«Ανεμοδαρμένα Ύψη» στο Θέατρο Χώρος

Πριν από δεκατέσσερα περίπου χρόνια δημιούργησαν την Εταιρεία Θεάτρου Χώρος. Η Δήμητρα Κούζα, ο Σίμος Κακάλας και η Έλενα Μαυρίδου ξεκίνησαν από τη Θεσσαλονίκη και λίγα χρόνια αργότερα ήρθαν στην Αθήνα. Η πορεία όλων αυτών των χρόνων με παραστάσεις και περιοδείες σε όλη την Ελλάδα, οδήγησε στη δημιουργία της μόνιμης στέγης τους στο Θέατρο Χώρος στο Βοτανικό, όπου και παρουσιάζεται η παράσταση του έργου «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Έμιλι Μπροντέ.

«Δουλεύουμε πολλά χρόνια μαζί και έτσι έχει αναπτυχθεί ένας κοινός σκηνικός κώδικας. Είναι μια σχέση που έχει εξελιχθεί μέσα στα χρόνια και έχει περάσει από πολλά στάδια, έχουμε εξελιχθεί και εμείς μέσα από τη σχέση, τη δουλειά και τη συνεργασία μας και έχουμε μεγαλώσει» λέει η Δήμητρα Κούζα που ερμηνεύει την Κάθριν Έρνσω. «Το έργο το διάβασε και το αγάπησε πολύ η Έλενα Μαυρίδου και ήταν δική της ιδέα να γίνει θέατρο. Έτσι άρχισε να δουλεύει τη δραματουργική επεξεργασία και το πρότεινε στο Σίμο και εκείνος είδε μέσα από το δικό του βλέμμα την αξία που έχει. Ήταν μια ιδέα που υπήρχε εδώ και χρόνια και κατάφερε να πραγματοποιηθεί φέτος» λέει η ηθοποιός.

«Είναι ένα έργο που έχει γίνει θεατρική παράσταση, κινηματογραφικό έργο, μιούζικαλ, όπερα, μπαλέτο, έχει αγαπηθεί πολύ από τον κόσμο. Είχα δει κάποιες από τις ταινίες που έχουν κυκλοφορήσει, γιατί έχουν γυριστεί αρκετές, αλλά το μυθιστόρημα το διάβασα για τις ανάγκες της παράστασης. Κατά τη διάρκεια των προβών είδα και κάποιες από τις ταινίες που δεν είχα δει όπως αυτή του 2011 σε σκηνοθεσία της βραβευμένης με Όσκαρ Αντρέα Άρνολντ, που είναι μια πολύ ωραία προσέγγιση του έργου, έχει λιγότερα διαλογικά μέρη και επικεντρώνεται κυρίως στην εικόνα και στη μεταφορά της ατμόσφαιρας και του περιβάλλοντος που αποπνέει το ίδιο το μυθιστόρημα: τη σχέση ανάμεσα στην Κάθριν και τον Χίθκλιφ, αλλά κυρίως μέσα από εικόνες, ήχους, παύσεις, βλέμματα και όχι τόσο μέσα από το διάλογο, το οποίο μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον και κατά τη γνώμη μου έχει αγγίξει τον πυρήνα του μυθιστορήματος».

Ο ρόλος

«Η Κάθριν σε διάφορες στιγμές μέσα στο έργο αποκαλεί τον εαυτό της με διαφορετικά επίθετα, όπως Κάθριν Έρνσω που είναι το πατρικό της, Κάθριν Χίθκλιφ λόγω της σχέσης της με τον Χίθκλιφ και Κάθριν Λίντον, που είναι το όνομα που παίρνει από το σύζυγό της. Η Κάθριν μεγαλώνει στο αγρόκτημα Wuthering Heights (Ανεμοδαρμένα Ύψη), όπου εκεί γνωρίζει τον Χίθκλιφ τον οποίο φέρνει ο πατέρας της στην οικογένεια. Αναπτύσσεται μεταξύ τους ένας πολύ ιδιαίτερος έρωτας, ένα πάθος σχεδόν δαιμονικό, κάτι ανάμεσα στο πάθος, τον έρωτα, την αγάπη και το “μίσος” γιατί δεν είναι ακριβώς μίσος» συνεχίζει η Δήμητρα Κούζα.

