρμα το μεταφυσικό στοιχείο, όπως όλα τα πρότυπα έργα του είδους του. Η παράσταση θα ασχολείται με την ανάγκη του συλλογικού πνεύματος -ιδιαιτέρως μέσα σε ταραγμένες ιστορικές περιόδους, και ελλείψει προτύπων ή ηρώων- να κατασκευάζει νέους μύθους, ήρωες ή εχθρούς, έστω και με τα πιο συμβατικά υλικά (στην περίπτωσή μας μια, συνηθισμένη για την Κρήτη, απαγωγή για ερωτικό σκοπό). Η αφορμή να ασχοληθούμε με την ιστορία αυτή ήταν μια έρευνα που κάναμε με την Ελένη Στεργίου πριν από χρόνια για ιστορίες αγάπης μέσα στον Εμφύλιο. Μας έχει βοηθήσει πολύ ο δημοσιογράφος Τάσος Κοντογιαννίδης με την έρευνά του, όπως αυτή αποτυπώνεται στο ομώνυμο βιβλίο του, αλλά και η προσωπική μας έρευνα σε ιστορικά αρχεία της εποχής».

Μαριλένα Θεοδωράκου

Πληροφορίες παραστάσεων

«Ο Καραφλομπέκατσος & Η Σπυριδούλα» της Λένας Κιτσοπούλου

Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος

Σκηνικά-Κοστούμια: Γιώργος Βαφιάς

Σχεδιασμός Φωτισμών: Μελίνα Μάσχα

Μουσική: Γιώργος Κασαβέτης

Επιμέλεια Κίνησης-Χορογραφίες: Βαγγέλης Πιτσιλός

Σχεδιασμός Ήχου: Μανώλης Ανδρεάδης

Κατασκευή Σκηνικών: Γαβριήλ Τσακλίδης

Μακιγιάζ: Ήρα Σ. Μαγαλιού

Φωτογραφίες Promo: Γιάννης Πουλημένος

Φωτογραφίες Παράστασης: Nίκος Πανταζάρας

Παίζουν: Θύμιος Κούκιος, Ελένη Στεργίου

Φιλική Συμμετοχή: Νίκος Στεργίου

Πού: Θέατρο Σταθμός, Βίκτωρος Ουγκώ 55, Αθήνα (Μετρό Μεταξουργείο), τηλ. 210 5230267

Πότε: Κάθε Δευτέρα και Τρίτη της 21.15. Έως 11 Δεκεμβρίου 2018

Διάρκεια: 90 λεπτά

Εισιτήρια: 15 ευρώ (Κανονικό), 12 ευρώ (Φοιτητικό),  10 ευρώ (Ανέργων, ΑΜΕΑ, Άνω των 65, Ομαδικές Κρατήσεις άνω των 10 ατόμων)

«Φύκι στο Βυθό» της Πένυς Φυλακτάκη

Σκηνοθεσία-Δραματουργική Επεξεργασία: Κωνσταντίνος Μάρκελλος

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Στεργίου

Μουσική: Αντώνης Παπακωνσταντίνου

Σκηνικά: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη

Σχεδιασμός Φωτισμών: Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη

Κοστούμια: Μαρία Καραθάνου

Βοηθός Σκηνογράφου: Ίρις Σκολίδη

Κατασκευή Σκηνικών: Γαβριήλ Τσακλίδης

Φωτογραφίες: Γιάννης Πουλημένος

Παίζουν: Νίκος Παντελίδης, Νεκταρία Γιαννουδάκη, Θεοδώρα Σιάρκου, Γιώργος Σαββίδης.

Στον ρόλο του Συμβολαιογράφου ακούγεται η φωνή του Ηλία Ζερβού.

Πού: Skrow theater Αρχελάου 5, Παγκράτι, τηλ. 210 7235842

Πότε: Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.00

Διάρκεια: 70 λεπτά

Εισιτήρια: 12 ευρώ γενική είσοδος, 10 ευρώ φοιτητικό, μειωμένο, ομαδικό (για κρατήσεις άνω των 10 ατόμων), 8 ευρώ ανέργων/ΑΜΕΑ