Δημήτρης Παναρετάκης: «Πιστεύω ότι με το θέατρο μπορείς να περάσεις τα απίστευτα»

Ιδιόμορφα παιδικά χρόνια, εφηβεία σε ξένο τόπο, επιστροφή σε πατρίδα εμπόλεμη χώρα, συνεχείς δυσκολίες. Ταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον, εσωτερική αγωνία, μοναξιά, μα πάνω από όλα, πάθος για την Ελευθερία και την Τέχνη. Αυτοί είναι οι ιστοί που υφαίνουν τη ζωή και την πολύπλευρη προσωπικότητα του Διονύσιου Σολωμού. Αυτά είναι και τα χαρακτηριστικά της θεατρικής παράστασης «Φως… Διονύσιος Σολωμός» που ανεβαίνει στο θέατρο 104 σε σκηνοθεσία Δημήτρη Παναρετάκη. Ο σκηνοθέτης που υπογράφει τη μουσική και τα σκηνικά, μιλάει για την έρευνα που έκανε πάνω στον Έλληνα ποιητή, τη συνεργασία του με την Κλεοπάτρα Εμμανουήλ και για την παράσταση που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και κυρίως σε εκείνους που αναζητούν την αλήθεια, το Φως, με μια σύγχρονη σκηνοθετική ματιά.

«Μου άρεσε πολύ η ιδέα να αφήσουμε κάτι ελληνικό, κάτι στην Ελλάδα, μια ανανεωμένη εκδοχή της Ιστορίας μας. Σκέφτομαι καμιά φορά πώς γράφτηκε ο Εθνικός μας Ύμνος, την ιστορία της ελληνικής σημαίας και πέρυσι στην παράσταση ”Τα Ανεμοδαρμένα Ύψη”, μια συνεργάτις μας, μού είπε ότι έτσι όπως με είδε πάνω στη σκηνή ήταν λες και έβλεπε τον Σολωμό» λέει ο Δημήτρης Παναρετάκης. «Ταυτόχρονα, εκείνη την περίοδο είχα στο μυαλό μου να κάνω κάτι ανάλογο, χωρίς όμως εθνικιστικό ή πατριωτικό χαρακτήρα, αλλά ήθελα να δω τον άνθρωπο Σολωμό και τότε είπα στην Κλεοπάτρα Εμμανουήλ ότι μπαίνουμε να κάνουμε έρευνα. Για δύο χρόνια συνολικά κάναμε έρευνα, διάβασα πολύ ιστορία και μετά παράλληλα έγραφα για τη ζωή του Σολωμού στον υπολογιστή, γιατί κατά τη γνώμη μου αν κάποιος καταπιαστεί με τον Έλληνα ποιητή, τον οποίο πρώτος ο μαθητής και επίσημος εκδότης του -Ιάκωβος Πολυλάς- χαρακτήρισε “εθνικό”, πρέπει να το κάνει πολύ υπεύθυνα. Και αντιπαραβάλαμε τα γεγονότα της Επανάστασης της Ελλάδας με τη ζωή του και πάνω σε αυτό η Κλεοπάτρα έγραψε τη δραματουργία».

«Είναι ουσιαστικά η τρίτη φορά που συνεργαζόμαστε με την Κλεοπάτρα Εμμανουήλ σε κείμενό της και εγώ κάνω τη σκηνοθεσία και τη μουσική. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε μαζί σε μια διασκευή πάνω στον “Άρχοντα των Δαχτυλιδιών” το κλασικό βιβλίο του Τόλκιν. Ήταν μια παράσταση για παιδιά που ανέβηκε το 2014 στο θέατρο Ορφέας. Εγώ είχα γυρίσει από τις σπουδές μου στην Αγγλία και ήμουν ήδη τρία χρόνια Διευθυντής Θεάτρου στην Αθηναϊκή Σκηνή της Ζωής Λάσκαρη. Η πρώτη μας συνεργασία ήταν το μιούζικαλ “Ο Ευτυχισμένος Πρίγκιπας” με την Κατερίνα Τσάβαλου και το Νεκτάριο Λουκιανό, μια πολύ ωραία δουλειά και πέρυσι κάναμε ”Τα Ανεμοδαρμένα Ύψη” στο θέατρο Εμπρός. Όταν παίρνω ένα κείμενο στα χέρια μου γράφω πρώτα τη μουσική και αυτή μου δίνει όλες τις παρτιτούρες για να κάνω όλη τη σκηνοθεσία. Αυτό που έχει πει ο Διονύσιος Σολωμός και πραγματικά με έχει σημαδέψει είναι ότι “Πρέπει πρώτα με δύναμη να συλλάβει ο νους και ύστερα η καρδία να αισθανθεί αυτό που ο νους συνέλαβε”. Πρέπει πρώτα να συλλάβουμε την ιδέα, πρώτα θα νικήσουμε την επανάσταση, πρώτα θα τα καταφέρουμε και μετά η καρδιά και τα όργανα θα ακολουθήσουν για αυτόν τον σκοπό».