«Η Κάθριν ζει ελεύθερη στο Wuthering Heights έχει μια φύση πολύ ελεύθερη, έχει ένστικτα σχεδόν ζωώδη και αυτό είναι και ένα στοιχείο που έχει και ο Χίθκλιφ και αυτό είναι που τους ενώνει. Έχουν την ίδια φύση. Κάποια στιγμή γνωρίζει τον Έντγκαρ Λίντον και εκεί διχάζεται. Βρίσκεται σε ένα σημείο που δυσκολεύεται να διαλέξει ανάμεσα στην ίδια της τη φύση και τον πολιτισμό. Γιατί ο Έντγκαρ είναι ένας τελείως διαφορετικός χαρακτήρας από τον Χίθκλιφ, είναι ευγενικός, με τρόπους, ξέρει να μιλήσει, να προσεγγίσει μια γυναίκα, ενώ ο Χίθκλιφ είναι πιο κοντά σε μια ζωώδη κατάσταση. Οπότε κάνει την επιλογή να παντρευτεί τον Έντγκαρ, αλλά αυτή η επιλογή δίνει μια ρωγμή μέσα στο έργο και έχει συνέπειες για όλους. Με έναν τρόπο καταστρέφει και τους ίδιους αλλά και τους ανθρώπους που ζουν γύρω τους».

Οι μάσκες

«Όλοι οι ηθοποιοί φοράνε μάσκες σε στιγμές και σε άλλες στιγμές είναι χωρίς μάσκα. Η μάσκα είναι ένα εργαλείο το οποίο ως Θέατρο Χώρος έχει χρησιμοποιηθεί σχεδόν σε όλες τις παραστάσεις που σκηνοθετεί ο Σίμος Κακάλας και είναι ένας τρόπος αφήγησης. Όπως είναι η ίδια η αφήγηση που υπάρχει μέσα στο έργο κάτι αντίστοιχο είναι και η μάσκα.

Κάποιες σκιές που δημιουργούνται μέσα στην παράσταση είναι διάφοροι τρόποι αφήγησης της ιστορίας και παρουσίασης των χαρακτήρων. Στο μυθιστόρημα η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα σε ένα διάστημα 20-30 χρόνων και ξεκινάει μέσω της αφήγησης της Νέλλυ Ντιν που ερμηνεύει η Μαντώ Κεραμυδά, η οποία είναι η γυναίκα που έμενε στο Wuthering Heights και φρόντιζε τα παιδιά και έκανε δουλειές στο σπίτι. Μέσα από εκείνη μαθαίνουμε την ιστορία της Κάθριν και του Χίθκλιφ, μετά από 20-30 χρόνια και αφού έχουν πεθαίνει. Οπότε παρουσιάζονται όλοι οι χαρακτήρες και ως παιδιά αλλά και ως ενήλικες. Εκεί υπάρχει μια διαφοροποίηση η όποια γίνεται μέσω της μάσκας».

Τα Ανεμοδαρμένα Ύψη

«Είναι ένας συμβολισμός της ψυχικής ουσίας αυτών των δύο χαρακτήρων (της Κάθριν και του Χίθκλιφ),  ένας τόπος απομακρυσμένος από τον πολιτισμό όπου φυσάει ο αέρας, όπου υπάρχουν βράχια, ένας αγριότοπος λέει κάποια στιγμή η Κάθριν “ένας ξερός αγριότοπος γεμάτος αγκάθια και κοτρώνια”. Στο διάστημα που η ίδια είναι άρρωστη στο κρεβάτι, ο Έντγκαρ είναι στο πλευρό της συνεχώς και πηγαίνει και της μαζεύει λουλούδια. Κάποια στιγμή του λέει: ”Είναι τα πρώτα λουλούδια που βγαίνουν στο Χάιτς, μου θυμίζουν τους γλυκούς ανέμους, τη λιακάδα και το χιόνι που λιώνει”. Γιατί το σώμα της είναι στο σπίτι όπου ζει με τον Έντγκαρ, αλλά η ψυχή της έχει επιστρέψει στο Wuthering Heights, εκεί όπου έζησε ως παιδί, ανέμελη, ελεύθερη μαζί με τον Χίθκλιφ, εκεί όπου ήταν σε απόλυτη σχέση και ένωση με αυτό που είναι η φύση της».

