Μιχάλης Τσουρουνάκης: «Ο μυστικός διάλογος αποτελεί την ουσία της γραφής του Μπέννετ»

Ένα … γράμμα από τον Μπέρτολ Μπρεχτ ήταν η αφορμή για την παράσταση του έργου «Talking Heads» του Άλαν Μπέννετ. Ο Μιχάλης Τσουρουνάκης σκηνοθετεί το βραβευμένο έργο του Βρετανού θεατρικού συγγραφέα και ηθοποιού, που ανεβαίνει στο θέατρο Θησείον.

«Το γράμμα που μου είχε στείλει ο Μπρεχτ είχε παραπέσει πίσω από τον καναπέ μου» λέει ο σκηνοθέτης χαριτολογώντας. «Είναι λόγια του Μπρεχτ, ο οποίος παροτρύνει τους ανθρώπους να μπουν σε μια διαδικασία όπως κι ο Άλαν Μπέννετ τους ήρωές του. Να περάσουν δηλαδή από το εγώ στο εμείς. Ο Μπρεχτ γράφει: “Ο ατομικός πλούτος δεν δημιουργείται με το να αποσυρθεί κανείς εκούσια από μια πραγματικότητα που φαίνεται, όλο και πιο περίπλοκη, δηλαδή με την αποχή από τις κοινωνικές σχέσεις, αλλά το αντίθετο…”. Ε, λοιπόν τον άκουσα. Η πρώτη μου επαφή με τον Άλαν Μπέννετ ήταν με το συγκεκριμένο θεατρικό του έργο. Δεν προσπάθησα να μάθω περισσότερα πράγματα για εκείνον και το έργο του, παρά μόνο ό,τι μου αποκαλυπτόταν μέσα από τους μεταφρασμένους μονολόγους του. Ό,τι “χρειάζομαι” θα το βρω μέσα στο ίδιο το κείμενο, το οποίο θα είναι ανάλογο των εμπειριών μου, της ωριμότητάς μου, των αναφορών μου. Ο Μπέννετ κάνει κάτι πολύ ενδιαφέρον: παραθέτει γεγονότα απλά ως έχουν, αφτιασίδωτα, ώστε ο μυστικός διάλογος μεταξύ τους – όπως λέει η Ιώ Μαρμαρινού που έχει κάνει τη μετάφραση – να αποτελεί την ουσία της γραφής. Με αυτόν τον τρόπο αφήνει το χώρο στο θεατή να θέσει τα δικά του ερωτήματα και ενδεχομένως να δώσει τις δικές του απαντήσεις».

Η ανθρώπινη φύση δεν είναι κάτι το αφηρημένο που ζει μέσα στον εσωτερικό κόσμο του κάθε ατόμου. Η πραγματική ουσία της βρίσκεται στο σύνολο των κοινωνικών συνθηκών. Αυτήν την παραδοχή φαίνεται πως δεν έχουν κάνει οι ήρωες του Άλαν Μπέννετ και γι’ αυτό δημιουργούν τη δική τους πραγματικότητα. Πώς δηλαδή, ένας άνθρωπος που αντιμετωπίζει μια πραγματικότητα που τον δυσκολεύει, φτιάχνει μία δική του παράλληλη, που μέσα της αισθάνεται ασφαλής αλλά στην ουσία εκεί εγκλωβίζεται.
Η Αϊρήν, την οποία ερμηνεύει η Κλεοπάτρα Τολόγκου, είναι μια γυναίκα που ζει μόνη, με ελάχιστες κοινωνικές επαφές. Αντιμετωπίζει τη μοναξιά και την απομόνωση, παρακολουθώντας τους ανθρώπους από το παράθυρό της. Γράφει γράμματα για ότι την ενοχλεί, για ότι πιστεύει ότι έχει τη λύση. Το ενδιαφέρον της για ένα μικρό παιδί (που θεωρεί ότι κακοποιείται) την οδηγεί στο να αναστατώσει γιατρούς, εφημέριο, κοινωνικές υπηρεσίες και τελικά στον εγκλεισμό.

Η Σούζαν, την οποία ερμηνεύει Μάρα Μπαρόλα, είναι γυναίκα εφημέριου. Προσπαθεί να ανταποκριθεί στο ρόλο μιας αξιοπρεπούς Αγγλικανής κυρίας, ακόμη και με την συνδρομή αλκοόλ, αλλά το κοστούμι της πέφτει κοντό, ακόμη περισσότερο μάλιστα από την στιγμή που ερωτεύεται έναν  αλλόθρησκο Ινδό νεαρό μπακάλη. Η συνάντησή τους την οδηγεί στους ανώνυμους αλκοολικούς και ίσως στην αποδοχή του εαυτού της και των άλλων.

«Πειραματιζόμαστε πάνω στην προσωπική σφραγίδα που θέτει κάθε άνθρωπος εκτοξεύοντας τη λέξη του στο “εδώ και τώρα”. Αυτό το νόημα που εμπεριέχει η λέξη όπως την εκφέρει καθένας από εμάς διαφορετικά καθορίζοντας την επικοινωνία του με τον “άλλον”. Υπάρχει μια ατάκα στο κείμενο που λέει “Βλέπω ότι απέναντι ήρθε ένα καινούργιο ζευγάρι”. Δίνοντας σ’ αυτήν την “αθώα φράση” θετικό πρόσιμο, παίρνω θέση για τη φύση του ανθρώπου που είναι η σύνθεση, η συνάντηση με τον άλλον».

Info

«Talking Heads»

Κείμενο: Άλαν Μπέννετ

Μετάφραση: Ιώ Μαρμαρινού

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Τσουρουνάκης

Σκηνικά – κοστούμια: Ζωή Αρβανίτη

Φωτισμοί: Μάριος Κουτσουρέλης

Ερμηνεύουν: Κλεοπάτρα Τολόγκου (Αϊρήν) και Μάρα Μπαρόλα ( Σούζαν)

Θησείον, ένα θέατρο για τις τέχνες

Τουρναβίτου 7, Ψυρρή, τηλ. 210 3255444
Δευτέρα και Τρίτη στις 19.00

Έως 27 Μαρτίου 2018