«Η παράσταση ανέβηκε πρώτη φορά πέρυσι στο θέατρο Αλκμήνη με τον τίτλο “Σε γνωρίζω”. Είχα την τύχη να πάρω αυθεντικές φορεσιές από το εργαστήρι του Νίκου Πλακίδα στο Μεσολόγγι, οι οποίες ήταν όλα αντίτυπα εκείνης της εποχής» συνεχίζει ο σκηνοθέτης. «Μου τα έδωσε ο κύριος Πλακίδας και ήρθα να κάνω μια τέτοια επανάσταση. Γιατί όταν ήμουν στο Λονδίνο και έβλεπα τα δικά τους κοστούμια για παραστάσεις του Σαίξπηρ, ήθελα πολύ να κάνω και εγώ κάτι τέτοιο με τα κοστούμια της πατρίδας μας. Έτσι, η περυσινή παράσταση είχε να κάνει πιο πολύ με τον ποιητή και το ιστορικό πλαίσιο, φέτος έχει να κάνει καθαρά με τον άνθρωπο Σολωμό. Φυσικά και με το έργο του και την ποίησή του, αλλά και με αυτό που έκανε τον ίδιο να γράφει, αυτά που ήθελε να κάνει, τις ανάγκες του, τους στόχους του. Τα κοστούμια στην φετινή μας παράσταση είναι Parthenis και είναι πολύ σύγχρονα. Στη συμφωνική μουσική που έχω γράψει προσέθεσα φέτος ηλεκτρικές κιθάρες σε σημεία όπου θέλησα να το κάνω πιο σύγχρονο. Το παίξιμο είναι εντελώς σύγχρονο και καθόλου παλιό, δεν συμβαδίζει με την ιστορικότητα του θέματος και είναι σαν να υπάρχει αυτός ο άνθρωπος σήμερα και να έγραψε για αυτή τη χώρα σήμερα. Και αυτό με ενδιέφερε πολύ. Να πούμε την ιστορία αυτή εκ νέου και στα νέα παιδιά αλλά και στους πιο παλιούς που θα ήθελαν να δουν κάτι πιο φρέσκο με μια σύγχρονη ματιά. Πέρυσι είχαν έρθει πολλά σχολεία και τους άρεσε πολύ, γιατί μέσα από την παράσταση μαθαίνουν πολλά για τη ζωή του Σολωμού, που δεν τα ξέραμε ούτε εμείς φυσικά και που έρχονται στο φως. Πιστεύω ότι με το θέατρο μπορείς να περάσεις τα απίστευτα, γιατί και εγώ ακόμα και που πήγα στη Νομική, σπούδασα και δούλεψα στην Αγγλία, αυτό που έκανα περπατώντας στο σανίδι, ήταν αυτό που μου έμεινε τελικά. Καμία άλλη ιστορία δεν θυμάμαι».

Μαριλένα Θεοδωράκου

Πληροφορίες παράστασης

«Φως… Διονύσιος Σολωμός» της Κλεοπάτρας Εμμανουήλ

Σκηνοθεσία – Μουσική: Δημήτρης Παναρετάκης

Ηχογραφημένες συμμετοχές: Μαρίνα Σωκράτη, Βάϊος Καμινιώτης

Ενορχήστρωση συμφωνικού κομματιού «ΦΩΣ»: Νίκος Παναγιωτόπουλος

Ηλεκτρική κιθάρα: Ανδρέας Ευριπίδου

Βοηθός σκηνοθέτη: Άννα Ανεμογιάννη

Κινησιολογική επιμέλεια: Ελβίρα Μπαρτζώκα

Σχεδιασμός Φωτισμών: Βαγγέλης Σαγρής

Σκηνογραφία: Δημήτρης Παναρετάκης

Κοστούμια: Parthenis

Φωτογραφίες: Γιάννης Καρνεσιώτης

Γραφιστική επιμέλεια: Αντώνης Χρήστου

Ερμηνεύουν: Κλεοπάτρα Εμμανουήλ, Γιώργος Καπετανάκος, Πάνος Λουκαΐδης, Δημήτρης Παναρετάκης

Πού: Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41, Γκάζι, τηλ. 210 3455020

Πότε: από Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018 στις 21.00 και κάθε Παρασκευή στις 21.00

Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά

Εισιτήρια: 8 ευρώ στη μεγάλη αίθουσα (χωρητικότητας έως 100 ατόμων), 10 ευρώ στη   μικρή αίθουσα  (χωρητικότητας έως 45 ατόμων).

Για τα σχολεία 6 ευρώ  στη μεγάλη αίθουσα (χωρητικότητας έως 100 ατόμων)