Αγαπημένη σκηνή

«Είναι η εξομολόγηση που κάνει η Κάθριν στη Νέλλυ Ντιν όταν της έχει κάνει πρόταση γάμου ο Έντγκαρ και λέει: “Η αγάπη μου για τον Έντγκαρ είναι σαν το φύλλωμα του δάσους, ο χρόνος θα την αλλάξει όπως ο χειμώνας αλλάζει τα δέντρα. Η αγάπη μου για τον Χίθκλιφ είναι σαν τα αιώνια βράχια από κάτω. Λίγη ευχαρίστηση μου δίνει, αλλά αναγκαία. Τον αγαπάω όχι επειδή είναι όμορφος αλλά επειδή είναι ο εαυτός μου περισσότερο από όσο είμαι εγώ η ίδια”. Είναι ένας έρωτας που μου ήταν πολύ δύσκολο να έρθω σε επαφή, γιατί δεν είναι ο καθημερινός έρωτας που συναντάμε, δεν έχει λογική, έχει κάτι ανώτερο, που δεν μπορεί σαν το συλλάβεις εύκολα με το μυαλό σου, αλλά πιο πολύ το αισθάνεσαι».

Info

«Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Έμιλι Μπροντέ

Μετάφραση: Άρης Μπερλής

Σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας

Δραματουργική Επεξεργασία: Έλενα Μαυρίδου

Σκηνογραφία*, Ενδυματολογία: Ράνια Εμμανουηλίδου

Φωτισμοί: Παναγιώτης Λαμπής

Μάσκες: Μάρθα Φωκά

Κούκλα: Στάθης Μαρκόπουλος

Οργάνωση Παραγωγής: Γιώργος Λόξας

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ερατώ Αγγουράκη

Θεατρικός Επισκέπτης: Δημήτρης Καλακίδης

Φωτογραφίες: Karol Jarek

* Σχεδιασμός Σκηνικού Χώρου: Αντώνης Δαγκλίδης

Παίζουν:

Δήμητρα Κούζα: Κάθριν Έρνσω, Κάθριν Λίντον

Μιχάλης Βαλάσογλου: Χήθκλιφ, γιατρός Κέννεθ

Κωσταντίνος Μωραΐτης: κος Λόκγουντ, Έντγκαρ Λίντον, κος Έρνσω

Γιάννης Λεάκος: Ιωσήφ, Χίντλυ Έρνσω, Χέαρτον Έρνσω

Μαντώ Κεραμυδά: Νέλλυ Ντιν, Ζίλα

Φελίς Τόπη: Ισαβέλλα Λίντον, Φράνσις, κα Έρνσω

Θέατρο Χώρος
Πραβίου 6, Βοτανικός, τηλ. 210 3426736

Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 20.00
FB: Horos Theatre Company

Η παράσταση  του έργου «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Έμιλι Μπροντέ θα παρουσιαστεί σε δύο ξεχωριστές παραστάσεις, με τη μορφή πρώτου και δεύτερου μέρους. Το δεύτερο μέρος θα ανέβει το φθινόπωρο του 2018.

Η Δήμητρα Κούζα ερμηνεύει την Κάθριν Έρνσω ως παιδί και ως ενήλικας -με τη χρήση μάσκας- στην παράσταση του έργου «Ανεμοδαρμένα Ύψη». (Φωτογραφίες: Karol Jarek).