Η Μαρία Γοργία εμπνέεται από το Νίκο Καρούζο

Συνήθως ξεκινάει να ετοιμάζει τις παραστάσεις της με πυξίδα τα πράγματα που την απασχολούν περισσότερο. Έτσι, πέρυσι την άνοιξη πηγή έμπνευσης για το νέο της έργο με τίτλο «από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη» ήταν η προσωπικότητα του ποιητή Νίκου Καρούζου. Η χορογράφος Μαρία Γοργία στοχεύει να αναδείξει τη φυσιογνωμία ενός ανθρώπου που δε λύγισε και έφυγε χωρίς την αναγνώριση που του άξιζε από την πολιτεία. Το έργο που ανεβάζει με την ομάδα Αμάλγαμα πραγματεύεται το διαιώνιο ζήτημα της μη αποδοχής του θανάτου, της φθοράς του σώματος αλλά και της ουσιαστικής σύνδεσης και «κυκλικής» σχέσης μεταξύ ζωής και θανάτου.

«Κατά κύριο λόγο ήταν η προσωπικότητα του Νίκου Καρούζου και όπως εκφράζεται μέσα από την ποίησή του αλλά και από τα λίγα ψήγματα και τις πληροφορίες που είχα για αυτόν τον άνθρωπο. Μετά έψαξα περισσότερο και ήταν σαν να ταυτιζόμουν με τα κύρια ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκε στην ποίησή του – το υπαρξιακό κομμάτι- και φυσικά με γοήτευε η προσωπικότητά του με τις έντονες αντιφάσεις αλλά και κάποια χαρακτηριστικά του, πολύ γοητευτικά για το δικό μου μυαλό» λέει η Μαρία Γοργία που υπογράφει τη σύλληψη, τη χορογραφία και τη σκηνοθεσία του έργου.

Για τον Καρούζο. «Ανήκει στην ίδια γενιά με τον πατέρα μου, είναι σαν ένα παιδί, ένας νέος επαναστάτης γεμάτος πάθη αλλά ταυτόχρονα έχει και το αντίθετο μέσα του. Έχει όλη αυτή την αγωνία του θανάτου και επίσης είναι ο άνθρωπος ο οποίος -κατά τις πληροφορίες που έχω συλλέξει και σύμφωνα με το βίο που έκανε- διατήρησε αυτό το στιλ ζωής του αριστερού που αγωνίζεται που δεν πάει με το σύστημα προκειμένου να καρπωθεί πράγματα. Εκείνος που δεν τον ενδιαφέρει η ύλη και τα χρήματα –το έκανε και ο πατέρας μου αυτό. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά μου φάνηκαν πολύ γοητευτικά και σημαντικά οπότε άρχισα να ψάχνω περισσότερο και επίσης επειδή είμαι σε ένα στάδιο που βάζω πολύ περισσότερο κείμενο ή λόγο στα έργα, ήταν σαν έντονο ερέθισμα να ασχοληθώ και με την ποίηση. Γιατί η ποίηση έχει έναν ρυθμό μια μουσικότητα που την έχει φυσικά και ο χορός, παρόλα αυτά δεν διάλεξα μεγάλο μέγεθος ποιημάτων. Ταυτόχρονα άρχισα να διαβάζω και ένα βιβλίο με συνεντεύξεις του (“Συνεντεύξεις του Νίκου Καρούζου”, εκδόσεις Ίκαρος) όπου εκεί γοητεύτηκα πολύ από τον τρόπο που μιλάει για τα πάντα: το θάνατο, τη ζωή, τη θρησκεία, το θεό, την τέχνη σε σχέση με την πολιτική, για τα οποία σε όλες τις θέσεις του είναι σαν να μιλάει για μένα. Ενώ είναι διανοούμενος μιλάει με έναν τρόπο πολύ άμεσο και απλό, που δεν είναι βέβαια απλός, αλλά είναι αυτό που λέει ο ίδιος ότι δεν διανοουμενίζει. Είναι μαχαίρι και δεν προσπαθεί να το κάνει πιο γλυκό ή να πει κάτι με έναν έμμεσο τρόπο. Είναι σαν να πυροβολεί».

Στο έργο πρωταγωνιστεί η Δάφνη Σταθάτου, ως το σώμα της ψυχής του Καρούζου, θα μπορούσε να πει κανείς, το νεανικό, φλογερό σώμα που παλεύει με «την παγίδα της ύπαρξης». Ο άνθρωπος με τις έντονες αντιφάσεις, ο Νίκος Καρούζος, είναι στα μάτια της χορογράφου, ένα φλογερό, ταλαιπωρημένο παιδί. Οι δύο ακόμα Καρούζοι του έργου, η υψίφωνος Λητώ Μεσσήνη που τραγουδά, παίζει και κινείται, καθώς και η ίδια η χορογράφος, δεν πλαισιώνουν απλά την πρωταγωνίστρια, αλλά δημιουργούν ένα δραματουργικό όλον και ένα παιχνίδι ανάμεσα στο σώμα, το λόγο, την οπερατική φωνή και το αντικείμενο.

Ο χώρος. «Επέλεξα πάλι το Χώρο στη Μενάνδρου επειδή η δομή, η αρχιτεκτονική και το σχήμα του έβγαζαν αυτό που ήθελα: να παραπέμπει ο χώρος σε πισίνα έτσι όπως είναι μακρόστενος, ένα είδος περίεργου spa, ένα θέρετρο όπου πηγαίνουν οι άνθρωποι που έχουν κλείσει θέσεις, δηλαδή το κοινό. Και κάπως έτσι αρχίζει το έργο. Οι θεατές οδηγούνται να δουν την κράτηση της θέσης που έχουν κάνει, αλλά ταυτόχρονα έχει μια ειρωνεία όλο αυτό γιατί αυτό που τους δείχνω σαν κράτηση θέσης στον ξενώνα είναι παρακμιακά δωμάτια που βρίσκονται πίσω. Οπότε χρησιμοποιώ αυτή την περιοχή ειρωνικά και ότι έχουν έρθει σε αυτό το θέρετρο στο οποίο κάποιος πάει για την υγεία και την τόνωση, αλλά εγώ το αντιστρέφω όλο αυτό στις συμμετοχικές σκηνές οι οποίες είναι πολύ λίγες, αλλά σημαντικές. Πηγαίνουν λοιπόν εκεί για να απολαύσουν τη διαμονή τους, αλλά ταυτόχρονα ότι τα γηρατειά είναι μια κατάσταση που όλοι επιθυμούν, ακόμα και οι νέοι θέλουν να γεράσουν γιατί τότε απαλύνονται όλα στη ζωή. Είναι μια απολαυστική περίοδος και κοινωνικά έχει μεγάλη αξία να είναι κάποιος ηλικιωμένος».

Οι συμβολισμοί. «Η ποίησή του, όσοι έχουν μελετήσει τον Καρούζο αλλά και ο ίδιος ο ποιητής αναφέρει την ερωτική σχέση του γύρω από το θέμα της θάλασσας. Και για μένα η θάλασσα και το σώμα μέσα στο νερό είναι κάτι μαγικό που απαλύνει τα πάντα σε σχέση με τις αγωνίες της ζωής. Ο χώρος της Μενάνδρου λοιπόν παραπέμπει σε πισίνα spa και σκέφτηκα ότι είναι μια άδεια πισίνα και ότι το νερό της πισίνας είναι μέσα σε εμφιαλωμένα μπουκάλια. Το εμφιαλωμένο μπουκάλι έχει διάφορους συμβολισμούς, από τη μια είναι το φυλακισμένο νερό από την άλλη ξέρουμε ότι το νερό είναι σύμβολο ζωής και κίνηση -“τα πάντα ρει” έχει πει ο Ηράκλειτος-, όμως εικονογραφεί και κάτι που συνάντησα στις συνεντεύξεις του Καρούζου: “Σας θέλω λιγάκι τρελούς, να ξεφεύγετε από κείνα τα εμφιαλωμένα νοήματα της φιλοσοφικής διαλεκτικής, να ξεφεύγετε. Η ζωή δε θέλει πώμα”. Οπότε συνδέεται και με τα λόγια του και είναι επίσης ένα σύμβολο- σχόλιο της καταναλωτικής καπιταλιστικής κοινωνίας και του δυτικού τρόπου ζωής. Και προς το τέλος πέφτει το νερό στην πισίνα όπου γεννιούνται οι άνθρωποι γέροι και πεθαίνουν νέοι, και έτσι υπάρχει μια αντιστροφή».

Σε κάποιες σκηνές, εμφανίζονται (όπως και στο προηγούμενο έργο της χορογράφου, «το Μονόπετρο του Πύργου») ερασιτέχνες περφόρμερς, έτσι ώστε να υπάρξει  το στοιχείο του ακατέργαστου και αφτιασίδωτου ρεαλισμού, και να συγχέεται το πραγματικό με το παραστασιακό-αναπαραστατικό.

Info

«από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη»

Σύλληψη-χορογραφία-σκηνοθεσία: Μαρία Γοργία

Ερμηνεύουν: η Δάφνη Σταθάτου, η υψίφωνος Λητώ Μεσσήνη και η Μαρία Γοργία

Κείμενα από συνεντεύξεις και Ποιήματα του Νίκου Καρούζου

Επιλογή κειμένων-προσαρμογή ποιημάτων στα λυρικά τραγούδια και κείμενα: Μαρία Γοργία

Δραματουργική Επιμέλεια: Μιράντα Βατικιώτη

Κοστούμια και σκηνογραφική επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης

Φωτισμοί: Περικλής Μαθιέλλης

Μουσική: Κατά Ματθαίων Πάθη, Σεμπάστιαν Μπαχ

Συμμετέχουν: Στέλλα Ατζέμη, Μαρίνα Μπάμπαλη, Ηρώ Τσαρνά κ.ά.

Η παραγωγή του έργου «από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη» επιχορηγείται από το ΥΠΠΟΑ και το Αμάλγαμα

Χώρος Αμάλγαμα

Μενάνδρου 47, 5ος όροφος, Αθήνα

Απαραίτητη τηλεφωνική κράτηση στο 6944686991 και στο 6975619682

Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21.00

Είσοδος ελεύθερη με συνεισφορά

Ο χώρος υποδέχεται αυστηρά έως 45 άτομα

https://www.facebook.com/Amalgama-201384823223400/

www.amalgama.com.gr